Podsumowanie wyników zagranicznych funduszy inwestycyjnych dostępnych na polskim rynku – Raport
Minione 12 miesięcy było bardzo udanym okresem dla większości zagranicznych funduszy akcyjnych dystrybuowanych w Polsce. Słabsze wyniki odnotowały natomiast fundusze papierów dłużnych. Większość z nich wypracowała ujemną stopę zwrotu. W grupie funduszy inwestujących w akcje, zyski przekraczały 10%.
Wyjątek stanowiły fundusze inwestujące w akcje amerykańskie. Ich stopy zwrotu były znacznie niższe, a w przypadku jednostek denominowanych w EUR często ujemne. Szczególnie opłacalne okazały się inwestycje w fundusze akcyjne inwestujące na rynkach rozwijających się. Najlepsze rezultaty osiągnęły fundusze akcji Europy Środkowej i Wschodniej oraz Ameryki Łacińskiej. Bardzo duże zyski przyniosły również wybrane fundusze sektorowe, zwłaszcza działające w branży wydobywczej. Wśród funduszy papierów dłużnych zarówno w okresie minionych 12 miesięcy jak i 36 miesięcy wyróżniają się produkty inwestujące w wysokooprocentowane obligacje. Wyniki funduszy hybrydowych, czyli inwestujących zarówno w akcje, jak i obligacje były bardzo zróżnicowane.
Pierwsze zagraniczne fundusze inwestycyjne pojawiły się w Polsce w lipcu 2004 roku. W chwili obecnej inwestorzy mają dostęp do ponad 200 różnych funduszy i subfunduszy ośmiu firm inwestycyjnych. Największą grupę stanowią produkty Merrill Lynch, Franklin Templeton oraz Legg Mason. Różnorodność funduszy zagranicznych jest ogromna. Za ich pośrednictwem możemy dokonywać inwestycji w zasadzie w każdym obszarze geograficznym. Dodatkowo część z nich pozwala ulokować oszczędności w wybrane typy akcji czy papierów dłużnych, np. akcje małych i średnich spółek, akcje jednej branży, wysokooprocentowane obligacje („obligacje śmieciowe”), czy obligacje zamienne na akcje.
Fundusze akcji
Wśród zagranicznych funduszy akcyjnych dystrybuowanych w Polsce wyróżniliśmy 8 grup. Najlepsze wyniki udało się wypracować grupie lokującej aktywa na europejskich rynkach rozwijających się. Najwyższą stopę zwrotu w okresie ostatnich 12 miesięcy osiągnął fundusz dystrybuowany przez Jyske Bank – J.I. Eastern European Equity Fund, wypracowując dla swoich inwestorów 59,2% zysku (w EUR). W ciągu 36 miesięcy zarobił on 164,7% i był to drugi wynik w tym okresie po funduszu Merrill Lynch – MLIIF Emerging Europe Fund, który osiągnął 213,3% zysku. Dla porównania indeks MSCI Emerging Europe (EUR), obrazujący koniunkturę na rynkach akcji w krajach Środkowej i Wschodniej Europy, wzrósł w ciągu 12 miesięcy o 46%, a w ostatnich 36 miesiącach o 154%.
Nie tylko fundusze lokujące w papiery udziałowe z europejskich rynków rozwijających się były w ostatnich latach dobrą inwestycją. Zyskowne okazały się również fundusze inwestujące w akcje z innych rozwijających się regionów. Szczególnie dochodowe były fundusze operujące w krajach Ameryki Łacińskiej. Polscy inwestorzy mają do wyboru trzy fundusze dokonujące inwestycji w tej części świata. Najlepszy z nich – MLIIF Latin American Fund w ciągu ostatnich 12 miesięcy zwiększył wartość jednostki o 52,1% (USD), a w ostatnich 36 miesiącach o 248,1% (USD). Drugi z funduszy – Templeton Latin America Fund w analogicznym okresie zarobił 52,3% (USD), ale jego wynik w dłuższej perspektywie był nieco słabszy – 223% (USD). Oba fundusze bardzo dobrze ocenia firma Morningstar. W jej ratingu, klasyfikującym fundusze w zależności od osiąganych wyników i podejmowanego ryzyka, fundusz Merrill Lynch ma najwyższą ocenę – pięć gwiazdek, a Franklin Templeton – cztery gwiazdki. Dla porównania indeks MSCI Emerging Markets Latin America wzrósł w ciągu 12 miesięcy o 46% (w USD), a w horyzoncie 36 miesięcy o 196% (w USD).
Wyniki funduszy lokujących w akcje spółek z azjatyckich rynków rozwijających się były słabsze niż wyniki funduszy inwestujących w Europie Środkowej i Wschodniej oraz w Ameryce Łacińskiej.
Niemniej posiadacze tytułów uczestnictwa tych funduszy powinni czuć się zadowoleni. Najlepszy z funduszy, dystrybuowany przez Jyske Bank – J.I Chinese Equity Fund zarobił w ostatnich – 12 miesiącach 42,2% (USD). Niewiele słabszy wynik osiągnął, inwestujący w akcje indyjskie, produkt tej samej firmy – J.I. Indian Equity Fund. Wartość jego tytułu uczestnictwa wzrosła w tym czasie o 38% (USD). Wśród funduszy Merrill Lynch, jeden inwestuje w akcje azjatyckie – MLIIF Asian Dragon Fund. Przez ostatni rok wypracował on 18,9% zysku (USD), czyli dużo mniej niż produkty Jyske i mniej niż indeks MSCI Asia, którego wzrost w tej walucie wyniósł 25%. W ocenie Morningstar fundusz ten ma trzy gwiazdki.
Ciekawą pozycją wśród funduszy zagranicznych oferowanych polskim inwestorom stanowią produkty sektorowe, które pozwalają lokować oszczędności w wybranej branży. Inwestycje w nie są bardziej ryzykowne, jednocześnie jednak dają możliwość osiągnięcia wyższych stóp zwrotu. Największą ilość funduszy sektorowych oferuje w naszym kraju Merrill Lynch. Polscy inwestorzy mają do wyboru również kilka produktów Jyske, Franklin Templeton oraz Fortis. W ostatnich latach najbardziej zyskowny był fundusz MLIIF World Mining Fund, inwestujący w akcje spółek wydobywczych. W ostatnich 12 miesiącach zarobił on 75,5% (USD), a w ciągu 36 miesięcy 232,7% (USD). Najsłabszym w minionym roku okazał się sektor biotechnologiczny. Zyski funduszy z tego sektora za ostatnie 12 miesięcy nie przekroczyły nawet 5% (USD). W grupie funduszy sektorowych dostępnych dla polskich inwestorów znajdziemy produkty z najwyższą oceną firmy Morningstar. Są to dwa fudnusze Merrill Lynch: MLIIF World Mining Fund oraz MLIIF World Energy Fund. Najgorszą ocenę (jedną gwiazdkę) ma natomiast fundusz MLIIF Technology Fund.
Wśród zagranicznych funduszy inwestycyjnych mamy bardzo szeroki wybór produktów lokujących aktywa w akcje z Europy Zachodniej oraz ze Stanów Zjednoczonych. W grupie 23 funduszy akcji europejskich, najlepsze wyniki w 12 miesięcznym okresie osiągnął fundusz inwestujący w małe i średnie spółki – Franklin European Small – Mid Cap Growth Fund (cztery gwiazdki w ocenie Morningstar). Zarobił on ponad 42% (EUR) i tym wynikiem zdecydowanie wyprzedził pozostałe fundusze. Najsłabszy w tej grupie był Fortis L Fund Equity Best Selection Europe, który w tym czasie wypracował zysk na poziomie 11% (EUR). Dla porównania indeks MSCI Europe zyskał 15% (EUR), a za okres ostatnich 36 miesięcy 56% (EUR).
Grupa funduszy akcji amerykańskich zawiera 20 produktów. Najlepsze z nich – MLIIF US Opportunities oraz Franklin Aggresive Growth Fund w krótszym okresie (12 miesięcy) wypracowały zysk na poziomie 17%, a podczas ostatnich 36 miesięcy odpowiednio 61% oraz 58,6%. Najsłabsze w tej grupie okazały się produkty WIOF – US Capital Growth oraz US Value Equity, których stopa zwrotu za 12 miesięcy była ujemna, a w dłuższym – 36 miesięcznym okresie bardzo wyraźnie odstawała in minus od pozostałych funduszy. Indeks mierzący koniunkturę na rynku akcji w Stanach Zjednoczonych – MSCI USA zyskał przez 12 miesięcy 6,8%, a w dłuższym horyzoncie 31%.
W grupie 18 funduszy inwestujących na globalnych rynkach akcji najlepszy okazał się posiadający jednostki wyceniane w EUR oraz USD MLIIF Global Opportunities Fund, który w ciągu 12 miesięcy zarobił 15% w EUR i 21% w USD. W dłuższym, 36 miesięcznym okresie – zysk tego funduszu wyniósł 86,8% w USD i 68,1% w EUR (został on oceniany na trzy gwiazdki przez firmę Morningstar). Indeks – MSCI AC World Indeks mierzący koniunkturę na rynkach akcji całego świata wzrósł odpowiednio o 16 i 55 procent (USD).
Zagraniczne fundusze obligacji podzieliliśmy na 4 grupy. Najliczniejsza z nich – obligacji europejskich, zawiera aż 21 produktów. W ostatnim okresie (12 miesięcy) najlepszy wynik osiągnął inwestujący w ryzykowne – wysokooprocentowane (tzw. śmieciowe) obligacje – Franklin High Yield Fund. Zarobił on dla swoich inwestorów ponad 7%. W długim okresie jego wynik był również najlepszy. Fundusz zarobił prawie 29%. Firma Morningstar przyznała temu funduszowi cztery gwiazdki. Wśród tradycyjnych funduszy obligacji, inwestujących w papiery dłużne emitentów o wysokiej wiarygodności kredytowej, najlepszy okazał się, inwestujący głównie w krótkoterminowe instrumenty dłużne, dwugwiazdkowy w ocenie Morningstar – MLIIF Euro Reserve, który w krótkim okresie zarobił 1,4% (EUR) a w dłuższym 4,3% (EUR). Jednocześnie był to jedyny fundusz (poza dwoma inwestującymi w „obligacje śmieciowe”), który uzyskał dodatnią stopę zwrotu. Najsłabszy w tej grupie były J.I. European Bond oraz LM Euroland Bond Fund (po 3,1% straty). W ofercie polskich towarzystw funduszy inwestycyjnych również znajdują się produkty lokujące aktywa w obligacje ze strefy Euro. Średnia wypracowana przez nie stopa zwrotu za ostatni rok była ujemna i wyniosła -1,4% (w EUR).
Wyniki funduszy obligacji amerykańskich są dość zróżnicowane. Najlepszy z nich – Franklin Income Fund zarobił 4,5% w ciągu 12 miesięcy i 30,4% w okresie 36 miesięcy. Firma Morningstar przyznała temu funduszowi trzy gwiazdki. Niezły wynik wypracował również Legg Mason US High Yield Bond Fund (trzy gwiazdki w ocenie Morningstar). W krótkim okresie zyskał 4,2%, a w długim 25%. Najsłabszy w tej grupie był Raiffeisen – Dollar – Bond Fund. W ciągu ostatniego roku wartość jego tytułu uczestnictwa spadła o 2,4%, a przez ostatnie 3 lata zarobił tylko 2,3%. Dla porównania polskie fundusze inwestujące w amerykańskie obligacje zarobiły w krótkim okresie średnio 1%.
Wśród funduszy obligacji zagranicznych dystrybuowanych na polskim rynku, 6 lokuje aktywa w krajach rozwijających się. Trudno ocenić, który z nich jest najlepszy, gdyż jeden produkt uruchomiony został dopiero w tym roku, a więc ma bardzo krótką historię. Jeden ma jednostki denominowane wyłącznie w USD, a 2 wyłącznie w EUR.
Zagraniczne instytucje oferują polskim inwestorom również grupę funduszy obligacji globalnych. W minionych 12 miesiącach osiągnęły one jednak bardzo słabe wyniki.
Spośród wszystkich funduszy zagranicznych dopuszczonych do dystrybucji w Polsce, zaledwie 6 to fundusze pieniężne. Dwa z nich inwestują na rynku amerykańskim, a 4 na rynku europejskim. Najlepszy z funduszy z jednostkami denominowanymi w USD – Fortis L Fund Money Market USD zarobił w minionym roku 3,9%. W ocenie Morningstar produkt ten ma cztery gwiazdki. W grupie funduszy z jednostkami denominowanymi w EUR najlepszy okazał się, posiadający trzy gwiazdki w ocenie Morningstar – Fortis L Fund Money Market EUR. W minionym okresie zarobił w EUR 1,9%.
Fundusze hybrydowe
Polscy inwestorzy szczególnie upodobali sobie fundusze hybrydowe, w których portfelu znajdują się zarówno akcje jak i papiery dłużne. Zagraniczne podmioty udostępniły im cały szereg tego typu produktów. Różnorodność jest większa niż w przypadku funduszy hybrydowych znajdujących się w ofercie polskich TFI. Krajowe podmioty oferują zwykle 2 typy tych funduszy: stabilnego wzrostu (inwestujące średnio 25-30% aktywów w akcje) oraz zrównoważone (inwestujące około 50% aktywów w akcje). W ofercie zagranicznych podmiotów możemy mieć do wyboru znacznie więcej strategii. Np. fundusze CitiChoice oferują ich 5:
– dochodową – około 10% portfela stanowią akcje
– konserwatywną – około 25% portfela stanowią akcje
– zrównoważoną – około 40% portfela stanowią akcje
– wzrostową – około 50% portfela stanowią akcje
– możliwości – około 60% portfela stanowią akcje
Wyniki funduszy tej grupy są bardzo zróżnicowane. Poza umiejętnością zarządzających kształtowała je zarówno struktura walutowa, jak i struktura podziału portfela na część dłużną i akcyjną. Do wyróżniających się, pod względem osiągniętej stopy zwrotu należały MLIIF Global Allocation Fund A oraz CitiSelect Enhanced Growth Portfolio (Euro).