Aktywa funduszy inwestycyjnych nadal spadają
Grudzień przyniósł trzeci z rzędu spadek aktywów netto zarządzanych przez polskie fundusze inwestycyjne. Według raportów przekazanych przez poszczególne towarzystwa, wartość środków zgromadzonych w funduszach na koniec roku, po spadku o -2,1 proc. (-711 mln zł) wyniosła 33,07 mld zł. Tym samym branża zakończyła rok z dynamiką aktywów na poziomie +43,6 proc., pozostając najszybciej rozwijającym się rynkiem instytucji wspólnego inwestowania w Europie.
Istotny wpływ dla grudniowej statystyki ma uwzględnienie (bądź nieuwzględnienie) aktywów zebranych przez podmioty rozpoczynające działalność, jak również przez te, które ją kończą. Według naszych szacunków aktywa netto funduszy kończących działalność w grudniu (lub tak jak CA IB Pro Lokata – dających możliwość zakończenia inwestycji antypodatkowych) przekraczają 1,47 mld zł. Z kolei nowo powstające podmioty zdołały zebrać środki o wartości około 420 mln PLN (po odjęciu opłat związanych z subskrypcja certyfikatów w funduszach mieszanych).
Jeżeli uwzględnimy te dane to okaże się, że w przypadku funduszy kontynuujących działalność mamy do czynienia z nieznacznym wzrostem zarządzanych przez nie środków (około +335 mln zł). Oczywiście nie zmienia to faktu, że przygotowana przez instytucje wspólnego inwestowania oferta, mająca zatrzymać środki powierzone im w momencie wprowadzania podatku „Belki”, nie przyniosła spodziewanego efektu.
W konsekwencji w grudniu spadały aktywa funduszy należących do grup polskich papierów dłużnych (PDP), rynku pieniężnego (RPP) oraz niesklasyfikowanych w żadnej z grup. Po raz kolejny dynamicznie rosły aktywa netto tych funduszy, w przypadku których część aktywów lokowana jest na krajowym rynku akcji. W grupach AKP (polskich akcji), MIP (mieszane) i SWP (stabilnego wzrostu) odnotowaliśmy zbliżony wzrost powierzonych środków (odpowiednio +12,7%, +16,1% oraz +13,0%). To znacznie więcej niż przed miesiącem, kiedy to dynamika wzrostu środków zarządzanych przez tą grupę podmiotów wyniosła kilka procent.
Grudniowe zmiany wartości aktywów utrwaliły tendencje obserwowane przez większą część roku. Dekoniunktura, która w połowie roku zawitała na rynek papierów dłużnych oraz trwająca od marca hossa na rynku akcji stały się katalizatorem dla bardziej aktywnej zmiany struktury inwestycji Polaków. Coraz odważniej powierzaliśmy wolne środki podmiotom inwestującym chociaż ich część na rynku akcji.
Efektem rosnącej akceptacji dla wyższego ryzyka jest tegoroczny wzrost aktywów netto w funduszach stabilnego wzrostu (grupa SWP), w przypadku których wartość zarządzanych środków wzrosłą prawie 9-ciokrotnie. Drugim istotnym beneficjentem zmiany w podejściu do inwestowania zostały fundusze zagranicznych papierów dłużnych (grupa PDZ), w przypadku których wartość aktywów netto wzrosła ponad 7 razy. Fundusze pomyślane jako alternatywa dla coraz niżej oprocentowanych lokat walutowych spotkały się z dużym zainteresowaniem wśród inwestorów.
Na dodatek dwucyfrowe wyniki inwestycyjne niektórych z nich dalece przekraczały osiągnięcia zarządzających inwestujących część portfela w akcje, co wraz z agresywnym podejściem do sprzedaży tych produktów, stanowiło istotny magnes dla środków spokojnie spoczywających dotąd na walutowych lokatach bankowych.
Według naszych szacunków grudniowe saldo wpłat i umorzeń wyniosło -1,33 mld zł. Przypomnijmy, że nieco ponad -1 mld zł to efekt zakończenia działalności (rozpoczęcia likwidacji) przez część funduszy, uwzględniający również nowe środki pozyskane przez podmioty rozpoczynające działalność. W skali całego roku fundusze pozyskały środki netto w kwocie +8,3 mld zł, czyli o -10,1 proc. mniej niż rok wcześniej, kiedy udało się „ściągnąć” +9,3 mld zł.
W strukturze napływu środków od kilku miesięcy nie zachodzą szczególne zmiany. Najwięcej środków (+440 mln zł w grudniu ) pozyskują fundusze stabilnego wzrostu (grupa SWP), najchętniej zaś są one wycofywane z funduszy polskich papierów dłużnych (-2 mld zł w grudniu). W skali roku najwięcej środków pozyskały również fundusze SWP – trafiło do nich +4,4 mld zł, czyli ponad 52 proc. łącznych inwestycji netto. 2,6 mld zł inwestorzy powierzyli funduszom lokującym środki w zagraniczne papiery dłużne. Ich krajowy odpowiednik – fundusze z grupy PDP – jako jedyne w skali roku zanotowały przewagę umorzeń nad wpłatami, których wartość szacujemy na -2,4 mld zł.
