Słownik
afiliant
afiliant dom maklerski, który nie posiada członkostwa na Giełdzie Papierów Wartościowych, przez co przy składaniu swoich zleceń zmuszony jest korzystać z pośrednictwa członka giełdy.agent transferowy
agent transferowy (ang. Transfer Agent) podmiot prowadzący rejestry uczestników funduszy otwartych oraz funduszy specjalistycznych otwartych. Pośredniczy on także w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa, dokonuje na bieżąco uaktualniania salda rejestru. Zajmuje się również przyjmowaniem i realizacją dyspozycji uczestników funduszu oraz przeprowadzaniem obiegu dokumentów i środków pieniężnych.agent ubezpieczeniowy
agent ubezpieczeniowy osoba fizyczna lub prawna zajmująca się pozyskiwaniem ubezpieczeń dla zakładu ubezpieczeń. Pobiera ona za wykonywane czynności prowizję, a jego działalność oparta jest na wymogu uzyskania na nią zezwolenia, które wydaje Państwowy Urząd Nadzoru Ubezpieczeniowego (PUNU).akcept
akcept (ang. acceptance) podpis trasata na wekslu trasowanym, stwierdzający przyjęcie weksla. Przyjęcie weksla oznacza się zazwyczaj wyrazem „przyjęty”. Trasat przyjmując weksel zobowiązuje się do zapłacenia weksla w terminie. Posiadacz weksla nie ma obowiązku przedstawiania weksla trasowanego do przyjęcia, ma tylko takie uprawnienia.akceptant
akceptant (ang. acceptor) trasat weksla trasowanego, który przyjął weksel. Z chwilą złożenia podpisu na wekslu trasowanym, oznaczającego akcept weksla, trasat staje się akceptantem weksla, co oznacza, że przyjął on skierowane do siebie polecenie zapłaty określonej w wekslu sumy wekslowej, która ma być dokonana w oznaczonym miejscu i czasie.akcja
akcja (ang. stocks, shares) papier wartościowy, dokument świadczący o udziale jego właściciela w kapitale spółki akcyjnej, uprawniający go do otrzymywania dywidend i uczestnictwa w Walnych Zgromadzeniach Akcjonariuszy, na których ma on prawo głosu. Liczba głosów danego akcjonariusza zależy od ilości posiadanych przez niego akcji. Z kolei całkowita wartość dywidendy dzielona jest pomiędzy akcjonariuszy w stosunku [...]akcja ratownicza
akcja ratownicza akcja prowadzona w związku z zaistniałymi zdarzeniami losowymi objętymi umową ubezpieczenia, mająca na celu zmniejszenie strat lub niedopuszczenie do ich zwiększenia. Przykładem zwiększonych wydatków z tego tytułu są akcje, w które zaangażowani wykwalifikowani ratownicy, używający specjalistycznego sprzętu, co powoduje dodatkowe koszta.akcjonariusz
akcjonariusz (ang. stock owner) właściciel Akcji. Może być wspólnikiem spółki akcyjnej lub spółki komandytowo-akcyjnej. Akcjonariuszem może zostać osoba fizyczna, osoba prawna lub też organizacja nieposiadająca osobowości prawnej. Za akcjonariusza uznaje się osobę wpisaną do księgi akcyjnej lub będącej posiadaczem akcji na okaziciela.akredytywa
akredytywa patrz: akredytywa dokumentowa.akredytywa awizowana
akredytywa awizowana akredytywa, w ramach której bank pośredniczący jedynie awizuje, czyli komunikuje beneficjentowi fakt otwarcia akredytywy. Bank ten musi wtedy sprawdzić autentyczność zlecenia, pośredniczyć w korespondencji między beneficjentem i bankiem otwierającym a także przesłać temu ostatniemu dokumenty złożone przez beneficjenta.akredytywa dokumentowa
akredytywa dokumentowa (ang. letter of credit) jedna z form płatności uwarunkowanej stosowana zarówno w obrocie zagranicznym, jak i krajowym (stosunkowo rzadko). Akredytywa jest pisemnym zobowiązaniem banku otwierającego akredytywę z polecenia zleceniodawcy (importera lub kupującego) do zapłaty lub zabezpieczenia zapłaty określonej kwoty beneficjentowi akredytywy (eksporterowi lub sprzedawcy), pod warunkiem złożenia przez niego wymaganych dokumentów w terminie [...]akredytywa eksportowa
akredytywa eksportowa (ang. export letter of credit) nazywana również akredytywą obcą. Takim mianem określa się akredytywę otwieraną w banku pośredniczącym przez zagraniczny bank zleceniodawcy.akredytywa gwarancyjna
akredytywa gwarancyjna forma akredytywy dotycząca obrotu finansowego ze Stanami Zjednoczonymi. Akredytywa ta występuje ponieważ w USA nie istnieje pojęcie gwarancji bankowej tak, jak jest ona rozumiana w Europie. Akredytywa gwarancyjna zawiera w sobie oświadczenie banku zleceniodawcy mówiące o tym, że na pierwsze żądanie beneficjenta kwota wymieniona w akredytywie zostanie wypłacona.akredytywa importowa
akredytywa importowa (ang. import letter of credit) nazywana także akredytywą własną. To akredytywa otwierana przez bank zleceniodawcy w banku pośredniczącym znajdującym się zagranicą. Na zlecenie klienta bank zobowiązuje się wobec jego kontrahenta (eksportera) do zapłaty określonej kwoty w zamian za dokumenty zaprezentowane przez niego po wysyłce towaru.akredytywa negocjacyjna
akredytywa negocjacyjna (ang. negotiable letter of credit) akredytywa, w której bank zleceniodawcy upoważnia bank pośredniczący do negocjacji dokumentów. Kiedy zostaje stwierdzona ich zgodność bank ten może dokonać wypłaty kwoty akredytywy ze środków do dyspozycji przez bank zleceniodawcy. Bank pośredniczący pełni tutaj jedynie rolę przedstawiciela banku importera.akredytywa nieodwołalna
akredytywa nieodwołalna akredytywa, która nie może być zmieniona ani anulowana bez zgody zainteresowanych stron tzn. banku importera, banku pośredniczącego, zleceniodawcy oraz beneficjenta. Żeby tak było, akredytywa musi zawierać termin ważności i wyraźne stwierdzenie o jej nieodwołalności.akredytywa niepotwierdzona
akredytywa niepotwierdzona (ang. unconfirmed letter of credit) akredytywa, którą można podzielić na awizowane i negocjacyjne. Polega ona na tym, że bank pośredniczący nie podejmuje decyzji odnośnie do spłaty kwoty akredytywy eksporterowi po spełnieniu określonych wymogów, ale tylko, jak ma to miejsce w przypadku akredytywy negocjacyjnej, ze środków pozostawionych temu bankowi przez bank importera.akredytywa nieprzenośna
akredytywa nieprzenośna (ang. Non-transferable letter of credit) akredytywa, mogąca być zrealizowana przez jednego, określonego beneficjenta. Nie oznacza to jednak, że nie można dokonać zmiany beneficjenta. Akredytywa nieodwołalna daje takie prawo, gdy wszystkie zainteresowane strony wyrażą zgodę na przeniesienie uprawnień w kwestii realizacji akredytywy na inną osobę, w terminie ważności akredytywy.akredytywa obca
akredytywa obca patrz: akredytywa eksportowa.akredytywa odnawialna
akredytywa odnawialna (ang. revolving letter of credit) zwana także rewolwingową, występuje, gdy przez dłuższy czas pomiędzy eksporterem a importerem następują regularne dostawy, najczęściej jednolitego towaru. Mianem pułapu określa się ogólną kwotę akredytywy, a nawiązki częściową kwotę składającą się na wartość jednej dostawy. Akredytywa odnawialna jest ważna do określonej kwoty przez dany okres. Jest wtedy odnawialna [...]akredytywa odwołalna
akredytywa odwołalna (ang. revocable letter of credit) akredytywa, w której bank importera zastrzega sobie prawo do odwołania lub zmiany własnego zobowiązania w dowolnej chwili przed upływem terminu ważności akredytywy. Nie zachodzi w tym przypadku konieczność zawiadomienia beneficjenta o tym fakcie. Odwołanie lub zmiana zobowiązania mogą nastąpić więc bez zgody beneficjenta.akredytywa płatna za okazaniem
akredytywa płatna za okazaniem (ang. at sight letter of credit) w jej przypadku bank niezwłocznie dokonuje płatności za złożone dokumenty. Najpierw jednak musi stwierdzić ich zgodność z przepisami dotyczącymi akredytyw.akredytywa pokryta z góry
akredytywa pokryta z góry (ang. covered letter of credit) występuje, kiedy bank pośredniczący otrzymuje od banku importera w chwili otwarcia akredytywy całą potrzebną na pokrycie wypłat z jej tytułu kwotę. Wykorzystuje się ten rodzaj akredytywy, gdy rola banku pośredniczącego sprowadza się do potwierdzenia akredytywy lub rozliczenia drogą negocjacji beneficjenta akredytywy.akredytywa potwierdzona
akredytywa potwierdzona (ang. confirmed letter of credit) akredytywa, w której bank pośredniczący awizuje akredytywę, ale też zobowiązuje się do spłaty kwoty akredytywy eksporterowi, po spełnieniu przez niego określonych wymogów. Bank pośredniczący z własnej inicjatywy zobowiązuje się do wypłaty beneficjentowi kwoty akredytywy na warunkach identycznych, co warunki akredytywy. Bank ten ma obowiązek uregulować płatność eksportera we [...]akredytywa przenośna
akredytywa przenośna (ang. transferable letter of credit) to akredytywa, w której jej beneficjent ma prawo do przeniesienia części lub całości uprawnień wiążących się z akredytywą na rzecz innej osoby lub grupy osób. Wymogiem jest tutaj wyraźna dyspozycja wykonana przez bank importera i beneficjenta pierwotnego. Przeniesienie może wystąpić tylko jeden raz, dostawy częściowe są dozwolone, by [...]akredytywa wiązana
akredytywa wiązana (ang. back to back letter of credit) akredytywa, w której znajdziemy upoważnianie do otwarcia przez bank innej akredytywy dokumentowej na rzecz innego beneficjenta. Występuje ona w sytuacji, kiedy bank równocześnie otwiera akredytywę eksportową i akredytywę importową w banku zagranicznym. Wpływy z akredytywy eksportowej zabezpieczają płatności dla akredytywy importowej, co jest istotą akredytywy wiązanej. [...]akredytywa własna
akredytywa własna patrz: akredytywa importowa.akredytywa z czerwoną klauzulą
akredytywa z czerwoną klauzulą (ang. red clause letter of credit) zwana też zaliczkową. Akredytywa stosowana wtedy, kiedy nie zostały jeszcze spełnione przez beneficjenta wymogów akredytywy. Dzieje się to, kiedy zleceniodawca i/lub bank importera daje na własne wyłączne ryzyko możliwość wypłaty zaliczki beneficjentowi przez bank importera lub bank pośredniczący. W odróżnieniu od akredytyw z zieloną klauzulą [...]akredytywa z odroczonym terminem płatności
akredytywa z odroczonym terminem płatności akredytywa dopuszczająca dokonanie płatności kredytowej. Zawiera klauzulę mówiącą o tym, że bank zobowiązuje się do dokonania zapłaty ustalonej kwoty w danym terminie na rzecz beneficjenta pomimo tego, że upłynął termin ważności akredytywy. Klient ponosi wtedy dodatkowe koszty z uwagi na to, że płatności dokonuje się bez wydłużania terminu ważności akredytywy.akredytywa zaliczkowa
akredytywa zaliczkowa patrz: akredytywa z czerwoną klauzulą.aktuariusz
aktuariusz specjalista w zakresie matematyki ubezpieczeniowej, finansowej i statystyki. Ustala ryzyko ponoszone przez ubezpieczyciela w związku z zawarciem umowy ubezpieczenia i dokonuje wyliczenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, np. wartości polisy. Głównym miejscem pracy aktuariusza są firmy ubezpieczeniowe, jednak jego praca przydaje się wszędzie tam, gdzie dokonuje się oceny ryzyka, a więc zwłaszcza w instytucjach finansowych.aktywa
aktywa pieniądze pochodzące ze składek, które inwestuje fundusz. Inaczej mówiąc, ogół składników majątku kontrolowanych przez jednostkę gospodarczą w danym momencie, nabytych w przeszłości, a z których przepływu oczekuje się w przyszłości korzyści ekonomicznych dla przedsiębiorstwa.aktywa funduszu
aktywa funduszu (ang. Assets Under Management) mienie Funduszu Inwestycyjnego obejmujące środki z tytułu wpłat Uczestników Funduszu, prawa nabyte oraz pożytki z tych praw. Ma ono w przyszłości być inwestowane, dzięki czemu Fundusz Inwestycyjny ma przynosić zyski.aktywa netto funduszu
aktywa netto funduszu (ang. Net Asset Value (NAV)) Aktywa Funduszu pomniejszone o zobowiązania Funduszu Inwestycyjnego. Pod względem wartości aktywa netto są równe kapitałowi własnemu jednostki.akwizycja ubezpieczeń
akwizycja ubezpieczeń ogół czynności związanych ze sprzedażą ubezpieczeń wykonywanych przez Agenta Ubezpieczeniowego w imieniu i na rzecz zakładu lub zakładów ubezpieczeń. Polega na pozyskiwaniu klientów, wykonywaniu czynności przygotowawczych i administracyjnych zmierzających do zawarcia umów ubezpieczenia, doradztwie w tym zakresie, To wreszcie także zawieranie umów ubezpieczenia oraz uczestnictwo w zarządzaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia.alokacja
alokacja alokacja – w systemie Kursu Jednolitego – częściowa realizacja Zleceń (Kupna lub Sprzedaży), z limitem ceny równym ustalonemu kursowi w sytuacji Rynku Zrównoważonego, w przypadku zaistnienia Nadwyżki Kupna lub Nadwyżki Sprzedaży. Zlecenia inwestowane są w różnego rodzaju papiery wartościowe.alokacja składki
alokacja składki część składki, która jest inwestowana przez towarzystwo ubezpieczeniowe. Na ogół alokacja wyrażona jest w procentach. Wartość alokowanej składki to kwota będąca wynikiem odejmowania od comiesięcznej wpłaty zarobków dokonywany przez ZUS do funduszu emerytalnego prowizji pobieranej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Powszechne Towarzystwo Emerytalne oraz opłat na rzecz banku depozytariusza oraz domów maklerskich, obsługujących [...]analiza fundamentalna
analiza fundamentalna badanie zjawisk ekonomicznych i na ich podstawie określanie racjonalnych lecz często subiektywnych wartości instrumentów finansowych; jeżeli wartości rynkowe są wyższe od określonych za pomocą analizy, wówczas analityk będzie rekomendował sprzedaż instrumentów. Uwzględnia się w tejże analizie czynniki takie jak: analiza makrootoczenia, analiza sektora lub sektorów, w których działalność prowadzi spółka, analiza ogólnej sytuacji [...]analiza techniczna
analiza techniczna badanie historycznych zmian cen różnych instrumentów finansowych i na ich podstawie przewidywanie ich przyszłych zachowań. Jej zadaniem jest wyznaczanie korzystnych z punktu widzenia osoby inwestującej momentów zakupu i sprzedaży danego papieru wartościowego czy waluty. Głównymi danymi poddanymi analizie są tutaj te dotyczące zmiany cen oraz wielkości obrotów na rynku danego instrumentu finansowego. Analiza [...]animator
animator (ang. Market-maker) Członek Giełdy, który na podstawie umowy zawartej z GPW jest zobowiązany do stałego zgłaszania na własny rachunek ofert kupna i sprzedaży. Wskutek tej umowy zobowiązuje się do podtrzymywania płynności danego papieru wartościowego.arbitraż
arbitraż (ang. arbitage) strategia umożliwiająca osiągnięcie zysku bez ponoszenia ryzyka, polegająca na wykorzystaniu niewłaściwej wyceny dwóch instrumentów i zawarciu dwóch przeciwstawnych transakcji – jednej kupna i drugiej sprzedaży. Najważniejszym elementem arbitrażu jest dostrzeżenie różnicy cen tego samego produktu na wielu rynkach lub też na tym samym rynku, występującej jednak pod różnymi postaciami.arkusz zleceń
arkusz zleceń w systemie Kursu Jednolitego – uporządkowane według cen, zestawienie zleceń na dany papier wartościowy, przekazanych na GPW przed Sesją Giełdową i uwzględnianych w ustalaniu kursu na danej sesji. Arkusz jest widoczny dla osób posiadających dostęp do programu odbioru notowań z giełdy np. klientów biur maklerskich lub po prostu osób, które wykupiły tę usługę [...]asekuracja
asekuracja ubezpieczenie zapewniające odszkodowania za straty powstałe wskutek nieszczęśliwych wypadków i klęsk żywiołowych, czyli zdarzeń niedających się przewidzieć.asset management
asset management przedmiotem tej działalności jest wyłącznie zarządzanie pakietami papierów wartościowych na zlecenie klientów; usługa polega na lokowaniu powierzonych przez klienta środków w jego imieniu i na jego rachunek w dostępne na rynku instrumenty finansowe. Inaczej określa się ten proces mianem zarządzania aktywami.asymilacja
asymilacja połączenie Akcji zarejestrowanych w Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych pod różnymi kodami. Przed tym procesem stara i nowa seria akcji tej samej spółki posiadają różne kody ISIN, ponieważ akcje nowe emisji traktowane są wtedy jako prawa do akcji, czyli PDA. Asymilacja sprawia, że wszystkie serie traktowane są w sposób jednolity, a w jej wyniku notowane [...]awal
awal patrz: poręczenie wekslowe.backwardation
backwardation ujemna różnica pomiędzy notowaniami danego waloru w transakcjach terminowych i transakcjach natychmiastowych. Cena towaru o dostawie w bliższym terminie staje się wtedy wyższa niż analogicznego towaru o dłuższym terminie dostawy.bank centralny
bank centralny (ang. central bank) bank powołany do życia przez państwo, spełniający istotne funkcje z punktu widzenia funkcjonowania gospodarki danego kraju. Bank centralny emituje znaki pieniężne, będące środkiem płatniczym, kredytuje rząd. prowadzi obsługę bankową budżetu państwa, rachunki bankowe rządu i centralnych instytucji państwowych, państwowych funduszy celowych i jednostek budżetowych, realizując ich zlecenia płatnicze. Ponadto jest [...]bank clearingowy
bank clearingowy (ang. clearing bank) bank, który dokonuje rozliczeń transakcji handlu zagranicznego przeprowadzanych w walucie clearingowej. Dzieje się tak, gdy waluty krajów biorących udział w transakcjach są niewymienialne i rozliczenia przybierają postać transakcji barterowych, czyli w formule: towar za towar.bank hipoteczny
bank hipoteczny (ang. mortgage bank) bank specjalizujący się w udzielaniu kredytów z zabezpieczeniem hipotecznym w postaci nieruchomości lub równorzędnych praw, takich jak choćby prawo do lokalu albo prawo do wieczystego użytkowania. Kapitał na akcje kredytowe bank hipoteczny pozyskuje z emisji listów zastawnych. Są one emitowane zazwyczaj na okres 5-8 miesięcy, są więc jednym z najbezpieczniejszych [...]bank inwestycyjny
bank inwestycyjny (ang. investment bank) bank, którego podstawowym celem jest inwestowanie środków powierzonych przez klientów na rynku kapitałowym. Zajmuje się on też dokonywaniem inwestycji zbliżonych do tych przeprowadzanych przez fundusz zamknięty lub fundusz wysokiego ryzyka. Bank inwestycyjny adresuje swoje działania do klientów indywidualnych i przedsiębiorstw, skupiając się na emisji i obrocie papierów wartościowych czy przeprowadzaniu [...]bank komercyjny
bank komercyjny (ang. commercial bank) bank działający na zasadach rynkowych, którego celem jest osiąganie zysku poprzez działalność polegającą na sprzedaży oferowanych produktów bankowych. Konkuruje z innymi bankami o pozyskanie klientów, dążąc tym samym do osiągnięcia zysku dzięki środkom pozyskanym z depozytów przyjmowanych od klientów. Umożliwia to prowadzenie działalności kredytowej i obsługę podmiotów instytucjonalnych i indywidualnych [...]bank korespondent
bank korespondent (ang. correspondent bank) bank współpracujący z innym bankiem zagranicznym na mocy umowy, która przewiduje wypełnianie wzajemnych poleceń wpłat i wypłat wedle zasad rozliczeń przyjętych w tej umowie. Temu celowi służyć mają rachunki „loro” (rachunek banku korespondenta utrzymywany w „naszym” banku) i „nostro” (rachunek „naszego” banku utrzymywany w banku korespondencie. Z uwagi na siedzibę [...]bank rozwoju
bank rozwoju (ang. development bank) bank powołany w celu wsparcia rozwoju konkretnych branż i sektorów gospodarki lub też regionów, zarówno krajowych, jak i składających się z terytoriów wielu krajów. Celem takiego banku jest również promocja określonych celów polityki danego państwa.bank specjalistyczny
bank specjalistyczny (ang. special purpose bank) bank stworzony po to, by realizować ściśle zdefiniowane cele, jakimi może być wsparcie budownictwa mieszkalnego czy obsługa kredytów zagranicznych. Jego cele mogą wynikać z zakresu i formy działania lub rodzaju obsługiwanych klientów. Banki specjalistyczne osiąganie swoich celów statutowych mogą korzystać z dotacji i ulg rządowych lub udzielonych przez bank [...]baza odsetkowa
baza odsetkowa (ang. interest basis) liczba dni używana w procesie obliczania odsetek. Stopa procentowa podawana jest najczęściej w ujęciu rocznym, dlatego za bazę odsetkową przyjmuje się 365 lub 360 dni w roku. Żeby wyliczyć wartość odsetek, ilość czasu, przez który korzystamy z kapitału dzielimy przez wyżej podane liczby np. kiedy jest to 40 dni to [...]bd
bd Bez Dywidendy: informacja, która podawana jest obok kursu giełdowego dla określonej Akcji. Oznacza ona, że nabywcy Akcji nie przysługuje już prawo do Dywidendy za ostatni okres obrachunkowy.beneficjent
beneficjent (ang. beneficiary) podmiot, który otrzymuje od banku określone świadczenia. Zdecydowanie najczęściej jest to wypłata środków. Termin używany przy poleceniach zapłaty, akredytywach dokumentowych i gwarancjach bankowych. Patrz też: uposażony.bessa
bessa (ang. Bearish Market) inaczej Rynek Niedźwiedzia. Termin oznaczający długotrwały spadek, przejawiający przez to znamiona tendencji, kursu papierów wartościowych lub cen towarów notowanych na giełdzie.BETA
BETA współczynnik linii charakterystycznej Akcji. Wyraża zmianę kursu Akcji jako funkcję liniową zmiany Indeksu Giełdowego pomiędzy sesjami.bez dywidendy
bez dywidendy informacja, która podawana jest obok kursu giełdowego dla określonej Akcji. Oznacza ona, że nabywcy Akcji nie przysługuje już prawo do Dywidendy za ostatni okres obrachunkowy.bez prawa poboru
bez prawa poboru bp: informacja podawana obok kursu giełdowego dla danej Akcji oznaczająca, że nabywcom Akcji nie przysługuje już Prawo Poboru.biuro maklerskie
biuro maklerskie (ang. Bokerage House) podmiot posiadający zezwolenie Komisji Nadzoru Finansowego między innymi na: oferowanie papierów wartościowych w obrocie pierwotnym, nabywanie i sprzedaż papierów wartościowych na własny lub cudzy rachunek, a także na zarządzanie portfelem papierów wartościowych i pomoc inwestycyjne dla swoich klientów. Klient domu maklerskiego zakłada rachunek inwestycyjny, na przechowywane są informacje o papierach [...]blokada środków na rachunku bankowym
blokada środków na rachunku bankowym (ang. blocked funds) sytuacja, w której wierzytelności banku są zabezpieczone przez posiadacza rachunku za pomocą nieodwołalnej blokady środków pieniężnych, zgromadzonych na rachunkach złotowych lub dewizowych. Udziela się wtedy także nieodwołalnego pełnomocnictwa do pobrania z rachunku całkowitej lub częściowej zablokowanej kwoty, jeśli zobowiązanie dłużnika nie zostanie uregulowane w wyznaczonym przez obydwie [...]bon komercyjny
bon komercyjny (ang. commercial bill) krótkoterminowy komercyjny papier dłużny, będący zobowiązaniem emitenta do zwrotu jego posiadaczowi nominalnej kwoty, na którą go wystawiono w terminie wykupu bonu. Zasady emisji bonów są ustalane każdorazowo przez bank organizujący właściwą emisję. Bony komercyjne występują na polskim rynku kapitałowym pod nazwami: Bony Komercyjne, Bony Handlowe, Bony Dłużne. Mogą one stanowić [...]bon pieniężny
bon pieniężny (ang. money bill) krótkoterminowy papier wartościowy emitowane przez polskie banki. Przyjmuje formę dokumentu papierowego imiennego lub na okaziciela stanowiącego potwierdzenie faktu zdeponowania określonej kwoty w danym banku przez nabywcę bonu w określonym terminie. Są one określane też mianem bonów oszczędnościowych. To dlatego, ponieważ są one często atrakcyjnie oprocentowane i odznaczają się łatwą zbywalnością, [...]bon pieniężny NBP
bon pieniężny NBP (ang. NBP bill) krótkoterminowy papier wartościowy emitowany przez Narodowy Bank Polski. Bony pieniężne sprzedawane przez NBP na specjalnych przetargach są z dyskontem w stosunku do ich ceny nominalnej. Terminy wykupu bonów pieniężnych NBP to 1,7, 14,28, 91, 182 oraz 364 dni. Zasady dotyczące tego instrumentu finansowego wyznaczają banki polskie jako jedynych nabywców [...]bon skarbowy
bon skarbowy (ang. treasury bill) krótkoterminowy papier wartościowy, którego emisją zajmuje się Skarb Państwa. Termin jego wykupu to 8, 13, 26, 39 lub 52 tygodni). Zagranicznym odpowiednikiem tego instrumentu są weksle skarbowe. Emisja bonów skarbowych służy finansowaniu przez rząd deficytu budżetowego. Wielkość emisji w danym roku jest określona każdorazowo w ustawie budżetowej. W ofercie pierwotnej [...]bonus
bonus ulga w taryfie składek przyznawana za bezszkodowy przebieg ubezpieczenia.bp
bp Bez Prawa Poboru – informacja podawana obok kursu giełdowego dla danej Akcji oznaczająca, że nabywcom Akcji nie przysługuje już Prawo Poboru.broker ubezpieczeniowy
broker ubezpieczeniowy pośrednik, który zawiera lub pośredniczy w zawarciu umowy ubezpieczenia na zlecenie klienta. Działa więc na rachunek, w interesie i w imieniu ubezpieczającego. Jego działalność wymaga zezwolenia Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeniowego (PUNU). Zadaniami brokera są: zapewnienie swoim klientom rzeczowej i obiektywnej rady, udzielanie wyjaśnień w sprawach różnego rodzaju ubezpieczeń, praw, zobowiązań i związanych z [...]C/WK
C/WK wskaźnik cena/wartość księgowa – iloraz wartości rynkowej spółki i jej wartości księgowej. W teorii mówi on ile trzeba zapłacić za 1 złotówkę aktywów netto spółki. Wartość wskaźnika C/WK poniżej 1 oznacza niską cenę spółki, zaś wartości powyżej 3 to, że spółka jest przewartościowana. Przyjmuje się, że wartości poniżej 1,5 oznaczają, że opłacalnym jest inwestowanie [...]C/Z
C/Z wskaźnik cena/zysk – iloraz wartości rynkowej spółki i sumy zysków oraz strat spółki giełdowej za ostatnie cztery kwartały. Żeby obliczyć zysk, brane są pod uwagę dane prezentowane przez spółkę w raportach kwartalnych, półrocznych i rocznych. U spółek działających w formie grup kapitałowych jest brany pod uwagę zysk skonsolidowany.casco
casco ubezpieczenie znane pod postacią „autocasco”, czyli wynikające z ruchu i posiadania pojazdów mechanicznych, statków powietrznych (aero-casco) czy wodnych (morskich). Chroni ono na wypadek kradzieży, zniszczenia lub uszkodzenia.cedent
cedent (ang. assigner) osoba dokonująca cesji na rzecz cesjonariusza. W przypadku cesji wierzytelności cedentem jest wierzyciel przelewający przysługującą mu wierzytelność na rzecz innej osoby lub innego podmiotu. Przedmiotem cesji może być nie tylko wierzytelność, ale również prawo do czegoś. Dokonanie cesji oznacza, że cedent traci prawa do wierzytelności oraz wszystkich przywilejów z nimi związanych, choćby [...]Ceduła Giełdy Warszawskiej
Ceduła Giełdy Warszawskiej oficjalne wydawnictwo GPW, zawierające informacje dotyczące w szczególności kształtowania się kursów, obrotów papierów wartościowych notowanych na giełdzie oraz innych instrumentów finansowych notowanych na giełdzie.cena
cena (ang. pricing) to łączna kwota zapłacona bankowi za skorzystanie z oferowanego przez niego produktu lub usługi. W skład ceny wchodzi np. pożyczony kapitał, odsetki, prowizja i dodatkowe opłaty, takie jak np. ubezpieczenie czy opłata za kartę kredytową lub prowadzenie konta.cena emisyjna akcji
cena emisyjna akcji cena, po której Akcje sprzedawane są na rynku pierwotnym. Może być ona równa lub wyższa od wartości nominalnej Akcji. W przypadku pierwszej emisji Akcji spółki cena emisyjna i wartość nominalna z reguły są sobie równe. Dlatego, że wartość spółki przypadająca na jedną Akcję przewyższa najczęściej wartość nominalną Akcji, to cena emisyjna później [...]cena nabycia jednostki inwestycyjnej
cena nabycia jednostki inwestycyjnej cena, po której jednostki inwestycyjne są nabywane na indywidualny rachunek jednostek inwestycyjnych. Najczęściej jest ceną brutto, zawierającą opłatę manipulacyjną z tytułu nabycia jednostek.cena wykupu
cena wykupu patrz: suma odstąpienia.Centralna Tabela Ofert
Centralna Tabela Ofert polski rynek pozagiełdowy, na którym rozpoczęto notowania w 1997 r. Obecnie po nazwą BondSpot. Spółka akcyjna prowadząca polski rynek pozagiełdowy. Kiedyś miała być miejscem notowania Akcji spółek pochodzących z Programu Powszechnej Prywatyzacji. Obecnie organizuje rynek pieniężny oraz prowadzi notowania papierów wartościowych nie mających szans na pojawienie się na Giełdzie Papierów Wartościowych ze [...]certyfikat
certyfikat jest to zaświadczenie potwierdzające zawarcie umowy ubezpieczenia, stanowiące czasowy dowód ubezpieczenia. Na rynku ubezpieczeń zastępuje on polisę ubezpieczeniową. Wydawany przez zakłady ubezpieczeń jest dołączany do polisy OC, będąc honorowanym przez służby uprawnione do kontroli drogowej.certyfikat depozytowy
certyfikat depozytowy (ang. CD) oprocentowany instrument dłużny emitowany przez bank o Terminie Zapadalności od kilku tygodni do kilku lat. To papier wartościowy służący gromadzeniu przez banki środków pieniężnych w złotych lub w innej walucie wymienialnej. Są one emitowane przez banki komercyjne i spółdzielcze w formie instrumentów krótkoterminowych (okres wykupu do 1 roku) i długoterminowych (okres [...]certyfikat inwestycyjny
certyfikat inwestycyjny (ang. investment certificate) papier wartościowe emitowany przez zamknięte Fundusze Inwestycyjne. Certyfikaty są potwierdzeniem uczestnictwa w Funduszu Inwestycyjnym i pozwalają na ustalenie wielkości należności, jaka z tytułu uczestnictwa przysługuje Uczestnikowi Funduszu w danym momencie. Certyfikaty Inwestycyjne reprezentują jednakowe prawa majątkowe i są niepodzielne. Certyfikaty są przedmiotem obrotu na rynku giełdowym lub regulowanym rynku pozagiełdowym. [...]cesja
cesja (ang. assignment) umowy, na mocy której osoba przelewa przysługujące jej prawa na rzecz innej osoby. Przekazanie praw może się odbyć bez zgody dłużnika, który jednak powinien być o tym fakcie zawiadomiony. Cesja wierzytelności przyjmowana jest, by zabezpieczać udzielane przez bank kredyty – patrz też: przelew wierzytelności na zabezpieczenie. Przenoszący prawo nazywany jest cedującym, zaś [...]cesja wierzytelności na zabezpieczenie
cesja wierzytelności na zabezpieczenie patrz: przelew wierzytelności na zabezpieczenie.cesjonariusz
cesjonariusz (ang. assignee) osoba, na rzecz której przeniesiono wierzytelności, czyli dokonano cesji.CeTO
CeTO patrz: Centralna Tabela Ofert.ciągnienie
ciągnienie patrz: dostępność kredytu.czek
czek (ang. cheque) pisemne polecenie zapłaty określonej sumy pieniężnej remitentowi wymienionemu w czeku, które kieruje posiadacz rachunku do banku. W przypadku czeku trasatem zawsze jest bank. Trasantem może być z kolei osoba fizyczna lub prawna posiadająca rachunek bankowy. Czek jest wystawiany na formularzu wydawanym przez bank, na którym musi znajdować się nazwa „czek”, bezwarunkowe polecenie [...]częstotliwość opłacania składki
częstotliwość opłacania składki okres pomiędzy kolejnymi terminami płatności składki ubezpieczenia, np. miesięcznej, kwartalnej, półrocznej i rocznej.członek giełdy
członek giełdy podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, będący akcjonariuszem Giełdy Papierów Wartościowych, dopuszczony przez Radę Giełdy do działania na GPW i uprawniony do zawierania transakcji.data waluty
data waluty (ang. value date) dzień, w którym następuje wpływ lub wypływ środków z rachunku. Rozróżniane są: data waluty dziś, data waluty jutro tj. następnego dnia roboczego po dacie waluty dziś, data waluty spot tzn. drugi dzień roboczy po dacie waluty dziś oraz data waluty na termin, oznaczającą każdy dzień roboczy po dacie waluty spot.data zawarcia umowy
data zawarcia umowy data doręczenia polisy ubezpieczającemu. Nie musi być ona tożsama z datą początku okresu ubezpieczenia. Może nastąpić wcześniej lub później. Wręczenie klientowi polisy łączy się zazwyczaj z opłaceniem składki ubezpieczeniowej.deponent
deponent (ang. depositor) klient składający w banku lokatę, depozyt bankowy. Może ona przybrać formę pieniężną lub rzeczową.depozyt
depozyt (ang. deposit) środki składane przez klienta, za które bank przyjmujący je płaci w postaci odsetek, które oznaczają dla banków koszt pozyskania kapitału. Środkami tymi bank może potem obracać, udzielając chociażby kredytów. Z punktu widzenia klienta banku depozyt określa się mianem lokaty. Na międzybankowym rynku pieniężnym funkcjonują depozyty z ustalonym terminem spłaty i depozyty na [...]depozyt zabezpieczający
depozyt zabezpieczający (ang. margin) kwota pieniężna (w formie pieniędzy lub skarbowych papierów dłużnych) składana przez strony transakcji „financial futures” lub przez sprzedawcę opcji w izbie rozrachunkowej. Wysokość depozytu należnego izbie obliczana jest jako procent od wartości zawartej transakcji, jest zmienna i zależy od wysokości premii uiszczonej w kontrakcie opcyjnym i wartości rynkowej kontraktu. Po każdej [...]depozytariusz
depozytariusz (ang. Custodian) bank, który na zlecenie Funduszu Inwestycyjnego bądź Otwartego Funduszu Emerytalnego przechowuje powierzone środki w formie lokaty terminowej, dokonuje kontroli inwestycji i zarządzania powierzonymi środkami. Funkcję Depozytariusza może pełnić bank, którego fundusze własne wynoszą co najmniej 100 milionów złotych. Sam depozyt może przybrać formę pieniężną lub rzeczową.depozyty na żądanie
depozyty na żądanie (ang. call deposits) zwane inaczej depozytami z nieustalonym terminem spłaty, co oznacza brak określenia przez strony w momencie zawarcia umowy o przyjęcie depozytu terminu jego spłaty przez bank. Osoba składająca depozyt może go wycofać w każdym czasie, odpowiednio prędzej informując o tym bank poprzez złożenie wypowiedzenia. Ten rodzaj depozytów posiada zazwyczaj niższe [...]depozyty z nieustalonym terminem spłaty
depozyty z nieustalonym terminem spłaty patrz: depozyty na żądanie.depozyty z ustalonym terminem spłaty
depozyty z ustalonym terminem spłaty (ang. fixed term deposits) depozyty, które w momencie zawarcia umowy o przyjęcie depozytu termin jego spłaty przez bank jest określony przez obydwie strony. Na rynku międzybankowym istnieją depozyty: „overmight” – od daty waluty dziś do daty waluty jutro, „tomnext” – od daty waluty jutro do daty waluty spot i „jedno- [...]derywaty
derywaty patrz: instrumenty pochodne.dewizy
dewizy (ang. foreign exchange) zagraniczne, krótkoterminowe należności, mogące zostać z uwagi na swoją płynność i formę użyte jako środek płatniczy przydatny w transakcjach prowadzonych z zagranicą. Mogą to być dla przykładu pieniądze, czeki, weksle, którymi można posługiwać się w obrocie międzynarodowym.długa pozycja niedopasowania
długa pozycja niedopasowania (ang. long unmatched position) zwana też długą pozycją płynności. Występuje wtedy, kiedy w bilansie banku znajduje się niedopasowanie terminów zapadalności odpowiadających sobie składników aktywów i pasywów. Polega na finansowaniu aktywów z krótszym terminem zapadalności pasywami o dłuższym terminie wymagalności. Patrz też: krótka pozycja niedopasowania.długa pozycja płynności
długa pozycja płynności patrz: długa pozycja niedopasowania.długa pozycja walutowa
długa pozycja walutowa (ang. long currency position) w wąskim ujęciu tematu występuje w danym dniu wtedy, gdy suma wszystkich wpływów w konkretnej walucie przewyższy sumę wszystkich wypływów w tej walucie. W szerokim ujęciu to wartościowa nadwyżka aktywów w walutach obcych nad pasywami w walutach obcych. Patrz też: krótka pozycja walutowa.dłużne papiery wartościowe
dłużne papiery wartościowe patrz: papiery wartościowe nie stwierdzające prawa do kapitału.do wymiany
do wymiany informacja podawana obok kursu giełdowego dla danego papieru wartościowego oznaczająca, że w najbliższym czasie zostanie dokonany jego Podział (tzw. wymiana, split).dobrowolne ubezpieczenie
dobrowolne ubezpieczenie ubezpieczenie dochodzące do skutku na podstawie wyrażonej woli umawiających się stron – ubezpieczyciela i ubezpieczającego, nie zaś wskutek narzucenia skorzystania z niego przez instytucję finansową np. bank oferujący obniżenie marży w zamian za skorzystanie z dodatkowych produktów.dogrywka
dogrywka w systemie Kursu Jednolitego -druga faza obrotu dodatkowego, w czasie której mogą być składane i realizowane Zlecenia Kupna i Sprzedaży po ustalonym kursie, następująca automatycznie po zrównoważeniu rynku na dany papier wartościowy.dom maklerski
dom maklerski (ang. Brokerage House) podmiot posiadający zezwolenie Komisji Nadzoru Finansowego między innymi na: oferowanie papierów wartościowych w obrocie pierwotnym, nabywanie i sprzedaż papierów wartościowych na własny lub cudzy rachunek, a także na Zarządzanie Portfelem Papierów Wartościowych i pomoc inwestycyjne dla swoich klientów. W domach maklerskich zatrudniani są maklerzy oraz eksperci inwestycyjni. Dom maklerski może [...]dopuszczalne wahanie kursu
dopuszczalne wahanie kursu określone dla poszczególnych systemów notowań i typów papierów wartościowych maksymalna zmiana Kursu w stosunku do Kursu Odniesienia; (tzw. widełki). Obecnie stosowane są dwa typy ograniczeń wahań kursów: widełki statyczne i dynamiczne. Widełki statyczne w skrócie ograniczają zmiany ceny instrumentów finansowych w stosunku do kursu odniesienia. Widełki dynamiczne z kolei są dodatkowym zabezpieczeniem [...]dopuszczenie do obrotu giełdowego
dopuszczenie do obrotu giełdowego zgoda Rady Giełdy na obrót danym papierem wartościowym na GPW. Wniosek o dopuszczenie do obrotu giełdowego emitent składa bezpośrednio do Zarządu Giełdy na przygotowanym przez Giełdę formularzu. Zarząd Giełdy ma obowiązek podjąć uchwałę w kwestii dopuszczenia instrumentów finansowych do obrotu giełdowego w terminie 14 dni od daty złożenia wniosku spełniającego wymóg [...]dostępność kredytu
dostępność kredytu (ang. mailability period) okres określony definicją w umowie kredytowej, w którym kredytobiorca może skorzystać z przyznanego mu kredytu. Okres dostępności zaczyna się wraz z postawieniem klientowi środków do jego dyspozycji. Kończy się w chwili pociągnienia przez klienta ostatniej transzy kredytu lub po upływie terminu przewidzianego umową.doubezpieczenie
doubezpieczenie zmiana zwiększająca wartość ubezpieczenia lub wprowadzająca nowy element do ubezpieczenia. Przybiera postać dodatkowej umowy zawieranej do istniejącej polisy ubezpieczeniowej. Powiększa ona sumę ubezpieczenia mienia objętego ochroną ubezpieczeniową. Chodzi w niej o to, żeby przedmiot ubezpieczenia był objęty pełną ochroną odpowiadającą jego wartości.DVP (delivery versus payment)
DVP (delivery versus payment) zasada rozliczania transakcji giełdowych, polegająca na zapewnieniu jednoczesności przekazania papierów wartościowych i pieniędzy. Jest to tzw. Wydanie Przy Płatności.dw
dw (ang. split) informacja podawana obok kursu giełdowego dla danego papieru wartościowego oznaczająca, że w najbliższym czasie zostanie dokonany jego Podział (wymiana).dynamika produkcji przemysłowej
dynamika produkcji przemysłowej urzędy statystyczne większości krajów publikują, najczęściej co miesiąc, dane na temat dynamiki produkcji przemysłowej. Do przemysłu zaliczane są przedsiębiorstwa przetwórstwa przemysłowego, firmy górnicze i wydobywcze oraz jednostki gospodarcze użyteczności publicznej (np. wytwórcy i zaopatrujący kraj w energię elektryczną lub gaz). Publikowana dynamika dotyczy produkcji sprzedanej. Podawana jest w procentach, w stosunku do [...]dynamika sprzedaży detalicznej
dynamika sprzedaży detalicznej zmiana wartości sprzedaży towarów w punktach sprzedaży detalicznej. To indeks mierzący wartość comiesięcznej sprzedaży detalicznej realizowanej przez przedsiębiorstwa o charakterze handlowym i niehandlowym. To najszybszy do zaobserwowania wskaźnik pokazujący tendencje w konsumpcyjnych wydatkach dokonywanych przez społeczeństwo.dyskonto
dyskonto (ang. discount) metoda obliczania wartości aktualnego kapitału na podstawie jego oczekiwanej wartości, którą przybierze w przyszłości. Dyskontowanie to zatem pomniejszanie wartości przyszłej kapitału o tzw. kwotę dyskonta. Odzwierciedla ona zmianę wartości pieniądza w czasie. Do obliczenia kwoty dyskonta służy stopa procentowa, określana mianem stopy dyskontowej. Potocznie dyskontowanie należności przez bank jest pojmowane jako wykup [...]dyskonto proste
dyskonto proste (ang. straight discount) metoda dyskonta, w której, aby obliczyć kwotę dyskonta stosuje się formułę odsetek prostych. To wartość, o jaką należy pomniejszyć przyszłą wartość, by otrzymać bieżącą wartość, przy założeniu oprocentowania prostego. Dyskontowanie proste jest działaniem odwrotnym do oprocentowania prostego. Żeby go obliczyć należy podzielić wartość przyszłą kapitału pomnożoną przez stopę zwrotu i [...]dyskonto weksla
dyskonto weksla (ang. bill discount) process zakupu przez bank weksla przed terminem jego płatności po cenie pomniejszonej o kwotę odsetek dyskontowych. Wysokość potrącanej kwoty zależy od wysokości stosowanej przez dany bank stopy dyskontowej i liczby dni liczonych od daty przyjęcia weksla do dyskonta do dnia jego płatności. Wysokość stopy dyskontowej jest głównie rezultatem oceny wiarygodności [...]dyskonto złożone
dyskonto złożone (ang. compound discount) metoda dyskonta, polegająca na wykorzystaniu w celu obliczenia kwoty dyskonta formułę odsetek składanych.dystrybutor
dystrybutor podmiot prowadzący działalność maklerską, lub inny podmiot, który za zgodą Komisji Papierów Wartościowych i Giełd zbywa i odkupuje Jednostki Uczestnictwa oraz umocowany jest do występowania i składania oświadczeń woli w imieniu Funduszu Inwestycyjnego w związku ze zbywaniem i dokupywaniem Jednostek Uczestnictwa.dywersyfikacja
dywersyfikacja (ang. diversification) rozproszenie, lub też ograniczenie, ryzyka inwestycji (a tym samym zminimalizowanie potencjalnych strat) poprzez inwestowanie w różnego rodzaju instrumenty finansowe.dywidenda
dywidenda określona uchwałą Walnego Zgromadzenie Akcjonariuszy spółki część zysku netto spółki, przypadająca do wypłaty na jedną Akcję. Innymi słowy dochód akcjonariusza lub udziałowca spółki z posiadanych przez niego akcji lub udziałów. Podstawą jego wyliczenia jest roczny zysk spółki.dział ubezpieczeń
dział ubezpieczeń ustawowo określony rodzaj ubezpieczeń majątkowych lub osobowych, np. ubezpieczenia grupowe, rodzinne na życie, ubezpieczenie rent itp. Jednostka podziału ryzyka, wedle której dział I stanowią ubezpieczenia na życie, zaś pozostałe to ubezpieczenia osobowe i majątkowe. Każdy dział można podzielić na grupy i rodzaje ubezpieczeń.dzień wyceny
dzień wyceny dzień, w którym przypada sesja na GPW. W tym dniu dokonuje się obliczeń, jaka Wartość Netto Aktywów przypada na Jednostkę Uczestnictwa w Funduszu Inwestycyjnym.efektywna stopa procentowa
efektywna stopa procentowa (ang. effective interest rate) stopa procentowa uwzględniająca całościowy rzeczywisty przychód z kapitału przy odsetkach otrzymywanych lub całościowy koszt kapitału przy odsetkach płaconych. Przy jej obliczaniu uwzględnia się np. efekt kapitalizacji odsetek, wszelkie opłaty związane z danym produktem czy metodologię spłaty kapitału i naliczania odsetek, przykładowo od malejącego lub stałego kapitału.ekspert inwestycyjny
ekspert inwestycyjny licencjonowana przez Komisję Nadzoru Finansowego osoba posiadająca uprawnienia do pomocy i zarządzania papierami wartościowymi na zlecenie. Ten tytuł może otrzymać osoba, która: złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin przed komisją powołaną przez KNF, posiada co najmniej średnie wykształcenie, posiada pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z pełni praw publicznych oraz nie była skazana [...]ekspiracja
ekspiracja ustanie, wygaśnięcie odpowiedzialności towarzystwa ubezpieczeniowego. Termin ekspiracji określa najczęściej polisa ubezpieczeniowa lub inny dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia.emitent
emitent (ang. Issuer) podmiot wystawiający papiery wartościowe. Ogłasza także ich sprzedaż we własnym imieniu i na własny rachunek.EURIBOR
EURIBOR (ang. Euro Interbank Offered Rate) stopa procentowa kredytów oferowanych w strefie euro przez jeden bank innemu bankowi. Jest to średnie notowanie z 57 największych banków strefy euro – ustalane przez FBE – Federation Bancaire de L’Union Européenne w Brukseli. Innymi słowy to wskaźnik oprocentowania obowiązujący przy pożyczaniu euro przez jeden bank innemu bankowi udzielającemu [...]faktor
faktor (ang. factor) podmiot specjalizujący się w nabywaniu wierzytelności przysługujących fakt orantowi w transakcjach faktoringowych. W ramach umowy o świadczeniu usług związanych z faktoringiem osoba taka wykonuje także dodatkowe usługi w zamian za otrzymywaną prowizję.faktorant
faktorant (ang. factorer) w transakcjach faktoringowych określa się tak wierzyciela, zazwyczaj będącego dostawcą towarów lub usług, dokonującego sprzedaży przysługującej mu wierzytelności faktorowi. Posiada też prawo do otrzymania dodatkowych usług w ramach zawartej umowy faktoringowej.faktoring
faktoring (ang. factoring) forma finansowania przedsiębiorstwa, która polega na wykupie przez faktora po określonej cenie nieprzeterminowanych wierzytelności faktoranta. Wiąże się to też ze świadczeniem na rzecz owego faktoranta dodatkowych usług. Przedmiotem faktoringu są w zdecydowanej większości wierzytelności krótkoterminowe (od 14 do 210 dni), najczęściej z tytułu dostaw towarów i świadczenia usług. Wyróżnikiem factoringu jest to, [...]faktoring mieszany
faktoring mieszany (ang. mixed factoring) to połączenie faktoringu właściwego i niewłaściwego. Występuje w sytuacji, kiedy faktor kupuje wierzytelności faktoranta bez możliwości regresu w stosunku do niego w razie niewypłacalności dłużnika tylko do pewnej kwoty, powyżej której ryzyko niewypłacalności dłużnika ponosi faktorant. Jeśli z jakiegoś powodu zadłużenie jest zmniejszane, to ryzyko niewypłacalności przenosi się z faktoranta [...]faktoring niepełny
faktoring niepełny (ang. recourse factoring) zwany też faktoringiem niewłaściwym. Polega on na wykupie dokonanym przez faktora wierzytelności handlowych bez przejmowania ryzyka związanego z niewypłacalnością dłużnika. Kiedy należności nie zostają spłacone przez dłużnika, faktorant musi spłacić należność wobec faktora zamiast dłużnika a potem samemu dochodzić swoich praw w stosunku do dłużnika.faktoring niewłaściwy
faktoring niewłaściwy patrz: faktoring niepełny.faktoring pełny
faktoring pełny (ang. Non-recourse factoring) zwany również faktoringiem właściwym. Oznacza wykup przez faktora wierzytelności handlowych i przejęcie ryzyka związanego z niewypłacalnością dłużnika. Obowiązkiem faktora jest egzekwowanie należności od dłużnika. Dlatego instytucja factoringowa w swoim interesie dokonuje oceny wypłacalności dłużnika. Wysokość dyskonta zależne jest od oceny ryzyka przez faktora, a koszty faktoringu pełnego są większe niż [...]faktoring właściwy
faktoring właściwy patrz: faktoring pełny.FESE
FESE Federation of European Stock Exchanges – Federacja Europejskich Giełd Papierów Wartościowych – organizacja grupująca giełdy z krajów Unii Europejskiej. GPW jest członkiem stowarzyszonym FESE od 4 czerwca 1999 r. Reprezentuje publiczne rynki regulowane.FIBV
FIBV Federation Internationale des Bourses de Valeurs Międzynarodowa Federacja Giełd Papierów Wartościowych organizacja grupująca największe i najlepiej zorganizowane giełdy świata. GPW jest członkiem FIBV od 10 października 1994 r.fixing
fixing system notowań według Kursu Jednolitego tzw. ustalenie Kursu Jednolitego. To sposób ustalania jednolitej ceny danego dobra lub usługi w oparciu o nierynkowy mechanizm. W większości krajów jest przeprowadzany jedynie przez instytucje do tego uprawnione: organy nadzorujące dany rynek, banki centralne.forfaitier
forfaitier (ang. forfaiteur) w transakcjach forfaitingowych podmiot specjalizujący się w nabywaniu wierzytelności przysługujących forfaityście w ramach zawartej umowy forfaitingowej w zamian za opłaty takie, jak: dyskonto weksla, marża forfaitiera i inne opłaty dodatkowe.forfaiting
forfaiting (ang. forfaiting) jedna z form finansowania działalności przedsiębiorstwa, polegający na wykupie wierzytelności przez forfaitiera od forfaitysty. Przedmiotem forfaitingu są wierzytelności krótko i średnioterminowe z terminem zapadalności sytuującym się w przedziale od roku do 10 lat, ale też te z jeszcze krótszym terminem. Najczęściej forfaiting stosuje się w przypadku dużych i kosztownych dostaw. Przedmiotem forfaitingu [...]forfaitysta
forfaitysta (ang. forfaitist) w transakcjach forfaitingowych wierzyciel, zazwyczaj będący dostawcą/eksporterem towarów lub usług. Sprzedawca przysługujących mu wierzytelności forfaitierowi. Dzięki forfaitingowi podmiot będący forfaitystą nie musi czekać na spłatę wierzytelności od dłużnik, zabezpieczając się w ten sposób przed brakiem wypłacalności dłużnika lub opóźnieniami spłaty długu.franszyza integralna
franszyza integralna inaczej nazywana względną lub warunkową, zastrzeżona w warunkach ubezpieczenia granica wysokości szkody, do której ubezpieczyciel nie odpowiada za jej zaistnienie i skutki (określana procentowo lub kwotowo). Jeśli wartość szkody przekroczy tę kwotę, to wtedy ubezpieczyciel wypłaca należne odszkodowanie. Franszysa integralna spotykana jest we wszystkich rodzajach ubezpieczeń. Ma ona na celu eliminację konieczności likwidacji [...]franszyza redukcyjna
franszyza redukcyjna nazywana również bezwzględną lub bezwarunkową, określona kwota, która obniża wypłatę odszkodowania, stosowana np. w ubezpieczeniach małych i dużych przedsiębiorstw, czy mieszkań i domów. Jest to tzw. udział własny, wysokość szkody określona procentowo potrącana przez ubezpieczyciela z należnego świadczenia. Praktycznie oznacza to, że wartość szkody nie przekroczy tej kwoty odszkodowanie nie jest wypłacane. Wysokość [...]fundusz inwestycyjny
fundusz inwestycyjny wydzielona w ramach funduszu ubezpieczeniowego inwestowana część aktywów towarzystwa. O wyborze jego formy i procencie składki przeznaczonej do inwestowania decyduje sam ubezpieczony. Dochody osiągnięte w wyniku dokonywanych inwestycji powiększają wartość aktywów funduszu, jednocześnie zwiększając wartość jednostki inwestycyjnej.Fundusz Ochrony Ubezpieczonych
Fundusz Ochrony Ubezpieczonych fundusz powołany przez Ministra Finansóww porozumieniu z Izbą Ubezpieczeń na podstawie delegacji ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Zadaniem Funduszu jest zaspokojenie roszczeń osób ubezpieczonych w przypadku niewypłacalności ubezpieczyciela. Fundusz tworzony jest ze środków przekazywanych przez wszystkie firmy ubezpieczeniowe. Celem jego powołania jest ochrona interesów wszystkich ubezpieczonych.fundusz typu no-load
fundusz typu no-load (ang. Noload Fund) Fundusz Inwestycyjny, który nie pobiera prowizji od sprzedaży Jednostek Uczestnictwa. Nie pobiera ich także w momencie umarzania tychże jednostek.fundusze własne
fundusze własne (ang. equity) ważna dla banków kategoria pasywów. Fundusze własne na wysokim poziomie pozwalają bankowi na absorpcje ewentualnych strat. Zwiększa to zaufanie klientów lokujących w danym banku swoje depozyty. Wyższe fundusze własne sprawiają, że możliwe jest prowadzenie bardziej ekspansywnego udzielania kredytów, mogących być przez to wyższej wartości. Wysokość funduszy własnych banku powiązane jest wiele [...]futures
futures patrz: kontrakt terminowy.GDR
GDR patrz: kwit depozytowy.GPW
GPW (ang. Warsaw Stock Exchange (WSE)) Giełda Papierów Wartościowych S.A. w Warszawie. Utworzona w roku 1991 roku. Instytucja publiczna mająca na celu zapewnienie możliwości obrotu giełdowego papierami wartościowymi oraz niebędącymi nimi instrumentami finansowymi, jak chociażby kontrakty terminowe, dopuszczone do obrotu giełdowego.grupowe
grupowe (ang. group insurance) ubezpieczenie osobowe, w którym jedną stroną jest grupa osób. Prowadzi się grupowe ubezpieczenia na wypadek śmierci oraz następstw nieszczęśliwych wypadków. Zazwyczaj takim ubezpieczeniem objęte są grupy pracowników i inne grupy formalne, takie jak choćby: stowarzyszenia, spółdzielnie czy związki zawodowe. Cechują się one szerokim zakresem ochrony ubezpieczeniowej, proste procedury przystąpienia do ubezpieczenia, [...]gwarancja
gwarancja patrz: gwarancja bankowa.gwarancja bankowa
gwarancja bankowa (ang. bank’s guarantee) rodzaj gwarancji, w której bank przyjmuje rolę gwaranta. To zobowiązanie gwaranta, którego rolą jest po spełnieniu określonych warunków zapłaty wykona świadczenie pieniężne na rzecz beneficjenta gwarancji. Przyjmuje ona formę pisemną. W celu zapewnienia wiarygodności gwarancji ma ona charakter nieodwołalny i bezwarunkowy. Ryzyko, które wiąże się z wystawieniem gwarancji banki przed [...]gwarancja bezpośrednia
gwarancja bezpośrednia (ang. direct guarantee) gwarancja wystawiona przez dany bank na własne ryzyko, bezpośrednio na rzecz beneficjenta wskazanego przez zleceniodawcę.gwarancja dobrego wykonania kontraktu
gwarancja dobrego wykonania kontraktu (ang. performance bond) gwarancja (nazywana też gwarancją należytego wykonania umowy), w której treści określone jest gwarantowanie przez bank jednej ze stron kontraktu, będącej odbiorcą towaru lub usługi, zapłatę określonej kwoty, w momencie kiedy druga strona, czyli dostawca lub wykonawca, nie wywiąże się ze zobowiązań kontraktowych. Gwarancja ta pozwala zabezpieczyć interes zamawiającego. [...]gwarancja pośrednia
gwarancja pośrednia (ang. indirect guarantee) gwarancja wystawiana w strukturze „bank to bank”, co oznacza, że jeden z banków zaangażowanych w transakcję wystawia regwarancję na drugi bank w kraju beneficjenta. Regwarancja stanowi wtedy zabezpieczenie finalnej gwarancji bankowej wystawionej na rynku lokalnym. Dzieje się to z polecenia i na ryzyko banku zlecającego.gwarancja przetargowa
gwarancja przetargowa (ang. bid bond) zwana także wadialną. Gwarancja, w której bank gwarantuje organizatorowi przetargu, mogącej przybrać postać licytacji czy aukcji, zapłatę sumy odpowiadającej wysokości należnej kaucji (wadium), w sytuacji, gdy zleceniodawca wygra przetarg, do którego przystąpił w oparciu o udzieloną gwarancję, a nie podejmie się wykonania prac będących przedmiotem przetargu. Mozę to być przykładowo [...]gwarancja spłaty kredytu
gwarancja spłaty kredytu (ang. credit payment guarantee) gwarancja, w której bank gwarantuje kredytodawcy spłatę kredytu na czas w sytuacji, gdy kredytobiorca nie wywiąże się ze zobowiązań umowy kredytowej zawartej z kredytodawcą. Taka gwarancja udzielona może być przez bank komercyjny, jednak przede wszystkim jest ona domeną Banku Gospodarstwa Krajowego, a więc państwowego banku. Jednym z jego [...]gwarancja terminowego dokonania płatności
gwarancja terminowego dokonania płatności (ang. payment guarantee) gwarancja, w myśl której bank gwarantuje beneficjentowi otrzymanie zapłaty za dostawy towarów lub wykonanie usług w sytuacji, gdy podmiot, który otrzymuje towary lub usługi nie dokona zapłaty w czasie przewidzianym treścią umowy.gwarancja wadialna
gwarancja wadialna patrz: gwarancja przetargowa.gwarancja zwrotu zaliczki
gwarancja zwrotu zaliczki (ang. advance payment guarantee) ubezpieczenie zabezpieczające oraz minimalizujące ryzyko związane z wypłatą zaliczki. Ubezpieczyciel udziela gwarancji za podmiot gospodarczy, który pobrał zaliczkę, że zostanie ona wykorzystana zgodnie z przeznaczeniem, w prawidłowy sposób rozliczona lub zwrócona. Jest to swojego rodzaju podwójne sprawdzenie przez zamawiającego wykonawcę, bo już sama zaliczka jest formą badania wiarygodności [...]gwarant
gwarant (ang. guarantor) podmiot udzielający gwarancji. Gwarantami w odniesieniu do gwarancji bankowych pełnią najczęściej banki komercyjne. Z kolei banki inwestycyjne pełnią taką rolę w stosunku do emisji papierów wartościowych. Patrz też: prowizja gwarancyjna.hipoteczny list zastawny
hipoteczny list zastawny (ang. mortgage bond) papier wartościowy imienny lub na okaziciela. Może być emitowany wyłącznie przez banki hipoteczne. Są one, praktycznie rzecz biorąc, formą długoterminowej (najczęściej od 3 do 10 lat) lokaty kapitału dla ich nabywcy. Dla banków hipotecznych są one z kolei źródłem pozyskiwania środków na finansowanie akcji kredytowych. List zastawny ma swą [...]hipoteka
hipoteka (ang. mortgage) prawne, przybierające formą aktu notarialnego, zabezpieczenie roszczeń wierzyciela wobec dłużnika dokonujące się poprzez dokonanie wpisu w księdze wieczystej określonej nieruchomości. Hipoteką nazywa się ograniczone prawo rzeczowe na dane nieruchomości. Na jego mocy wierzyciel może dochodzić do zaspokojenia z nieruchomości, niezależnie od tego, kogo stały się własnością i z prawem pierwszeństwa przed wierzycielami [...]hipoteka kaucyjna
hipoteka kaucyjna (ang. bail mortgage) hipoteka, która jest ustanawiana na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości do oznaczonej sumy najwyższej, nie zaś o konkretnej wartości. Stanowi ona zabezpieczenie przykładowo kredytu w rachunku bieżącym, wierzytelności zbywanych przez indos, w tym czeków i weksli czy też kredytu przyszłego. Odsetki i inne koszty muszą mieścić się w sumie wymienionej we [...]hipoteka morska
hipoteka morska (ang. maritime mortgage) hipoteka zabezpieczająca dług na statku dłużnika. W przypadku statków zastosowanie mają odrębne przepisy regulujące instytucję hipotek. Przedmiotem hipoteki morskiej w Polsce może być statek morski wpisany, co jest konieczne, do prowadzonego przez Izbę Morską właściwą dla portu macierzystego rejestru okrętowego. Hipoteka podlega pod ten właśnie wpis. Hipoteka morska obciąża także [...]hipoteka przymusowa
hipoteka przymusowa (ang. obligatory mortgage) zabezpieczenie wierzytelności na nieruchomościach dłużnika, nie wymagające zgody dłużnika. Możliwe jest ustanowienie jej na rzecz wierzyciela, który posiada wymagalną wierzytelność stwierdzoną poprzez tytuł wykonawczy, określony w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym na wszystkich należących do dłużnika nieruchomościach. Może być ona też ustanowiona na mocy postanowienia prokuratorskiego lub zarządzenia sądu.hipoteka umowna
hipoteka umowna (ang. mortgage) zwana też hipoteką zwykłą, jest ustanawiana na zabezpieczenie zaistniałych wierzytelności pieniężnych o oznaczonej sumie na nieruchomości należące do dłużnika lub osób trzecich. Źródłem jej powstawania jest umowa, którą zawiera wierzyciel z właścicielem nieruchomości, do której przesłanką jest konieczność zabezpieczenia oznaczonych wierzytelności pieniężnych. Hipoteka może być oznaczona tylko w oznaczonej sumie pieniężnej [...]hipoteka ustawowa
hipoteka ustawowa (ang. statutory mortgage) rodzaj hipoteki, nie wymagający wpisu do księgi wieczystej i powstającej na mocy prawa. Skarbowi Państwa przysługuje z tytułu ustalonych w decyzji zobowiązań podatkowych przypadających od właściciela i samoistnego posiadacza nieruchomości, zgodnie z obowiązującymi przepisami o zobowiązaniach podatkowych, hipoteka ustawowa na tej nieruchomości, nawet gdyby te zobowiązania nie zostały ujawnione w [...]hipoteka zwykła
hipoteka zwykła patrz: hipoteka umowna.hossa
hossa (ang. Bullish Market) inaczej nazywana Rynkiem Byka. Termin oznaczający długotrwałą, silną tendencję widoczną na rynku, które zwykle towarzyszą wzmożone zakupy akcji. Okres dobrej koniunktury rynkowej.Ifo
Ifo wskaźnik klimatu biznesowego -publikowany co miesiąc indeks klimatu dla przemysłu i handlu w Niemczech, którego obliczaniem zajmuje się instytut Ifo. Jest on wynikiem ankiety przeprowadzonej na próbce 7 000 respondentów firm branży przemysłowej, budowlanej, sprzedaży hurtowej i detalicznej. Na indeks wpływają dwie składowe: ocena bieżącej sytuacji i oczekiwania na perspektywę następnych 6 miesięcy. Patrz [...]indeks giełdowy
indeks giełdowy miernik zmian cen papierów wartościowych; obejmujący wszystkie papiery wartościowe danego typu lub ich wybraną grupę. Wartość obliczona na podstawie wyceny ich akcji. Czyni możliwym przedstawienie koniunktury na giełdzie lub stanu określonego sektora spółek.Indeks Narodowych Funduszy Inwestycyjnych
Indeks Narodowych Funduszy Inwestycyjnych indeks typu cenowego obejmujący 15, a od kwietnia 2000 r. 14 akcji NFI otrzymanych z wymiany jednego powszechnego świadectwa udziałowego NFI, liczony od 12.06.1997 r.Indeks oczekiwań ekspertów finansowych ZEW
Indeks oczekiwań ekspertów finansowych ZEW indeks publikowany przez Zentrum fur Europaeische Wirtschafsforschung (Europejskie Centrum Badań nad Gospodarką) od 1991 roku. Wskaźnik tworzony jest na podstawie ankiet przeprowadzonych wśród 350 ekspertów branży finansowej. Odzwierciedla on różnicę pomiędzy odsetkiem finansistów prognozujących w perspektywie półrocznej polepszenie się sytuacji gospodarczej w Niemczech a tymi, którzy uważają, że się ona [...]Indeks ufności konsumentów Conference Board
Indeks ufności konsumentów Conference Board indeks publikowany przez niezależny instytut badawczy globalnej koniunktury i jednocześnie organizację non-profit Conference Board. Wartość indeksu jest skutkiem wyników badań przeprowadzanych co miesiąc na grupie 5 000 gospodarstw domowych w całym kraju. Wskaźnik zawiera w sobie opinie ankietowanych konsumentów na temat aktualnych i przyszłych warunków gospodarczych. Respondenci oceniają: warunki gospodarcze, [...]Indeks Uniwersytetu Michigan
Indeks Uniwersytetu Michigan publikowany co miesiąc indeks obliczany na podstawie ankiet przeprowadzonych wśród 500 gospodarstw domowych w Stanach Zjednoczonych. Badaniu poddane są: stan ich sytuacji finansowej i opinie o kondycji gospodarki. Wartość indeksu jest kształtowana zatem przez ocenę aktualnej sytuacji oraz oczekiwania wiążące się z przyszłymi warunkami sytuacji gospodarczej. Wskaźnik nastrojów konsumentów Uniwersytetu Michigan jest [...]Indeks wniosków o kredyt hipoteczny Mortgage Bankers Association
Indeks wniosków o kredyt hipoteczny Mortgage Bankers Association cotygodniowy indeks publikowany przez Amerykańskie Stowarzyszenie Bankowców Hipotecznych (MBA). Odzwierciedla on wolumen udzielanych kredytów hipotecznych w gospodarce Stanów Zjednoczonych. Indeks MBA powstaje na podstawie danych pochodzących od banków hipotecznych, komercyjnych i niebankowych przedsiębiorstw kredytujących kupno mieszkań. Badanie pokrywa ponad połowę wszystkich wniosków, które są powiązane z detalicznym [...]Indeks wskaźników wyprzedzających Conference Board (LEI)
Indeks wskaźników wyprzedzających Conference Board (LEI) indeks publikowany przez niezależny instytut badawczy globalnej koniunktury i jednocześnie organizację non-profit Conference Board kompilujący w jednym wskaźniku 10 wielkości uznawanych za prognostyki koniunktury w bliskiej przyszłości. Leading Economic Index ma za zadanie pokazać główny trend w jakim podąża koniunktura gospodarcza i wyznaczać ważne punkty zwrotne cyklu ekonomicznego. Indeks [...]Indeks zaufania do globalnej gospodarki (Bloomberg)
Indeks zaufania do globalnej gospodarki (Bloomberg) wskaźnik obliczany co miesiąc na podstawie ankiet przeprowadzanych wśród użytkowników serwisu agencji Bloomberg sześciu kontynentów. Użytkownikami tego serwisu są zazwyczaj osoby profesjonalnie zajmujący się inwestycjami. Indeks należy do tzw. wskaźników wyprzedzających koniunktury. Na podstawie ankiet wskaźniki te oceniają nastroje lub oczekiwania przedsiębiorców, konsumentów lub analityków, badając także zaobserwowane tendencje [...]indeksacja
indeksacja podwyższenie składki lub sumy ubezpieczenia, zazwyczaj w rocznicę polisy. Ma chronić przed inflacją. Stosuje się go przede wszystkim w ubezpieczeniach, w których składka jest opłacana regularnie. Składka ubezpieczeniowa podnoszona jest generalnie w oparciu o kryteria zawarte w warunkach umowy, zwykle o wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych GUS za rok kalendarzowy, poprzedzający datę [...]indos
indos (ang. endorsement) inaczej żyro, przeniesienie praw wynikających z weksla lub czeku na inną osobę dzięki złożeniu przez remitenta oświadczenia na dokumencie, stwierdzającego odstąpienie praw komuś innemu. Indos umożliwia przeniesienie prawa z każdego weksla, jeśli nie umieszczono na nim klauzuli zakazującej indosowania. Poprzez indos można przenieść tylko całość praw wekslowych. Przeniesienie części powoduje nieważność indosa.indosant
indosant (ang. endorser) inaczej żyrant, posiadacz weksla lub czeku przekazujący prawa wynikającego z jednego z nich innej osobie przez umieszczenie na nim indosu. Remitent musi być pierwszym indosantem weksla.indosatariusz
indosatariusz (ang. endorsee) inaczej żyrantariusz, osoba nabywająca prawa z weksla bądź czeku na drodze indosu.inflacja
inflacja utrzymujący się przez dłuższy czas proces wzrostu poziomu cen. Skutkuje zmniejszeniem siły nabywczej pieniądza, czyli za taką samą kwotę można kupić mniej dóbr lub usług. Wyróżnia się inflację popytową i kosztową. Pierwsza może być wywołana wzrostem podaży pieniądza dziejącej się choćby z powodu wzrostem rządowych wydatków. Inflacja kosztowa może powodować wzrost kosztów produkcji, co [...]inflacja bazowa
inflacja bazowa stanowi pomoc do oceny średnio- i długookresowego trendu wzrostu ogólnego poziomu cen. Mierniki inflacji bazowej odróżniają się od wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych tym, że są niezależne od szoków podażowych. Pozwalają zidentyfikować, co jest skutkiem przejściowym, a co trwałą zmianą presji inflacyjnej. Dzieje się to dzięki wyłączeniu najbardziej zmiennych składników żywności i [...]inkaso
inkaso (ang. collection) pobranie przez bank pewnej sumy pieniężnej w zamian za wydanie dokumentów, które potwierdzają prawo własności do towaru bądź w zamian za zabezpieczenie zapłaty należności. W transakcjach tego typu najczęściej występują cztery podmioty: podawca dokumentów (zleceniodawca inkasa), bank podawcy, bank inkasujący oraz płatnik. Ryzyko niewykupienia dokumentów przez płatnika w całości ponosi podawca (czyli [...]inkaso akceptacyjne
inkaso akceptacyjne (ang. acceptance collection) inkaso, którego zrealizowanie polega na wydaniu przedmiotu inkasa przez bank płatnikowi. W zamian ten drugi dokonuje akceptu traty terminowej, przez co dokonuje się zabezpieczenie zapłaty.inkaso dokumentowe
inkaso dokumentowe (ang. documentary collection) przedmiotem tego rodzaju inkasa są dokumenty handlowe różnego rodzaju, takie jak: faktury, dokumenty transportowe czy stwierdzające tytuł własności, dokumenty ubezpieczeniowe, konosament. Dają one ich posiadaczowi prawo do dysponowania towarem.inkaso eksportowe
inkaso eksportowe (ang. export collection) przesłanie dokumentów do banku inkasującego zagranicą celem uzyskania zapłaty udzielonej banku podawcy. W takiej sytuacji bank inkasujący będzie uważał tę operację za inkaso importowe. To bezgotówkowa forma płatności między eksporterem a importerem.inkaso finansowe
inkaso finansowe (ang. simple collection) nazywane także inkasem prostym. Inkaso, którego przedmiot stanowią dokumenty finansowe typu: weksle lub podobne im dokumenty, które zabezpieczają należność eksportera. Realizacja tego inkasa przybierać zawsze postać inkasa gotówkowego. Aby uzyskać dokumenty odbiorca zazwyczaj dokonuje akceptacji weksla.inkaso gotówkowe
inkaso gotówkowe (ang. cash collection) zwane również inkasem kasowym. To inkaso, polegające na wydaniu płatnikowi przez bank dokumentów. Następuje to po zainkasowaniu od niego należności, żeby potem przekazać je ich podawcy. Paradoksalnie, pomimo nazwy, regulowane przez płatnika należności przybierają postać bezgotówkową.inkaso gwarantowane
inkaso gwarantowane (ang. guaranteed collection) inkaso, w którym podawca ma zagwarantowane przez bank otrzymanie płatności w sytuacji, kiedy nie doszłoby do wykupienia przedmiotu inkasa lub traty terminowej przez płatnika.inkaso importowe
inkaso importowe (ang. import collection) otrzymanie dokumentów od zagranicznego banku podawcy, za które musi zapłacić bank inkasujący. Tym samym, w takiej sytuacji bank podawcy będzie uważał tę operację za inkaso eksportowe. To bezgotówkowa forma płatności między eksporterem a importerem.inkaso kasowe
inkaso kasowe patrz: inkaso gotówkowe.inkaso proste
inkaso proste patrz: inkaso finansowe.instrument dłużny
instrument dłużny (ang. debt instruments) wszystkie obligacje, weksle, certyfikaty, bony skarbowe i pieniężne. Papiery wartościowe będące dowodem zobowiązania finansowego pomiędzy zaciągającym zobowiązanie a nabywcą papieru dłużnego. Dłużnik zobowiązuje się, że w określonym terminie zwróci całą kwotę wraz z odsetkami z tytułu wykorzystywania kapitału. Instrumenty zazwyczaj cechuje wysoka płynność i niewielkie ryzyko inwestycyjne. Są przez to [...]instrumenty pochodne
instrumenty pochodne (ang. derivatives) nazywane inaczej derywatami. Instrumenty finansowe, których wartość jest zależna od ceny waloru, na który zostały one wystawione. Przyczyną powstania instrumentów pochodnych była chęć ograniczenia ryzyka objawiającego się przykładowo w zmianach cen, oprocentowania czy kursu, które występują w trakcie operacji giełdowych.instrumenty rynku pieniężnego
instrumenty rynku pieniężnego (ang. money market instruments) w skład tych instrumentów, które mogą być przedmiotem obrotu pieniężnego, wchodzą: depozyty bankowe złotowe oraz walutowe, Bony Skarbowe, bony pieniężne, weksle, czeki i Certyfikaty Depozytowe. Pierwotny okres ich zapadalności nie jest dłuższy niż jeden rok. Najpopularniejszymi instrumentami rynku pieniężnego są m. in. lokaty międzybankowe, swapy walutowe oraz bony [...]interwencja
interwencja w systemie kursu jednolitego kupno lub sprzedaż w czasie sesji przez członka giełdy – specjalistę na własny rachunek i we własnym imieniu papierów wartościowych. Dokonuje się tego, by wpłynąć na kurs danych papierów wartościowych, co w dłuższej perspektywie ma na celu równoważenie rynku.IOSCO
IOSCO International Organization of Securities Commissions -Międzynarodowa Organizacja Komisji Papierów Wartościowych. Organizacja, która zrzesza instytucje regulujące i nadzorujące rynki finansowe różnych krajów świata. Powstała w styczniu 1983 r. Polska Komisja Papierów Wartościowych i Giełd jest członkiem tej organizacji od roku 1991.izba rozrachunkowa
izba rozrachunkowa (ang. clearing house) instytucja, która zajmuje się rozliczaniem transakcji międzybankowych, dokonując kontroli stanu środków na rachunkach bankowych. Kontrola dokonywana jest codziennie. W Polsce taką instytucją jest Krajowa Izba Rozliczeniowa.jednostka transakcyjna
jednostka transakcyjna liczba papierów wartościowych, której wielokrotność może być przedmiotem transakcji w danym systemie notowań. Najmniejsza jednostka danego instrumentu finansowego, będąca przedmiotem transakcji giełdowej.jednostka uczestnictwa funduszu inwestycyjnego
jednostka uczestnictwa funduszu inwestycyjnego tytuł prawny Uczestnika Funduszu do udziału w aktywach netto Funduszu. Jednostki Uczestnictwa reprezentują jednakowe prawa majątkowe i są podzielne – tzn. można np. być właścicielem 100,66 jednostki. Jednostki Uczestnictwa podlegają dziedziczeniu, jednak nie są zbywalne tzn. nie można ich odstąpić, sprzedać ani też darować innej osobie. Wierzytelność, której przedmiotem jest odkupienie [...]kapitalizacja odsetek
kapitalizacja odsetek dopisywanie narosłych odsetek do kapitału. Kapitał powiększa się wtedy o odsetki, które zostały przez tenże kapitał wygenerowane. Czas, po którym odsetki dopisuje się do kapitału nazywa się okresem kapitalizacji.kapitalizacja rynkowa
kapitalizacja rynkowa całkowita wartość wszystkich papierów wartościowych lub wybranej grupy papierów wartościowych notowanych na GPW, liczona według kursu giełdowego. Inaczej mówiąc jest to wartość giełdowa spółki oparta na iloczynie kursu i liczbie akcji, zarówno w obrocie giełdowym, jak i poza nim. Kapitalizacja giełdowa danego przedsiębiorstwa stanowi dokonaną przez rynek kapitałowy wycenę jego kapitału, czyli aktywów [...]kapitał
kapitał (ang. principal) środki finansowe ulokowane w banku przez jego klientów lub kwota pieniężna udzielona w ramach kredytu przez bank. Kapitał stanowi podstawę do obliczania odsetek od kwoty udzielonego kredytu.karencja
karencja ustalony w umowie okres wyczekiwania, w którym wypadek ubezpieczeniowy nie powoduje wypłaty odszkodowania lub świadczenia przez towarzystwo ubezpieczeniowe. Nieponoszenie odpowiedzialności w tym czasie przez towarzystwo ubezpieczeniowe ma za cel eliminację sytuacji zawierania umowy ubezpieczeniowej już po powstaniu szkody i próby wyłudzenia pieniędzy.karencja w spłacie kredytu
karencja w spłacie kredytu (ang. grace period) okres, w którym kredytobiorca jest zwolniony przez bank od obowiązku spłaty pożyczonego kapitału. Odsetki muszą być w dalszym ciągu płacone przez kredytobiorcę. Skorzystanie z tego rozwiązania jest najbardziej odczuwalne w końcowym okresie kredytowania, kiedy ilość odsetek jest o wiele mniejsza niż na początku akcji kredytowej.karta płatnicza
karta płatnicza (ang. credit card) elektroniczny instrument płatniczy wydawany przez banki, będący podstawowym narzędzie dostępu do pieniędzy gromadzonych na rachunku bankowym w sposób zdalny. Umożliwia dokonywanie płatności bez użycia gotówki i podejmowanie gotówki z bankomatów. Potocznie określana jako plastikowy pieniądz. Na plastikowej płytce z wbudowanym paskiem magnetycznym, pozwalającym na zidentyfikowanie karty, znajdują się wytłoczony numer [...]kaucja
kaucja (ang. bail) suma pieniężna w gotówce lub papierach wartościowych zdeponowana w banku, by zabezpieczyć wierzytelności banku w stosunku do dłużnika lub osoby trzeciej. Bank jest zobowiązany do zwrotu tej kwoty po uzyskaniu spłaty zadłużenia wraz z należnymi odsetkami i prowizją. Ustanowienie kaucji wymaga zawarcia pisemnej umowy między bankiem a kaucjo dawcą i złożenia przedmiotu [...]KDPW
KDPW Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych -spółka powołana przez Skarb Państwa i Giełdę Papierów Wartościowych. Jako spółka akcyjna istnieje od 1994 r. Pojawiła się nieco wcześniej, w 1991 r., jako dział GPW. Do głównych zadań tej instytucji należą: przechowywanie i rejestracja papierów wartościowych będących w publicznym obrocie, obsługa realizacji zobowiązań emitentów wobec właścicieli papierów wartościowych, wystawianie [...]KIR
KIR Krajowa Izba Rozrachunkowa. Patrz: izba rozrachunkowa.klauzule ubezpieczeniowe
klauzule ubezpieczeniowe zastrzeżenia w polisie; mogą ograniczać, rozszerzać lub zmieniać zakres ochrony ubezpieczeniowej. Często zawierają postanowienia natury prewencyjnej. Zawierający je powinni zwracać uwagę na wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczającego.klient
klient (ang. customer) dla banków klientem jest każdy podmiot, który użytkuje oferowane przez bank produkty lub korzysta ze świadczonych przez niego usługi. Klientem może być zatem osoba fizyczna lub przedsiębiorstwo.koasekuracja
koasekuracja wspólne ubezpieczenie obiektu(ów) lub innego mienia, dokonane przez dwóch lub więcej ubezpieczycieli. Zobowiązują się oni do spełnienia określonego świadczenia w przypadku zajścia, wymienionego w umowie ko asekuracyjnej, zdarzenia losowego. Odpowiedzialność koasekuratorów jest ustalana w procentach sumy ubezpieczenia albo w częściach ułamkowych.komercyjne papiery dłużne
komercyjne papiery dłużne (ang. Commercial Papers) dłużne papiery wartościowe emitowane przez osoby prawne (firmy, podmioty państwowe, samorządowe lub ich związki) o krótkim terminie wykupu, czyli od 7 dni do 12 miesięcy. Celem emisji jest pozyskanie kapitału obrotowego, co dzieje się w oparciu o regulacje prawne danego państwa. Komercyjne papiery dłużne są emitowane dla wybranych inwestorów, [...]Komercyjny Weksel Inwestycyjno-Terminowy
Komercyjny Weksel Inwestycyjno -Terminowy patrz: weksel komercyjny.Komisarz Awaryjny
Komisarz Awaryjny osoba fizyczna lub prawna, która na podstawie umowy zastępuje ubezpieczyciela na terenie innego państwa w przypadkach powstania szkód lub awarii objętych ochroną ubezpieczeniową. Jego działalność polega zwłaszcza na likwidacji szkód, dochodzeniu i egzekwowaniu regresów.Komisja Papierów Wartościowych i Giełd
Komisja Papierów Wartościowych i Giełd (ang. Securities and Exchange Commission) KPWiG – organ administracji państwowej. Komisja koncesjonująca działalność na rynku papierów wartościowych, inspirująca i podejmująca działania zapewniające sprawne funkcjonowanie rynku papierów wartościowych oraz ochronę inwestorów. Istniała w latach 1991 – 2006. Jej zadania przejęła Komisja Nadzoru Finansowego.kompensacja szkody
kompensacja szkody wyrównanie materialnych skutków zdarzeń losowych.konsumpcja sumy
konsumpcja sumy oznacza zmniejszenie sumy ubezpieczenia o kwotę wypłaconego odszkodowania dokonywane przez ubezpieczyciela. Towarzystwa umożliwiają jej powiększenie dzięki dodatkowej składce. Mechanizm konsumpcji sumy ubezpieczenia może doprowadzić do wygaśnięcia umowy, ale tylko wtedy, kiedy łączna suma wszystkich wypłaconych odszkodowań przewyższy wysokość sumy ubezpieczenia pojazdu.kontrakt
kontrakt (ang. contract) niepodzielna i najmniejsza, którą stosuje się w transakcjach typu „financial futures” lub transakcjach opcyjnych. Jest on ustandaryzowany pod względem rodzaju i ilości walorów (przykładowo 1 kontrakt to 100 akcji) i terminu realizacji transakcji. W przypadku większości giełd typu „financial futures” odbywa się on w marcu, czerwcu, wrześniu i grudniu.kontrakt terminowy
kontrakt terminowy (ang. futures) umowa pomiędzy dwoma stronami, z których jedna zobowiązuje się do kupna, a druga do sprzedaży w ściśle określonym przyszłym terminie (dniu wygaśnięcia) i po ściśle określonej w momencie zawarcia transakcji cenie, określonej ilości ustandaryzowanego instrumentu bazowego lub dokonania równoważnego rozliczenia pieniężnego. Jeden z najbardziej ryzykownych rozwiązań na rynkach finansowych. Instrumentami bazowymi [...]konwersja jednostek uczestnictwa funduszu inwestycyjnego
konwersja jednostek uczestnictwa funduszu inwestycyjnego (ang. switch) przeniesienie środków pomiędzy funduszami zarządzanymi przez to samo Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych (TFI). Dokonuje się to poprzez umorzenie jednostek uczestnictwa w jednym funduszu inwestycyjnym, a uzyskane w ten sposób środki inwestuje się w nabycie jednostek uczestnictwa w innym funduszu. Dokonanie konwersji może spowodować opłaty opłatę dystrybucyjną lub opłatę za [...]koszty leczenia
koszty leczenia ubezpieczenie obejmujące zwrot wydatków na niezbędne leczenie, badania, lekarstwa, środki opatrunkowe czy pobyt w szpitalu podczas pobytu za granicą. Chroni osoby wyjeżdżające przed koniecznością pokrywania wydatków związanych z leczeniem poza granicami kraju.KPWiG
KPWiG (ang. Securities and Exchange Commission) Komisja Papierów Wartościowych i Giełd – organ administracji państwowej. Komisja koncesjonująca działalność na rynku papierów wartościowych, inspirująca i podejmująca działania zapewniające sprawne funkcjonowanie rynku papierów wartościowych oraz ochronę inwestorów. Istniała w latach 1991 – 2006. Jej zadania przejęła Komisja Nadzoru Finansowego.kradzież z włamaniem
kradzież z włamaniem dokonanie lub usiłowanie zaboru mienia z lokalu po uprzednim usunięciu siłą zabezpieczeń lub otworzeniu wejścia przy użyciu narzędzi albo podrobionego lub dopasowanego klucza, bądź klucza oryginalnego, w którego posiadanie sprawca wszedł wskutek włamania do innego pomieszczenia lub w wyniku rabunku. Zabezpieczenia, które zostały przełamane mogą zarówno materialne (np. zamknięte drzwi lub okno), [...]Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych
Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych KDPW, spółka powołana przez Skarb Państwa i Giełdę Papierów Wartościowych. Jako spółka akcyjna istnieje od 1994 r. Pojawiła się nieco wcześniej, w 1991 r., jako dział GPW. Do głównych zadań tej instytucji należą: przechowywanie i rejestracja papierów wartościowych będących w publicznym obrocie, obsługa realizacji zobowiązań emitentów wobec właścicieli papierów wartościowych, wystawianie [...]kredyt
kredyt (ang. credit) przekazanie kapitału przez jedną ze stron (wierzyciela) drugiej stronie (dłużnikowi) pod warunkiem zwrotu przez dłużnika w późniejszym czasie ekwiwalentu otrzymanej wartości wraz z wynagrodzeniem wierzyciela, przejawiającym się najczęściej w formie odsetek. Wyróżnia się kredyt towarowy lub pieniężny. Kredyt towarowy udzielany jest zwykle w transakcjach kupna sprzedaży przez sprzedawcę. Kredyt pieniężny jest określoną [...]kredyt czekowy
kredyt czekowy (ang. cheque credit) kredyt pod postacią kredytu w rachunku bieżącym pod zastaw czeków złożonych w banku do inkasa. Wpływy z tytułu inkasa czeków zmniejszają każdorazowo poziom zadłużenia kredytobiorcy.kredyt dyskontowy
kredyt dyskontowy (ang. discount credit) kredyt, którego udzielenie jest powiązane z obrotem wekslowym. Posiadacz weksla, który jest odbiorcą kredytu dyskontowego, otrzymuje kredyt w zamian za dokonanie sprzedaży weksla do banku. Suma wskazana na wekslu jest wyższa od kwoty kredytu dyskontowego, co wynika z potrącenia przez bank odsetek, prowizji i innych kosztów powiązanych z udzieleniem kredytu. [...]kredyt inwestycyjny
kredyt inwestycyjny (ang. investment credit) kredyt udzielany na sfinansowanie inwestycji kredytobiorcy związanych z zakupem nowych środków trwałych lub z unowocześnieniem już posiadanych. Banki kredytują tylko określony procent inwestycji, zazwyczaj 60-65%, z uwagi na to, że wkład własny zwiększa zainteresowanie kredytobiorcy powodzeniem projektu, w który inwestuje. Wpływa to na obniżenie ryzyka kredytowego banku. Kredyty inwestycyjne należą [...]kredyt konsorcjalny
kredyt konsorcjalny (ang. syndicated credit) kredyt, którego udzielają minimum dwa banki. Zawierając wspólną umowę kredytową z klientem, zobowiązują się one do udzielenia mu kredytu na tych samych warunkach. Banki tworzą tzw. konsorcjum i działają w ramach zawartej umowy konsorcjalnej. Bank organizujący konsorcjum (tzw. bank aranżer) z reguły przejmuje również funkcję agenta konsorcjum, działającego w imieniu [...]kredyt kupiecki
kredyt kupiecki (ang. open account) zgoda sprzedającego na otrzymanie zapłaty za swoją działalność po terminie dostawy lub wykonania usługi ( dzieje się tak najczęściej nie później niż po 30 dniach). Ustalenie długości okresu kredytowania zależy od wiarygodności kontrahenta, wielkość zakupów przez niego dokonywanych, asortyment, popyt na dany produkt/usługę, warunki proponowane przez konkurencję. Dokumentem potwierdzającym udzielenie [...]kredyt lombardowy
kredyt lombardowy (ang. pawn credit) zwany także kredytem pod zastaw lub kredytem na zabezpieczenie. To krótkoterminowy kredyt udzielany klientom w trybie pilnym potrzebującym gotówki pod zastaw papierów wartościowych, metali szlachetnych, łatwo zbywalnych ruchomości czy innych praw majątkowych. Bank poprzez przejęcie przedmiotu zastawu nabywa prawo do jego sprzedaży w razie sytuacji niespłaconego kredytu przez dłużnika (patrz [...]kredyt na zabezpieczenie
kredyt na zabezpieczenie patrz: kredyt lombardowy.kredyt obrotowy
kredyt obrotowy (ang. working capital credit) kredyt udzielany na sfinansowanie potrzeb kredytobiorcy związanych z prowadzeniem bieżącej działalności gospodarczej. Szczególnie, jeśli chodzi o finansowanie środków obrotowych. Wysokość kredytu zależy od zapotrzebowania na kapitał obrotowy. Nie jest on spłacany zazwyczaj dłużej niż rok. Okres spłaty zależny jest od cyklu produkcyjno-handlowego klienta banku. Kredyt obrotowy udziela się najczęściej [...]kredyt odnawialny
kredyt odnawialny (ang. revolving credit) odmiana kredytu w rachunku bieżącym, polegającego na tym, że kwota każdorazowego ciągnienia kredytu jest spłacana w danym terminie lub w pewnym przedziale czasowym. Spłata pojedynczego ciągnienia skutkuje zmniejszeniem zadłużenia kredytobiorcy, dając mu możliwość dalszego zadłużania się do wysokości określonej w umowie kredytowej.kredyt pod zastaw
kredyt pod zastaw patrz: kredyt lombardowy.kredyt w rachunku bieżącym
kredyt w rachunku bieżącym (ang. overdraft facility) kredyt polegający na tym, że kredytobiorca w czasie wskazanym w umowie kredytowej może „zadłużać się” do danej wysokości w rachunku bieżącym, także przekraczającej stan aktualnego konta, co powoduje powstanie salda debetowego. Wpływ środków na rachunek zmniejsza zadłużenie kredytobiorcy, od którego pobierane są odsetki. Z tytułu udzielenia kredytu w [...]kredyt w rachunku kredytowym
kredyt w rachunku kredytowym (ang. credit account) polega na tym, że na założonym przez bank rachunku kredytowym przypisanym do kredytobiorcy ewidencjonowane są wszelkie zapłaty, które kredytodawca dokonuje w ramach udzielonego kredytu i wszystkie wpłaty, które zmniejszają zadłużenie kredytobiorcy.krótka pozycja niedopasowania
krótka pozycja niedopasowania (ang. short unmatched position) zwana też krótką pozycją płynności, zdarza się wtedy, kiedy w bilansie banku odnotować można niedopasowanie terminów zapadalności aktywów i pasywów odpowiadających sobie. Polega ono na finansowaniu aktywów z dłuższym terminem zapadalności pasywami o krótszym terminie wymagalności. Praktyka powoduje, że kredyty o dłuższych terminach zmian oprocentowania finansowane są depozytami [...]krótka pozycja płynności
krótka pozycja płynności patrz: krótka pozycja niedopasowania.krótka pozycja walutowa
krótka pozycja walutowa (ang. short currency position) w wąskim ujęciu tematu występuje w ten dzień, kiedy kwota wszystkich wypływów w tej danej walucie jest większa od sumy wszystkich wpływów w tej walucie. W ujęciu szerokim, krótka pozycja walutowa to pod względem nadwyżka pasywów w walutach obcych nad aktywami w tychże walutach. Patrz też: długa pozycja [...]księga wieczysta
księga wieczysta (ang. mortgage register) rejestr urzędowy, którego prowadzi się w celu ujawnienia stanu prawnego nieruchomości. W Polsce księgi wieczyste prowadzą wydziały ksiąg wieczystych sądów rejonowych. Wpisywane do księgi wieczystej są wszelkie prawa rzeczowe na rzecz nieruchomości: własność, użytkowanie wieczyste, służebność, hipoteka i własnościowe prawo do lokalu w spółdzielniach mieszkaniowych. W skład księgi wieczystej wchodzą [...]kumulacja świadczeń
kumulacja świadczeń łączenie przysługujących świadczeń odszkodowawczych z kilku umów ubezpieczenia. W przypadku np. wypadku samochodowego można wystąpić wypłata świadczeń z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu czy też przeprowadzanej operacji chirurgicznej.kurs jednolity
kurs jednolity cena wyliczana na podstawie zgromadzonych zleceń, po której zawierane są wszystkie transakcje na dany papier wartościowy na danej sesji.kurs nietransakcyjny
kurs nietransakcyjny w systemie kursu jednolitego kurs danego papieru wartościowego równy dolnemu lub górnemu ograniczeniu, ustalony w sytuacji, gdy istnieje co najmniej pięciokrotna przewaga papierów wartościowych w zleceniach jednej strony rynku nad drugą. Innymi słowy to cena, którą zapłacimy, gdy przewaga występująca aktualnie w zleceniach kupna do sprzedaży lub odwrotnej relacji zleceń jest równa górnemu [...]kurs odniesienia
kurs odniesienia w systemie kursu jednolitego cena danego papieru wartościowego ustalona na ostatniej sesji, w czasie której był on notowany. Dla papierów wartościowych notowanych w obu systemach notowań tj. ciągłym i jednolitym – kurs ustalony tego samego dnia w systemie jednolitym; dla papierów wartościowych notowanych wyłącznie w systemie ciągłym – kurs ostatni na poprzedniej sesji.kurs ostatni
kurs ostatni w systemie notowań ciągłych kurs danego papieru wartościowego, po którym została zawarta ostatnia transakcja na danej sesji. Odgrywa dużą rolę, ponieważ w notowaniach jednolitych kursem odniesienia jest ostatni kurs określonego papieru wartościowego, a w przypadku notowań ciągłych kursem odniesienia dla kursu wyznaczonego na otwarciu danej sesji jest ostatni kurs, zwany też kursem zamknięcia, [...]kurs otwarcia
kurs otwarcia w systemie notowań ciągłych kurs ustalony na podstawie zleceń przyjętych przed otwarciem sesji giełdowej przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących w systemie kursu jednolitego. W przypadku niemożliwości ustalenia kursu otwarcia, za kurs otwarcia przyjmuje się kurs pierwszej transakcji. Obliczenia, potrzebnych do ustalenia kursu otwarcia, wykonuje się po każdym złożeniu zlecenia kupna lub sprzedaży. Rządzi [...]kurs szacunkowy
kurs szacunkowy informacja podawana obok kursu giełdowego dla danego papieru wartościowego oznaczająca, że określony został dla niego kurs szacunkowy. W systemie kursu jednolitego cena papieru wartościowego określana przez specjalistę na rynku zleceń rozbieżnych.KWIT
KWIT patrz: weksel komercyjny.kwit depozytowy
kwit depozytowy papier wartościowy emitowany przez instytucję finansową, który jest przedmiotem obrotu na kapitałowych rynkach zagranicznych. To zbywalny dokument prawa własności do jednego lub większej liczby papierów wartościowych, będących bazą kwitu depozytowego. Są nimi najczęściej akcje, ale mogą nimi być też obligacje czy inne papiery wartościowe. Dzięki kwitom depozytowym spółki mogą być obecne na zagranicznym [...]kwota wykupu
kwota wykupu osoba posiadająca długoterminową polisę na życie otrzymuje kwotę wykupu w momencie rezygnacji z dalszej ochrony towarzystwa. Kwota wykupu jest proporcjonalna do okresu ubezpieczenia, który upłynął.leasing
leasing (ang. leasing) alternatywna wobec kredytu bankowego forma finansowania zakupów majątku trwałego, polegająca na przekazaniu przez leasingodawcę do wykorzystania w określonym czasie przez leasingobiorcę. Przybiera postać umowy cywilno-prawnej. Leasingobiorca zobowiązuje się do płatności dokonywanych w regularnych odstępach czasu na rzecz leasingodawcy. Wzajemne relacje między leasingobiorcą a leasingodawcą oparte są na podstawie umowy leasingu. Leasingodawcą może [...]leasing finansowy
leasing finansowy (ang. finance leasing) umowa długoterminowa, nie mogąca być wypowiedziana przez żadną ze stron zanim minie zwyczajowe 60%-80% „życia ekonomicznego” leasingowanego przedmiotu. Ryzyko, które wiąże się z użytkowaniem tego przedmiotu, koszty jego utrzymania i ubezpieczenia, związane z nim podatki i inne opłaty ponosi wyłącznie leasingobiorca. Raty leasingowe wraz z opłatami początkowymi i końcowymi pokrywają [...]leasing operacyjny
leasing operacyjny (ang. operating leasing) w odniesieniu do “życia ekonomicznego” przedmiotu leasingu krótkoterminowa bądź z krótkim terminem wypowiedzenia umowa o najem lub dzierżawę. Pojedyncza umowa leasingowa nie pokrywa tutaj pełnej amortyzacji przedmiotu leasingu, która zawiera: koszt kupna lub stworzenia przedmiotu czy koszty administracyjne i odsetek bankowych. Przedmiot amortyzuje się wtedy, kiedy wydzierżawia się kilku kolejnym [...]leasing zwrotny
leasing zwrotny (ang. Lease Sale and Lease Back) operacja dokonywana na podstawie umowy, na mocy której właściciel dobra inwestycyjnego przeprowadza sprzedaż tego dobra firmie leasingowej, równocześnie podpisując z nią umowę leasingową, która pozwala mu na użytkowanie tego dobra, tak jak to robił wtedy, kiedy był jego właścicielem. Umowa leasingu umożliwia także odkup przedmiotu leasingu przez [...]LIBOR
LIBOR (ang. London Interbank Offered Rate) stopa procentowa kredytów oferowanych na rynku międzybankowym w Londynie przez cztery główne banki: Bankers Trust, Bank of Tokyo, Barclays i National Westminster. Stawka LIBOR podawana jest dla danej waluty. Może zatem istnieć przykładowo LIBOR dolarowy. Podawana jest także w odniesieniu do standardowych okresów np. 1 miesiąca, kwartału czy roku. [...]likwidacja szkód
likwidacja szkód czynności wykonywane przez towarzystwo ubezpieczeniowe dla ustalenia przyczyny i rozmiaru szkód oraz odpowiedzialności za daną szkodę, i obliczenie wysokości odszkodowania należnego poszkodowanemu lub osobie upoważnionej.limit zaangażowania
limit zaangażowania (ang. concentration limit) określona poprzez prawo lub przepisy wewnętrzne banku maksymalna dopuszczalna kwota środków finansowych możliwa do zaangażowania w: klienta banku, daną branżę gospodarki, inny kraj czy też nawet region świata. Podawany jest jako kwota lub procent funduszy własnych banku lub klienta. Określanie limitów zaangażowania pomaga przy kontroli ryzyka bankowego i służy jego [...]listy zastawne
listy zastawne dłużne papiery wartościowe. Ich podstawą są wierzytelności banków hipotecznych, które mogą być zabezpieczone hipotekami lub gwarancjami danych instytucji, takich jak Skarb Państwa czy Narodowy Bank Polski. Bank hipoteczny, będący emitentem listów wobec posiadacza listów zobowiązuje się do wypłaty odsetek i wykupienia listu w czasie i w sposób określony w warunkach emisji.lokata
lokata patrz: depozyt.margines bezpieczeństwa
margines bezpieczeństwa (ang. margin) termin posiadający dwa znaczenia. Po pierwsze jest to wielkość, która informuje o tym, o ile wartość zabezpieczenia kredytu przyjętego przez bank jest większa od kwoty udzielonego kredytu. Tak np. margines 30-procentowy oznacza, że wartość zabezpieczenia przewyższa o tyle właśnie procent kwotę udzielonego kredytu. Pojęcie zamienne tego znaczenia to pokrycie. Po drugie [...]margines wypłacalności
margines wypłacalności określona przepisami prawa wielkość środków własnych ubezpieczyciela, która nie może być niższa od minimalnej wysokości kapitału gwarancyjnego. To inaczej wielkość aktywów, którą powinien dysponować ubezpieczyciel w celu zabezpieczenia się przed następstwami spadku wpływów pochodzących ze składek ubezpieczeniowych, którego nie da się przewidzieć.Markit PMI
Markit PMI indeksy PMI firmy Markit są wyliczane dla 26 krajów oraz kluczowych regionów gospodarki. Szacowane są one w oparciu o ankiety przeprowadzane wśród kadry kierowniczej przedsiębiorstw. Śledzą one zmiany w produkcji, nowych zamówieniach. Informacje, które się w nich znajdują mają odzwierciedlać rzeczywiście zaobserwowane tendencje rozwoju prowadzonego biznesu. W ankietach tych szybciej dostrzegalne są trendy [...]marża
marża (ang. spread) zysk banku będący następstwem użyczenia kapitału. Poprzez pożyczenie środków bank powiększa stopę procentową reprezentującą cenę pozyskanego pieniądza o wielkość nazywaną marżą. Może ona być podawana w różny sposób: procentowo (np. 5%), w punktach bazowych (np. 30 b.p.) lub jako mnożnik stawki bazowej (np. 1,30 x stawka LIBOR). Ocena ryzyka kredytowego dokonana przez [...]MIDWIG
MIDWIG indeks typu cenowego obejmujący akcje 40 spółek rynku podstawowego (z wyłączeniem spółek z indeksu WIG20). Publikowany od września 1998 r. do marca 2007 r. Jest on indeksem cenowym, nieuwzględniającym dochodów z praw poboru i dywidend.mienie
mienie przedmiot ubezpieczenia określony w umowie.nabycie jednostki uczestnictwa funduszu inwestycyjnego
nabycie jednostki uczestnictwa funduszu inwestycyjnego kupno Jednostek Uczestnictwa wybranego Funduszu Inwestycyjnego w wyniku złożenia zlecenia nabycia i wpłacenia odpowiednich środków na konto banku depozytariusza, który następnie przelewa je na konto funduszu. Tak dzieje się za pierwszym razem, zaś kolejne wpłaty mogą być dokonywane bezpośrednio na konto funduszu u Depozytariusza – zazwyczaj wpłaty bezpośrednie ,dokonywane przelewem [...]nadwyżka kupna
nadwyżka kupna informacja podawana obok kursu papieru wartościowego wraz z wyrażonym w procentach wskaźnikiem, informującym w jakim stopniu pozostały niezrealizowane w sytuacji rynku zrównoważonego zlecenia kupna z limitem ceny równym ustalonemu kursowi. W systemie kursu jednolitego informacja podawana obok kursu papieru wartościowego wraz z wyrażonym w procentach wskaźnikiem, informującym w jakim stopniu pozostały niezrealizowane w [...]nadwyżka sprzedaży
nadwyżka sprzedaży w systemie kursu jednolitego informacja podana obok kursu papieru wartościowego wraz z wyrażonym w procentach wskaźnikiem informującym, w jakim stopniu pozostały niezrealizowane w sytuacji rynku zrównoważonego zlecenia sprzedaży z limitem ceny równym ustalonemu kursowi.należności
należności (ang. recewables) inaczej wierzytelności, jedna z kategorii aktywów, która występuje w bilansie. Należnościami określa się w bankach komercyjnych lokaty złożone w innych bankach oraz kredyty udzielone klientom. Zależnie od terminu zapadalności rozróżnić można należności krótko- i długoterminowe. Różnicuje je okres spłaty: krótkoterminowe posiadają okres spłaty do roku, a długoterminowe można spłacać powyżej jednego roku.należyte zabezpieczenie
należyte zabezpieczenie spoczywa w całości na ubezpieczonym. Przy wykupywaniu polisy musi on spełnić wszystkie szczegółowe warunki postawione przez ubezpieczyciela, dotyczące przede wszystkim zabezpieczeń jego majątku, żeby móc potem dostać ewentualne odszkodowanie.Narodowy Fundusz Inwestycyjny
Narodowy Fundusz Inwestycyjny spółka powołana w ramach Programu Powszechnej Prywatyzacji, posiadająca akcje prywatyzowanych przedsiębiorstw wniesione do programu przez Skarb Państwa. Istnieje 14 Narodowych Funduszy Inwestycyjnych. To fundusz typu zamkniętego. Działa w oparciu o kodeks spółek handlowych.NBP
NBP patrz: bank centralny.niedoubezpieczenie
niedoubezpieczenie fakt zgłoszenia do ubezpieczenia zaniżonej wartości posiadanego mienia. To objęcie ubezpieczeniem tylko części mienia. To wynik w największej liczbie sytuacji zadeklarowania wartości majątku wg wartości księgowej netto przy zgłoszeniu tej wartości jednocześnie jako wartości księgowej brutto. Niedoubezpieczenie jest bardzo niekorzystną sytuacją dla ubezpieczającego się, ponieważ ujawnia ono własną swoistość tak przy szkodach całkowitych, jak [...]NNW
NNW polisa od następstw nieszczęśliwych wypadków stosowana jako ubezpieczenia turystyczne, komunikacyjne lub od nieszczęśliwego wypadku, powodującego uszczerbek na zdrowiu lub śmierć. Występuje jako dodatkowa umowa w ubezpieczeniach życiowych.nominalna stopa procentowa
nominalna stopa procentowa (ang. nominal interest rate) stopa procentowa, która pokazuje nominalną wartość przychodu z posiadanego kapitału lub cenę kapitału udostępnionego. Oprocentowanie kredytów i depozytów zdecydowanie najczęściej jest podawane w sposób nominalny.obligacja
obligacja (ang. bond) Papier Wartościowy, którego Emitent potwierdza, iż pozostaje dłużnikiem wobec obligatariusza oraz zobowiązuje się do spłaty kwoty zadłużenia wraz z należnymi odsetkami w określonym terminie. Obligacje należą do grupy Instrumentów Dłużnych. Posiadaczowi daje prawo do stałego dochodu, wypłacanego przez instytucję-emitenta.obligacja detaliczna
obligacja detaliczna rodzaj skarbowego Instrumentu Dłużnego skierowanego do drobnych inwestorów. Forma oprocentowanej pożyczki pieniężnej zaciąganej przez Skarb Państwa u osób decydujących się na zakup obligacji. Emitent obligacji, czyli Skarb Państwa pożycza od nabywcy obligacji określoną sumę pieniędzy i dokonuje zobowiązania zwrócenia ich w danym czasie wraz z należnymi odsetkami.obligacja hurtowa
obligacja hurtowa rodzaj skarbowego Instrumentu Dłużnego, który mogą kupować instytucje finansowe. Oferowane są na rynku pierwotnym na przetargach Narodowego Banku Polskiego, który jest agentem emisji. Ich podstawową rolą jest zaspokajanie pożyczkowych potrzeb Skarbu Państwa. Obligacje hurtowe są papierami wartościowymi o dużym nominalne. Rozliczaniem i ich przechowywaniem zajmuje się Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych.obligacja komunalna
obligacja komunalna inaczej zwana municypalną, Instrument Dłużny emitowany przez jednostki samorządowe na podstawie przepisów ustawy o obligacjach. Okres zapadalności nie jest regulowany, jednak w praktyce w Polsce wynosi on od 5 do 10 lat. Polskie samorządy emitują najczęściej obligacje w złotych, jednak bywają też emisje w innych walutach. Obligacje komunalne mają najczęściej zmienne oprocentowanie. Oparte [...]obligacja przychodowa
obligacja przychodowa Instrument Dłużny, którego zabezpieczeniem jest stały strumień pieniędzy z tytułu na przykład opłat za sieci wodociągowe. Ich Emitentem mogą być przede wszystkim gminy i spółki komunalne. Odpowiedzialność Emitenta jest ograniczona do wysokości przychodów z finansowanego ze środków uzyskanych przez spółkę lub jednostkę samorządową przedsięwzięcia.obligacja skarbowa
obligacja skarbowa (ang. Treasury Bond) Instrument Dłużny, którego Emitentem jest Skarb Państwa. Jeden z podstawowych instrumentów dłużnych, będących przedmiotem obrotu na światowych rynkach finansowych. Państwo w osobie Ministra Finansów pożycza od nabywcy obligacji daną sumę pieniędzy wraz z zobowiązaniem się do jej zwrotu razem z należnym odsetkami. Za zobowiązania, które są konsekwencją emitowania skarbowych papierów [...]obligacja zamienna
obligacja zamienna Instrument Dłużny emitowany przez przedsiębiorstwa. Obligatariusz może poczekać na gotówkowy wykup Akcji lub zamienić walory na Akcje spółki. Obligacje te dają możliwość wykupienia Akcji danych przedsiębiorstw prywatyzowanych drogą kapitałową. Obligacje zamienne należą do złożonych instrumentów finansowych, które zawierają poza elementem dłużnym także składnik pochodny, czyli prawo do zamiany długu na udziały.obligacja zero kuponowa
obligacja zero kuponowa (ang. Zero Coupon Bond) Papiery Wartościowe sprzedawane poniżej wartości nominalnej. Są one wykupywane po wartości nominalnej, co oznacza, że nie jest z nią związany obowiązek płatności odsetek. Emitowane są z dyskontem od ich wartości nominalnej, czyli ich cena emisyjna jest niższa od ceny nominalnej. Inwestor zarabia w całości na zysku płynącym z [...]obrót dodatkowy
obrót dodatkowy w systemie Kursu Jednolitego – część sesji, w której dopuszczane jest zawieranie transakcji po uprzednio ustalonym kursie. Składa się z dwóch faz: oferty i dogrywki.ochrona tymczasowa
ochrona tymczasowa okres ochrony ubezpieczeniowej od dnia następnego po dniu podpisania wniosku i opłaceniu składki przez ubezpieczającego. Zazwyczaj trwa nie dłużej niż 60 dni, nie później niż do dnia objęcia ochroną właściwą, która jest zdefiniowana w polisie ubezpieczeniowej.odpowiedzialność cywilna
odpowiedzialność cywilna odpowiedzialność za szkody na osobie lub w mieniu, jaką na podstawie przepisów prawa cywilnego ponosi osoba zobowiązana do jej naprawienia. Odpowiedzialność cywilna może wynikać z winy lub z umowy w związku z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania. To możliwość zastosowania przymusu państwowego w postaci egzekucji majątku, wobec osoby prawnej lub fizycznej, tak by [...]odsetki
odsetki (ang. interest) koszt pozyskania kapitału poprzez zaciągnięcie zobowiązań w stosunku do klientów lub przychodem, który powstał w wyniku udostępnienia przez bank kapitału, co może przybrać formę kredytu. Odsetki określa się jako główny wyznacznik ceny kapitału, a ich wysokość obliczana jest na podstawie stopy procentowej. Na ich wysokość wpływa wspomniana stopa procentowa, ale również wielkość [...]odsetki narosłe
odsetki narosłe patrz: odsetki wymagalne.odsetki płatne z dołu
odsetki płatne z dołu (angielski odpowiednik: interest in arrears) odsetki, które są wypłacane lub dopisywane do kapitału po skończeniu się okresu odsetkowego.odsetki płatne z góry
odsetki płatne z góry (ang. interest paid upfront) odsetki, które są odpisywane lub wypłacane na początku okresu odsetkowego. W przypadku dokonywania płatności z góry wysokość odsetek obliczana jest z reguły przy zastosowaniu metody dyskonta.odsetki proste
odsetki proste (ang. straight interest) sposób obliczania odsetek, w którym odsetki dopisuje się do kapitału jednorazowo po upłynięciu okresu odsetkowego, obejmującego np. udzielony kredyt.odsetki składane
odsetki składane (ang. compound interest) zwane również odsetkami złożonymi, formuła obliczania odsetek, zakładająca, że odsetki naliczane są wielokrotnie, po każdym okresie odsetowym i każdorazowo doliczane do kapitału. Dlatego wielkość kapitału podlegającego oprocentowaniu w kolejnych okresach odsetkowych się powiększa. Formułę odsetek składanych stosuje się, kiedy umowa o kapitał (kredyt lub depozyt) zawarta jest na więcej niż [...]odsetki wymagalne
odsetki wymagalne (ang. interest due to) patrząc od strony banku są to odsetki przysługujące klientowi banku z powodu upływu okresu odsetkowego lub czasu na jaki złożono depozyt. Wcześniej bank rozlicza i nalicza odsetki w ciężar kosztów i takie odsetki określa się jako odsetki narosłe.odsetki zapadłe
odsetki zapadłe (ang. interest due from) z punktu widzenia banku to odsetki należne bankowi z powodu udostępnionego kapitału w związku z upływem określonego w umowie kredytowej okresu odsetkowego. I tak odsetkami zapadłymi są w przypadku kredytów odsetki od kredytów, których termin płatności zapadł. Jeśli chodzi o lokaty, są to odsetki od tego instrumentu po upływie [...]odszkodowanie
odszkodowanie suma, którą ubezpieczyciel jest obowiązany wypłacić z ubezpieczenia majątkowego, obowiązkowego lub dobrowolnego w razie zaistnienia określonego w przepisach ubezpieczeniowych zdarzenia losowego.oferta
oferta w systemie Kursu Jednolitego – pierwsza faza obrotu dodatkowego, w czasie której przyjmowane są zlecenia równoważące popyt z podażą.oferta kupna
oferta kupna w systemie Kursu Jednolitego – informacja podawana obok kursu giełdowego dla danego Papieru Wartościowego oznaczająca kurs nietransakcyjny z powodu nadmiernej przewagi popytu.oferta sprzedaży
oferta sprzedaży os w systemie Kursu Jednolitego – informacja podawana obok kursu giełdowego dla danego Papieru Wartościowego oznaczająca kurs nietransakcyjny z powodu nadmiernej przewagi podaży.Ogólne Warunki
Ogólne Warunki przepisy ubezpieczeniowe regulujące wzajemne prawa i obowiązki umawiających się stron stosunku ubezpieczeniowego. Ogólne warunki ubezpieczenia ustala się dla poszczególnych rodzajów ubezpieczeń, wymagają one opinii Rady Ubezpieczeniowej i zatwierdzenia przez Ministra Finansów. Ogólne Warunki powinny być zgodne z ustawą ubezpieczeniową i odnośnymi przepisami kodeksu cywilnego. Powinny one być opracowane w sposób ścisły i jasny [...]ograniczenia odpowiedzialności
ograniczenia odpowiedzialności spis wykluczeń z zakresu odpowiedzialności towarzystwa. Mogą wynikać ze specyfiki zawodu ubezpieczonego, czy określonych okoliczności zwiększających ryzyko.ok
ok patrz: oferta kupna.okres
okres czas, na jaki została zawarta umowa ubezpieczenia. Może być określony lub nieokreślony.okres kredytowania
okres kredytowania (ang. tenor) okres liczony od chwili przyznania kredytu, udostępnienia środków klientowi lub wykorzystaniu przez klienta środków z pierwszej lub ostatniej transzy do terminu nieprzekraczalnego, w którym kredytobiorca zobowiązał się spłacić kredyt, który został mu udzielony. Długość okresu kredytowania zawarta jest w umowie kredytowej. Najczęściej im jest on dłuższy, tym kredytodawca może udzielić większej [...]okres odsetkowy
okres odsetkowy (ang. interest period) okres wyrażony w liczbie dni lub różnicy dwóch dat (przykładowo od 1 listopada do 15 lutego), za który bank nalicza odsetki od kwoty kapitału.opcja
opcja kontrakt pomiędzy wystawcą a nabywcą, który daje temu drugiemu prawo do kupna (lub sprzedaży) określonej ilości instrumentu podstawowego w określonym terminie i po z góry ustalonej cenie. Mogą to być dewizy i papiery wartościowe. Szczególnym rodzajem opcji jest warrant.operacje dokumentowe
operacje dokumentowe patrz: płatności uwarunkowane.operacje otwartego rynku
operacje otwartego rynku (ang. open market operations) operacje przeprowadzane przez bank centralny z bankami komercyjnymi polegające na dokonywaniu sprzedaży i kupna papierów wartościowych oraz bonów pieniężnych emitowanych przez bank centralny na własny rachunek. Jeden z instrumentów polityki pieniężnej stosowany przez bank centralny w celu regulacji wielkości pieniądza w obiegu. Charakteryzują się one elastycznością oraz łagodnym [...]operacje otwartego rynku typu bezwarunkowego
operacje otwartego rynku typu bezwarunkowego (ang. outrights) rodzaj operacji otwartego rynku, polegających na tym, że bank centralny dokonuje kupna lub sprzedaży papierów wartościowych, które znajdują się w portfelu banku centralnego, bankom komercyjnym. Są to z reguły skarbowe papiery dłużne, czyli w Polsce bony skarbowe, lub papiery wartościowe emitowane przez bank centralny. W Polsce są to [...]operacje otwartego rynku typu warunkowego
operacje otwartego rynku typu warunkowego (ang. Repo & Reverse Repo) rodzaj operacji otwartego rynku, których przedmiotem są najczęściej skarbowe papiery dłużne, w Polsce bony skarbowe. Dzielą się one na operacje warunkowe zakupu i sprzedaży. Pierwsze zwiększają płynność bieżącą systemu bankowego i polegają na kupnie dokonywanym przez bank centralny papierów wartościowych od banków komercyjnych pod warunkiem, [...]opłata
opłata (ang. duty) jednorazowa kwota, odznaczająca się stałą wielkością. Nie jest ona zależna od wartości produktu bankowego, a pobiera ją bank za wykonanie danych czynności.opłata dystrybucyjna
opłata dystrybucyjna opłata pobierana jednorazowo od wpłat na nabycie Jednostek Uczestnictwa Funduszu Inwestycyjnego. Opłata ta pomniejsza wartość środków wpłacanych/przekazanych w zarządzanie – opłata ta maleje, w miarę jak rośnie wysokość wpłacanych środków.os
os patrz: oferta sprzedaży.osobowe ubezpieczenie
osobowe ubezpieczenie ubezpieczenie, którego przedmiotem jest życie lub zdolność do pracy człowieka.otwarta pozycja walutowa
otwarta pozycja walutowa (ang. open currency position) w wąskim ujęciu, pozycja walutowa banku w danym dniu i w określonej walucie jest tworzona przez różnicę sumy wszystkich wpływów i sumy wszystkich wypływów, które odnotowywane są w danej walucie na rachunkach „nostro”. W ujęciu szerokim, jest ona wynikiem różnic między wielkością aktywów i pasywów wyrażonych w konkretnych [...]otwarty fundusz inwestycyjny
otwarty fundusz inwestycyjny (ang. Open-end Investment Fund) Fundusz Inwestycyjny, który zbywa Jednostki Uczestnictwa i dokonuje ich odkupienia na każde żądanie Uczestnika Funduszu. Otwarte fundusze inwestycyjne są najbardziej popularnym rodzajem funduszy w Polsce. Cechują się zmieniającą się liczbą uczestników i Jednostek Uczestnictwa. Mają możliwość zbywania nieograniczonej liczby Jednostek Uczestnictwa. Są dostępne dla nieograniczonej liczby inwestorów oraz [...]Państwowy Urząd Nadzoru Ubezpieczeń
Państwowy Urząd Nadzoru Ubezpieczeń instytucja, która działała w latach 1996-2002. Kontrolowała działalność towarzystw ubezpieczeniowych, wydawała zezwolenia na działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych. Nie licencjonowała zakładów ubezpieczeń, co pozostawało w gestii Ministra Finansów. Jej następcą jest Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych.papier wartościowy
papier wartościowy dokument uosabiający prawa majątkowe przysługującego jego posiadaczowi; należą do nich: Akcje, Obligacje, Bony Skarbowe, a także Jednostki Uczestnictwa Funduszy Inwestycyjnych. Bez tego dokumentu nie można wykonywać owego prawa. Przeniesienie własności dokumentu skutkuje także przeniesieniem tego prawa.papier wierzycielski
papier wierzycielski patrz: instrument dłużny.papiery wartościowe
papiery wartościowe (ang. securities) dokumenty, które stwierdzają istnienie pewnych praw majątkowych, wyróżniających się tym, że ich realizacja może nastąpić jako konsekwencja okazania lub zwrotu dokumentów. Posiadacz papierów wartościowych może, poza realizacją danych praw majątkowych, także dokonywać przenoszenia wspomnianych praw na inne osoby.papiery wartościowe imienne
papiery wartościowe imienne (ang. securities to a named person) papiery wartościowe, wskazujące konkretną osobę jako ich właściciela. Nazwisko właściciela umieszczone jest na dokumencie. Przeniesienie praw własności może się odbyć tylko na dwa sposoby: na drodze umowy notarialnej lub poprzez indos.papiery wartościowe na okaziciela
papiery wartościowe na okaziciela (ang. securities to bearer) papiery wartościowe, których aktualny posiadacz jest ich właścicielem. Przeniesienie własności odbywa się poprzez wręczenie innej osobie tychże papierów.papiery wartościowe na zlecenie
papiery wartościowe na zlecenie (ang. securities to order) papiery wartościowe, wskazujące konkretną osobę jako ich właściciela, z kolei proces przeniesienia wynikających z nich praw majątkowych odbywa się w drodze indosu. Rodzaj papierów wartościowych rozróżnianych ze względu na sposób wskazania osoby uprawnionej i trybu zbywania papierów.papiery wartościowe nie stwierdzające prawa do kapitału
papiery wartościowe nie stwierdzające prawa do kapitału (ang securities representing no right to equity) zwane również dłużnymi papierami wartościowymi. To papiery wartościowe, co do których właściciela nie dysponuje prawem współwłasności majątkowej w stosunku do majątku emitenta. Owe papiery reprezentują tylko i wyłącznie pieniężne zobowiązanie emitenta wobec ich posiadaczy na kwoty płatne w wyznaczonym dokładnie terminie [...]papiery wartościowe o stałym dochodzie
papiery wartościowe o stałym dochodzie (ang. fixed income securities) papiery wartościowe, przynoszące swym właścicielom niezmienny dochód, którego wysokość może być gwarantowana przez cały okres ważności papieru lub w krótszym czasie np. dla okresu pojedynczego kuponu.papiery wartościowe o zmiennym dochodzie
papiery wartościowe o zmiennym dochodzie (ang. variable income securities) papiery wartościowe, nie gwarantujące ich właścicielom dochodu stałej wysokości, a udział w zyskach, które osiąga emitent proporcjonalnie do wielkości wniesionego wkładu.papiery wartościowe stwierdzające prawo do kapitału
papiery wartościowe stwierdzające prawo do kapitału (ang. securities representing right to equity) papiery wartościowe, których właściciele dysponują prawem współwłasności majątkowej, jeśli chodzi o majątek emitenta. Należą do nich przykładowo dokumenty udziałowe w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, górniczych, komandytowych lub w spółkach akcyjnych, w których to ostatnich dokument udziałowy określany jest mianem Akcji.parkiet
parkiet wyodrębnione w siedzibie giełdy miejsce, gdzie zawierane są transakcje i odbywa się sesja giełdy papierów wartościowych.PDR
PDR patrz: Polskie Kwity Depozytowe.PKB
PKB Produkt Krajowy Brutto to wartość wszystkich finalnych dóbr i usług wyprodukowanych w danym kraju w określonym czasie. To definicja rozpatrywana od strony podażowej. Wielkość PKB podawana jest w okresach kwartalnych, a zmiany procentowe pokazywane są w stosunku do poprzedniego kwartału lub do odpowiadającego danej porze kwartału roku ubiegłego. Po zakończeniu roku kalendarzowego podaje się [...]płatności nieuwarunkowane
płatności nieuwarunkowane (ang. unconditional payments) płatności, których dokonanie przez bank nie jest uzależnione od wymogu spełnienia przez beneficjenta jakichkolwiek warunków. Płatności uiszczane za pomocą czeków i w formie poleceń zapłaty należą do kategorii płatności nieuwarunkowanych.płatności uwarunkowane
płatności uwarunkowane (ang. conditional payments) płatności, których bank dokonuje w zależności od spełnienia określonych warunków przez beneficjenta. Tego typu płatnościami są te dokonywane w formie akredytywy dokumentowej lub inkasa, zwyczajowo nazywane operacjami dokumentowymi.płynność
płynność (ang. liquidity) możliwość dostępu do własnych środków zainwestowanych. Wysoka płynność oznacza że można bardzo szybko wycofać swoje środki. To także zdolność danego podmiotu do wywiązywania się w terminie najbardziej wymagalnych zobowiązań, związanych np. z zapłatą kontrahentom za produkty i usług czy wypłatą wynagrodzeń własnym pracownikom. To jeden z elementów oceny finansowej firmy, ponieważ płynność [...]po cenie rynkowej
po cenie rynkowej w systemie kursu jednolitego zlecenie giełdowe nie uczestniczące w ustalaniu kursu, podlegające realizacji po zrealizowaniu innych zleceń złożonych przed sesją giełdową. Nie zawiera limitu ceny. Zlecenie takie składane jest w chwili, gdy inwestor chce nabyć lub sprzedać akcje po najlepszej cenie, dostępnej na dany moment na rynku, czyli po cenie najlepszego oczekującego [...]po każdej cenie
po każdej cenie zlecenie giełdowe uczestniczące w ustalaniu kursu nie zawierające limitu ceny; podlegające realizacji w pierwszej kolejności razem ze zleceniami „z limitem ceny” złożonymi przed sesją giełdową. Oznacza to, że dla zleceniodawcy nie jest możliwa kontrola kursu, po jakim zostanie zrealizowane pełne zlecenie lub jego części, kiedy zlecenie realizowane jest w paru transakcjach.po wymianie
po wymianie informacja podawana obok kursu giełdowego dla danego Papieru Wartościowego oznaczająca, że dokonany został podział Akcji.poddanie się egzekucji aktem notarialnym
poddanie się egzekucji aktem notarialnym (ang. submission to the notary deed of execution) akt notarialny, będący jednostronnym oświadczeniem dłużnika o poddaniu się egzekucji lub w formie umowy zawieranej między bankiem a dłużnikiem. Wyraża obowiązek kredytobiorcy zapłaty danej kwoty pieniężnej w konkretnym terminie. Zgodnie z regułami prawnymi akt ten stanowi tytuł egzekucyjny, na którego podstawie może [...]podział akcji
podział akcji (ang. split) wymiana wszystkich Akcji danej spółki na proporcjonalnie większą liczbę Akcji o niższej wartości nominalnej lub odwrotnie. Operację tę stosuje się, by poprawić dostępność akcji i ich płynność.POK
POK (ang. POS) patrz: Punkt Obsługi Klienta.pokrycie
pokrycie (ang. coverage) stosunek wartości zabezpieczenia kredytu przyjętego przez bank do kwoty udzielonego kredytu. Przykładowo 150% pokrycia kredytu oznacza, że szacunkowa wartość kredytu jest o połowę większa od kwoty kredytu. Zamiennie używa się pojęcia marginesu bezpieczeństwa.polecenie pobrania
polecenie pobrania (ang. Direct Debit) system rozliczeń płatności między wierzycielem a dłużnikiem odbywający się za pośrednictwem banku. Dokonuje on pobrania w sposób automatyczny z konta dłużnika kwoty widniejącej na fakturze w momencie jej płatności na rzecz wierzyciela. Odbywa się to na podstawie pisemnego upoważnienia wierzyciela przez dłużnika do obciążania jego rachunku bankowego. Inicjatorem dokonywania płatności [...]polecenie zapłaty
polecenie zapłaty (ang. payment order) polecenie zapłaty określonej kwoty na rzecz wskazanego beneficjenta, które zostało skierowane przez zleceniodawcę do banku. Kwota ta może być wcześniej wpłacona przez zleceniodawcę bezpośrednio do banku, jednak częściej dokonuje się to poprzez obciążenie jego rachunku. Polecenie zapłaty może odbywać się w formie bezgotówkowej, czyli za pośrednictwem przelewów, ale i gotówkowej.polisa
polisa dokument wystawiony przez ubezpieczyciela, stwierdzający zawarcie umowy ubezpieczeniowej oraz jej warunki. Zawarte w niej są dane ubezpieczonego i ubezpieczającego, określenie przedmiotu, czasu i sumy ubezpieczenia a także wysokości składki ubezpieczeniowej.Polska Izba Ubezpieczeń
Polska Izba Ubezpieczeń organizacja ubezpieczeniowego samorządu gospodarczego. Przynależność do Polskiej Izby Ubezpieczeń jest obowiązkowa i powstaje z chwilą podjęcia przez towarzystwo działalności ubezpieczeniowej. Celem tej organizacji jest ochrona i reprezentowanie interesów swoich członków wobec władzy i administracji państwowej. Uczestniczy ona w pracach związanych z kodyfikacją prawa ubezpieczeniowego, wydaje ekspertyzy oraz opinie na tematy związane z [...]Polskie Kwity Depozytowe
Polskie Kwity Depozytowe (ang. Polish Depositary Receipts) papiery wartościowe, oferowane na polskim rynku, które dokumentują prawo własności akcji spółki zagranicznej. Przeznaczone są dla zagranicznych spółek, które chciałaby być notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Prawa nabywców kwitów depozytowych nie różnią się w dużym stopniu od uprawnień nabywców Akcji spółki. Zapewniają one prawa majątkowe i [...]poręczenie według prawa cywilnego
poręczenie według prawa cywilnego (ang. Civil Code warranty) jedna z form zabezpieczenia kredytu przyjmująca postać umowy, na mocy której poręczyciel zobowiązuje się wobec wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik owego zobowiązania nie wykonał. W ten sposób poręczyciel zostaje obarczony osobistą odpowiedzialnością za dług, co oznacza, że odpowiada całym swoim majątkiem. Poręczenie powinno być złożone [...]poręczenie wekslowe
poręczenie wekslowe (ang. aval) inaczej awal. By zabezpieczyć spłatę udzielonych wierzytelności bank może dokonać przyjęcia weksla in blanco poręczonego. Banki oczekują ustanowienia poręczenia wekslowego w sytuacji, kiedy np. majątek wystawcy weksla jest niewystarczający, aby zagwarantować spłatę należności banku. Poręczenie wekslowe powstaje w momencie złożenia na wekslu lub na przedłużku podpisu przez poręczyciela. Powinno ono wskazywać [...]portfel ubezpieczeń
portfel ubezpieczeń ilościowy zbiór ryzyk w znaczeniu przedmiotu ubezpieczenia, jakie obsługuje dany ubezpieczyciel.pośrednik ubezpieczeniowy
pośrednik ubezpieczeniowy agent ubezpieczeniowy lub broker. Osoba, nie będąca ubezpieczycielem, ani ubezpieczonym, na mocy zlecenia, które zostało udzielone w formie czynności cywilnoprawnej toruje innym ludziom drogę do zawarcia umowy ubezpieczenia, pośredniczy w jej zawieraniu lub zawiera ją w charakterze pełnomocnika i może także współdziałać w procesie jej realizacji. Za wykonywane czynności faktyczne lub prawne, które [...]pozycja niedopasowania
pozycja niedopasowania (ang. unmatched position) określenie charakteryzujące występujące rozbieżności w terminach zapadalności i wymagalności odpowiadających sobie aktywów i pasywów, wykazywanych w bilansie prowadzonym przez bank. Pełna harmonizacja wszystkich terminów jest w praktyce niemożliwa, banki posiadają długą lub krótką pozycję niedopasowania.pożyczka
pożyczka (ang. loan agrement) oznacza przeniesienie przez pożyczkodawcę na rzecz pożyczkobiorcy danej ilości przedmiotów wyróżniających się określoną jakością i gatunkiem. Pożyczkę może udzielić każdy podmiot, tak samo tę pożyczkę wszystkie podmioty mogą przyjąć. Przedmiotami pożyczki mogą być rzeczy materialne oraz środki pieniężne. Umowa o pożyczkę nie musi określać celu, na który zostaną przeznaczone udzielone środki. [...]prawa do nowych akcji
prawa do nowych akcji instrument finansowy umożliwiający nabywcom akcji nowej emisji, ich odsprzedanie zanim zostaną wprowadzone do obrotu giełdowego. Powstają one w momencie dokonania przydziału tych akcji, a wygasają, kiedy akcje zostają zarejestrowane w depozycie papierów wartościowych lub z dniem uprawomocnienia się postanowienia sądu rejestrowego odmawiającego wpisu podwyższenia kapitału zakładowego do rejestru przedsiębiorców. Są to [...]prawa pochodne
prawa pochodne instrumenty, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentu bazowego. Nie są one papierami wartościowymi, a dzieli się je na dwie grupy: instrumenty symetryczne i niesymetryczne. Do pierwszych można zaliczyć kontrakty terminowe czy różne rodzaje transakcji zamiany, a do drugich np. opcje.prawo poboru
prawo poboru przysługujące akcjonariuszom prawo pierwszeństwa do objęcia nowych akcji, które może być przedmiotem obrotu giełdowego. Umożliwia zachowanie przez dotychczasowych akcjonariuszy proporcjonalnego udziału w kapitale akcyjnym danej spółki po nowej emisji jej akcji. W ten sposób objęcie odpowiedniej ilości nowych akcji przez akcjonariuszy zależy od już posiadanego ich stanu ilościowego a także odbywa się w [...]produkt bankowy
produkt bankowy (ang. bank’s product) każdy rodzaj usługi, jaką oferuje bank swoim klientom. W skład oferty banków komercyjnych mogą wchodzić: kredyty bankowe, lokaty, karty kredytowe czy debetowe, konta osobiste, usługi powiernicze, bankowość mobilna itp.prospekt emisyjny
prospekt emisyjny dokument zawierający szczegółowe informacje o sytuacji prawnej i finansowej emitenta oraz o papierach wartościowych, związany z ich wprowadzeniem do publicznego obrotu. Prospekt emisyjny powinien zawierać informacje dotyczące emisji papierów wartościowych, czynników ryzyka, zarządu, sytuacji finansowej i perspektyw rozwoju emitenta. Tak zgromadzone informacje mają ułatwić inwestorowi decyzję o ewentualnym zakupie papierów wartościowych. Prospekt emisyjny [...]prospekt informacyjny funduszu inwestycyjnego
prospekt informacyjny funduszu inwestycyjnego dokument, którego przygotowanie jest obowiązkiem funduszu inwestycyjnego. Zawiera statut funduszu oraz wszelkie informacje niezbędne do oceny ryzyka inwestycyjnego. Są tam zapisane prawa uczestników funduszu, warunki zbywania i odkupywania jednostek uczestnictwa, wysokości opłat i prowizji związanych z uczestnictwem w funduszu, cele polityki inwestycyjnej a także podstawowe dane w ujęciu historycznym.protest weksla
protest weksla (ang. protest of bill) odmowa przyjęcia, publicznie, weksla trasowanego przez trasata lub kupna weksla trasowanego przez akceptanta lub też wystawcę weksla, jeśli chodzi o weksel własny. Termin, w którym może być dokonany protest, treść, forma instytucja właściwa do sporządzenia tego aktu, zazwyczaj przez biuro notarialne, są szczegółowo określone w prawie wekslowym. W przypadku [...]prowizja
prowizja wynagrodzenie pośredników (ajentów) ubezpieczeniowych za pozyskiwanie ubezpieczeń dobrowolnych. Wynagrodzenie jest naliczane w procentach od zainkasowanych składek.prowizja administracyjna
prowizja administracyjna (ang. management fee) prowizja stanowiąca procent od kwoty kredytu. Wynosi najczęściej od 0,2% do 0,9%. Opłacana zazwyczaj jednorazowo. Jej istnienie jest argumentowane koniecznością ponoszenia przez banki kosztów związanych z „administrowaniem” kredytu.prowizja gwarancyjna
prowizja gwarancyjna (ang. underwriting fee) pobierana przez bank prowizja z tytułu gwarantowania emisji papierów wartościowych. Oznacza to zagwarantowanie zakupu danej ilości papierów wartościowych, na wypadek niewykupienia dostatecznej ilości walorów przez osoby dokonujące inwestycji. Prowizję tę opłaca emitent.prowizja od wcześniejszej spłaty
prowizja od wcześniejszej spłaty (ang. prepayment fee) prowizja, którą opłaca kredytobiorca na wypadek wcześniejszej spłaty kredytu niż było to określone w umowie kredytowej.prowizja od zaangażowania
prowizja od zaangażowania (ang. commitment fee) prowizja, która jest naliczana jako procent od kwoty kredytu postawionego do dyspozycji, ale jeszcze niewykorzystanego przez kredytobiorcę w czasie tzw. dostępności kredytu. Przy jej naliczaniu uwzględnia się faktyczną liczbę dni, w których kredyt nie był wykorzystany, co zbliża ją pod względem charakteru do odsetek.prowizja przygotowawcza
prowizja przygotowawcza (ang. Front-end fee) opłata naliczana jednorazowo, stanowiąca procent od kwoty kredytu, czyli najczęściej ok. 1 %. Kredytobiorca opłaca ją zazwyczaj w momencie podpisywania umowy kredytowej lub nieznaczenie po tym fakcie. Bankowi prowizja przygotowawcza rekompensuje koszty, które ponosi w związku z przygotowaniem umowy kredytowej.prowizja ubezpieczeniowa
prowizja ubezpieczeniowa (ang. insurance fee) prowizja, która jest z tytułu ubezpieczenia kredytów od ryzyka pobierana. Wpływ na nią ma wiele czynników. Do takich zaliczyć można: ocena stopnia ryzyka; typy ryzyka podlegające ubezpieczeniu, którymi mogą być ryzykiem politycznym czy handlowym. Eksporter jest płatnikiem prowizji, lecz z reguły koszt ten przerzucany jest na importera.próg rentowności
próg rentowności (ang. break even point) wielkość produkcji określającą opłacalność prowadzenia działalności. Oznacza, że całkowite przychody osiągane przez firmę są równe całkowitym kosztom, które ta firma ponosi. Przedsiębiorstwo znajdujące się na progu rentowności nie przynosi zysków, ale też nie generuje strat.przelew
przelew patrz: polecenie zapłaty.przelew wierzytelności na zabezpieczenie
przelew wierzytelności na zabezpieczenie (ang. assignment of receivables) inaczej nazywany cesją wierzytelności na zabezpieczenie. Umowa, na podstawie której wierzytelność jest przenoszona przez cedanta na rzecz cesjonariusza. Przelew wierzytelności na zabezpieczenie kredytu to umowa pomiędzy kredytobiorcą a bankiem. Na jej mocy wierzytelności kredytobiorcy wobec swojego dłużnika zostają przenoszone na rzecz banku, co stanowić ma zabezpieczenie własnego [...]przewłaszczenie
przewłaszczenie (ang. lien) przeniesienie własności zbywalnych rzeczy ruchomych na rzecz innej osoby przez ich właściciela na podstawie umowy, którą pomiędzy sobą zawierają. Stosuje się ją jako jedną z form zabezpieczenia spłaty udzielanych przez bank kredytów (patrz też: zabezpieczenie kredytu). Bank staje się właścicielem danej rzeczy, jednak to przewłaszczający zatrzymuje tę rzecz jako używający. Może ją [...]przyjęcie weksla
przyjęcie weksla patrz: akcept.przystąpienie do długu kredytowego
przystąpienie do długu kredytowego (ang. credit debt accession) rozróżniane jest umowne i ustawowe przystąpienie do długu kredytowego. To pierwsze oznacza takie przystąpienie, które traktowane jest jako jeden z rodzajów zabezpieczenia kredytów. Pisemna umowa zawierana jest między bankiem lub kredytobiorcą a przystępującym do długu. Łącznie z kredytobiorcą przystępujący do długu odpowiada za niego. W ten sposób [...]punkt bazowy
punkt bazowy (ang. basis point) skrót b.p., odpowiednik setnej procenta. Jeden punkt bazowy to zatem jedna setna procenta.punkt obsługi klienta
punkt obsługi klienta (ang. point of sale) jednostka organizacyjna Dystrybutora, uprawniona w szczególności do przyjmowania zleceń nabycia i umorzenia Jednostek Uczestnictwa oraz przyjmowania środków pieniężnych na rzecz Funduszy Inwestycyjnych.rachunek „loro”
rachunek „loro” (ang. loro account) nazywany także rachunkiem „vostro”, jest to rachunek otwarty w określonym banku przez inny krajowy lub zagraniczny bank. Dany bank używa określenia „loro” w stosunku do rachunku innego banku, który prowadzi w swoich księgach. Patrz także: rachunek nostro.rachunek „nostro”
rachunek „nostro” (ang. nostro account) rachunek, który dany bank otwiera w innym krajowym lub zagranicznym banku. Określenie „nostro” w stosunku do rachunku używa bank, który jest jego właścicielem. W odwrotnej sytuacji, tj., gdy bank prowadzący rachunek „nostro” innego banku, taki rachunek określa się jako rachunek „loro”.rachunek „vostro”
rachunek „vostro” patrz: rachunek „loro”.rachunek jednostek inwestycyjnych
rachunek jednostek inwestycyjnych wyodrębniony dla danej polisy rachunek, na którym ewidencjonowane są jednostki inwestycyjne.Rada Giełdy
Rada Giełdy rada nadzorcza w spółce prowadzącej giełdę. Na GPW oprócz zadań określonych kodeksem handlowym Rada dopuszcza papiery wartościowe do obrotu giełdowego, a domy maklerskie do działania na giełdzie. W skład jej uprawnień wchodzi także uchwalanie regulaminu giełdy oraz jego zmian.Raport ADP
Raport ADP raport przygotowywany przez firmę Automatic Data Processing, zajmującą się dostarczaniem usług związanych z ewidencją wynagrodzeń. W jej administracji znajduje się ok. pół miliona list płac z ok. 430 tysięcy jednostek gospodarczych, w skład których wchodzą ponad 23 miliony pracowników. W procesie przetwarzania tych informacji ADP ma dostęp do reprezentacyjnej próbki amerykańskiego rynku pracy [...]Raport o biznesie Instytutu Zarządzania Dostawami
Raport o biznesie Instytutu Zarządzania Dostawami jedna z najdłuższych, publikowana od 1931 r., serii danych służących do badania cykliczności w gospodarce. Na raport składają się wyniki ankiety skierowanej do 300 rozproszonych po całych Stanach Zjednoczonych członków Komitetu Badania Biznesowego. W jego skład wchodzą menedżerowie wyższego szczebla odpowiedzialni za zarządzanie procesem dostaw w przedsiębiorstwach. Pytania im [...]raporty bieżące i okresowe
raporty bieżące i okresowe informacje, które emitent papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu publicznego ma obowiązek przekazywać do wiadomości publicznej.rating
rating ocena klasyfikacyjna ryzyka inwestycyjnego związanego z danym papierem wartościowym lub zdolnością emitenta do terminowej spłaty zaciągniętych zobowiązań. Ocena jest wystawiana przez wyspecjalizowany podmiot – agencję ratingową.realna stopa procentowa
realna stopa procentowa (ang. real interest rate) nominalna lub efektywna stopa procentowa odniesiona do tempa wzrostu cen określonego dobra. Najczęściej dzieje się to w odniesieniu do stopy inflacji.reasekuracja
reasekuracja umowa, na mocy której jeden ubezpieczyciel zwany cedentem odstępuje całość lub część ryzyka przyjętego do ubezpieczenia wraz z częścią składek innemu ubezpieczycielowi, zwanemu reasekuratorem, który w zamian zobowiązuje się do zapłaty odpowiedniej części świadczeń wypłacanych ubezpieczającemu. Celem reasekuracji jest podział i wzajemna wymiana ryzyka, które eliminują niebezpieczeństwo strat przekraczających własne fundusze i umożliwiająca tym [...]reasekuracja fakultatywna
reasekuracja fakultatywna reasekuracja, w której decyzja dotycząca oddania przez ubezpieczyciela oraz przyjęcia przez reasekuratora części ryzyka jest zupełnie dobrowolna (opiera się na umowie jednostkowej). Zawiera się ją indywidualnie dla pojedynczej umowy ubezpieczenia lub też dla grupy z góry określonych umów ubezpieczenia. Stosuje się ją dla ryzyk, niemieszczących się w umowach obligatoryjnych z uwagi na specyficzne [...]reasekuracja obligatoryjna
reasekuracja obligatoryjna reasekuracja, w której ubezpieczyciel ma obowiązek przekazywania części ryzyk, a reasekurator ma obowiązek ich przyjęcia. Reasekuracja ta może obejmować całość portfela ubezpieczyciela albo konkretne typy ubezpieczeń (opiera się na umowie długoterminowej). Najczęściej zawierana jest na bazie rocznej. Umowy reasekuracji obligatoryjnej określają rodzaje umów ubezpieczeń jakie są nią objęte, na jakich warunkach umowy te [...]redukcja
redukcja w systemie kursu jednolitego przeprowadzane przez specjalistę na rynku niezrównoważonym proporcjonalne redukowanie przewidzianych do realizacji zleceń po przeważającej stronie rynku.redukcja kupna
redukcja kupna w systemie kursu jednolitego informacja podana obok kursu papieru wartościowego wraz z wyrażonym w procentach wskaźnikiem informującym, w jakim stopniu zostały zredukowane wszystkie zlecenia kupna PKC oraz zlecenia kupna z limitem ceny równym lub wyższym od kursu jednolitego.redukcja sprzedaży
redukcja sprzedaży w systemie kursu jednolitego informacja podana obok kursu papieru wartościowego wraz z wyrażonym w procentach wskaźnikiem informującym w jakim stopniu zostały zredukowane wszystkie zlecenia sprzedaży PKC oraz zlecenia sprzedaży z limitem ceny równym lub niższym od kursu jednolitego.refinansowanie
refinansowanie – (ang. refinancing) pozyskiwanie środków na finansowanie własnej działalności przez bank. Banki dokonują tych operacji na rynkach środków pieniężnych. Rynek detaliczny tworzony jest przez depozyty małych firm lub osób indywidualnych. Rynek hurtowy to depozyty firm średnich i dużych, z kolei rynek międzybankowy depozyty innych banków. Instytucją specyficzną, lecz dającą bankom możliwości refinansowania się jest [...]Regionalny sondaż aktywności biznesowej dystryktu Fed Richmond
Regionalny sondaż aktywności biznesowej dystryktu Fed Richmond sondaż przeprowadzany wśród przedsiębiorstw mieszczących się na terenie Piątego Dystryktu amerykańskiego Systemu Rezerwy Federalnej (dystrykt Richmond). Ten właśnie dystrykt publikuje wskaźniki dla sektora przemysłowego, usługowego i rolniczego, przy czym największą uwagę skupia indeks publikowany na podstawie odpowiedzi pochodzących z przedsiębiorstw przemysłowych. Ankieta wysyłana co miesiąc do około 220 [...]regres
regres prawo regresu: przejście na Towarzystwo Ubezpieczeniowe z chwilą wypłaty odszkodowania praw przysługujących ubezpieczającemu w stosunku do osób trzecich, odpowiedzialnych za powstanie wypadku ubezpieczeniowego. Regres powoduje zaspokojenie ubezpieczyciela po wypłacie odszkodowania z majątku osoby, która wyrządziła szkodę lub z majątku ubezpieczyciela sprawcy szkody.rejestr
rejestr (ang. register) indywidualny „rachunek” Uczestnika Funduszu prowadzony przez Agenta Transferowego, na którym rejestrowane są Jednostki Uczestnictwa.remburs
remburs (ang. reimbursement) świadczenie zwrotne, które oznacza zwrot wyłożonych środków. Pojęcie to najczęściej można spotkać przy wypłatach z akredytywy dokumentowej. Bank ustanawia remburs przy otwarciu akredytywy w banku trzecim. Bankremitent
remitent (ang. payee) osoba, na rzecz lub na zlecenie której dokonuje się wypłaty zobowiązania z weksla. Termin ten jest używany w przypadku zapłaty z czeku lub weksla.rezerwy
rezerwy (ang. reserves) w potocznym rozumieniu nagromadzony zasób pewnych środków. Istotnymi dla banków rezerwami są te rozumiane jako odpisy dokonywane z osiągniętego zysku pod przyszłe ewentualne wydatki lub straty. Innym, specyficznym typem rezerwy jest rezerwa obowiązkowa, która stanowi pewien procent od kwoty depozytów przyjętych od klientów, którą odprowadza się na rachunek, najczęściej nieoprocentowany, w banku [...]rocznica polisy
rocznica polisy każda kolejna rocznica od daty rozpoczęcia ochrony ubezpieczeniowej. Z reguły ten dzień oznacza podniesienie składek i sumy ubezpieczenia, czyli odbywa się wtedy tzw. indeksacja.rozliczenie transakcji
rozliczenie transakcji uregulowanie należności w papierach wartościowych i pieniądzach, wynikających z zawarcia transakcji.rozproszenie akcji
rozproszenie akcji jeden z warunków dopuszczeniowych. Wymagana regulaminem giełdy minimalna liczba akcjonariuszy posiadająca akcje danej spółki. Dla rynku podstawowego: 500, dla rynku równoległego: 300.ruchomości domowe
ruchomości domowe to meble, przedmioty i zapasy gospodarstwa domowego, dywany, odzież inne przedmioty osobistego użytku, sprzęt audiowizualny, fotograficzny i komputerowy oraz instrumenty muzyczne, przedmioty ze srebra, złota i platyny, biżuteria, dzieła sztuki, pieniądze i inne środki płatnicze, sprzęt turystyczny i sportowy, wózki inwalidzkie bez napędu mechanicznego, części do samochodów i motocykli, zwierzęta domowe. Pewni ubezpieczyciele [...]rynek byka
rynek byka (ang. Bullish Market) patrz: hossa.rynek kapitałowy
rynek kapitałowy rynek instrumentów finansowych o Terminie Zapadalności powyżej 1 roku, takich jak: papiery wierzycielskie (Obligacje), prawa majątkowe (Akcje) i instrumenty pochodne (Kontrakty Terminowe, Kontrakty Opcyjne). Celem rynku kapitałowego jest umożliwienie pozyskiwania środków finansowych na zapewniającą dochody działalność inwestycyjną. Uczestnikami rynku kapitałowego są: instytucje finansowe, samodzielne podmioty, jak maklerzy giełdowi działający na własny rachunek, indywidualni [...]rynek niedźwiedzia
rynek niedźwiedzia (ang. Bearish Market) patrz: bessa.rynek niezrównoważony
rynek niezrównoważony w systemie kursu jednolitego sytuacja, w której nie można określić kursu spełniającego warunki rynku zrównoważonego. Kurs wykracza wtedy też poza ustalone dopuszczalne wahania kursu.rynek notowań
rynek notowań segment rynku giełdowego wyróżniający się odrębnymi warunkami dopuszczeń. Na giełdzie warszawskiej istnieją rynki: podstawowy, równoległy oraz wolny. Kwalifikacja akcji danej spółki do właściwego rynku zależy od: wartości akcji, mających być dopuszczonymi do obrotu; wartość księgowa spółki; wartości akcji dopuszczonych już do obrotu i będących w posiadaniu akcjonariuszy, z których każdy posiada najwyżej 5% [...]rynek pieniężny
rynek pieniężny (ang. money market) rynek instrumentów krótkoterminowych, tj. o Terminie Zapadalności poniżej 1 roku.rynek pierwotny
rynek pierwotny rynek pierwotny – część Rynku Kapitałowego, na której dochodzi do sprzedaży instrumentów finansowych pierwszym posiadaczom, np. publiczna oferta sprzedaży nowych Akcji. Cena papierów wartościowych ustalana jest przez emitenta, czyli instytucję wypuszczającą akcje lub obligacje. Pojęcie to dotyczy także mieszkań oraz innych nieruchomości kupowanych bezpośrednio od dewelopera (w odróżnieniu do rynku wtórnego – dotyczący [...]rynek podstawowy
rynek podstawowy segment rynku giełdowego, przeznaczony dla papierów wartościowych o najwyższej płynności, których emitenci charakteryzują się m.in. większym kapitałem i dłuższym okresem działalności. W stosunku do nich nie toczy się żadne postępowanie upadłościowe czy likwidacyjne, a akcje mają nieograniczoną zbywalność i cechują się odpowiednią wartością i rozproszeniem.rynek pozagiełdowy
rynek pozagiełdowy (ang. Over The Counter Market) charakteryzuje się niskimi kryteriami odnośnie wprowadzanych instrumentów finansowych, transakcje odbywają się poza właściwym parkietem giełdy, a ceny są negocjowane między poszczególnymi brokerami; np. CeTO, czyli polski rynek pozagiełdowy. Ceny ustalane są przy każdej transakcji oddzielnie. Rynek pozagiełdowy daje możliwości pozyskania kapitału spółkom, nie musząc spełniać wysokich wymagań Giełdy [...]rynek równoległy
rynek równoległy segment rynku giełdowego, przeznaczony dla papierów wartościowych o niższej płynności, których emitenci charakteryzują się m.in. mniejszym kapitałem i krótszym okresem działalności. Są one dopuszczone do na Giełdę Papierów Wartościowych, ale nie spełniają wszystkich koniecznych wymagań do notowania ich na rynku podstawowym.rynek wolny
rynek wolny segment rynku giełdowego, na którym mogą być notowane spółki dopuszczone do obrotu publicznego, które nie spełniają warunków dopuszczenia do rynku podstawowego i równoległego.rynek wtórny
rynek wtórny (ang. secondary market) część Rynku Kapitałowego, na której odbywają się transakcje kupna i sprzedaży instrumentów finansowych pomiędzy poszczególnymi podmiotami; np. GPW. Przepływy finansowe dokonujące się w ramach rynku wtórnego odbywają się wyłącznie między inwestorami, nie docierając do emitenta papierów wartościowych. Rynek wtórny wpływa na mobilizację i transformację (np. zamiany akcji na obligacje) kapitału. [...]rynek zleceń rozbieżnych
rynek zleceń rozbieżnych rynek niezrównoważony, na którym najwyższy limit ceny w zleceniu kupna jest niższy od najniższego limitu ceny w zleceniu sprzedaży. To także taki, na którym występują wyłącznie zlecenia kupna lub zlecenia sprzedaży. Za rynek zleceń rozbieżnych uważa się także brak zleceń.rynek zrównoważony
rynek zrównoważony w systemie kursu jednolitego sytuacja, w której wszystkie zlecenia PKC, zlecenia kupna z limitem ceny wyższym od określonego kursu oraz zlecenia sprzedaży z limitem ceny niższym od określonego kursu mogą być zrealizowane w całości, a ustalony kurs mieści się w widełkach.ryzyko
ryzyko (ang. risk) prawdopodobieństwo poniesienia strat spowodowane czynnikami, które mogą spowodować spadek cen Akcji lub Obligacji; np.. inflacja, wzrost stóp procentowych, trendy zniżkowe na rynkach. Trzeba też pamiętać, że niesie ono za sobą szanse osiągnięcia zysków, więc posiada aspekt zarówno negatywny, jak i pozytywny.ryzyko bankowe
ryzyko bankowe (ang. bank’s risk) działanie banku komercyjnego związane jest z 4 typami ryzyka mieszczących się w pojęciu ryzyka bankowego. Są to: ryzyko kredytowe, ryzyko stopy procentowej, ryzyko płynności i ryzyko dewizowe. Większe ryzyko powinno oznaczać także ewentualny większy przyszły zysk. Poniesienie straty wynika z nieumiejętnego zarządzania określonym rodzajem ryzyka. Istnieje jednak takie ryzyko, przed [...]ryzyko dewizowe
ryzyko dewizowe (ang. foreign exchange risk) ryzyko możliwych strat poniesionych przez bank, będących skutkiem zmian kursów walut. Na tego typu ryzyko narażone są zwłaszcza banki działające na międzynarodowych rynkach pieniężnych lub zajmujące się finansowaniem transakcji handlu zagranicznego. By ograniczyć rozmiary ryzyka dewizowego banki kontrolują wielkość i struktury posiadanych otwartych pozycji walutowych a także bieżące przewidywanie [...]ryzyko kredytowe
ryzyko kredytowe (ang. credit risk) ryzyko, które ponosi bank, udzielając kredytu. Dotyczy ono głównie możliwości niespłacenia kredytu a także sytuacji niedotrzymania terminów spłat kapitału i odsetek. W celu zagwarantowania sobie odzyskania pożyczonych kwot pieniężnych udzielając kredytu banki żądają dodatkowo jego zabezpieczenia. Ocena stopnia ryzyka prowadzi do przyporządkowywania przez banki swych klientów do tzw. grup ryzyka. [...]ryzyko płynności
ryzyko płynności ryzyko, które się pojawia wówczas gdy terminy wpływów i wypływów środków pieniężnych nie są dopasowane. Oznacza to zagrożenie podmiotu gospodarczego utratą zdolności do terminowego regulowania zobowiązań płatniczych bez ponoszenia nadzwyczajnych kosztów. Utrata płynności może się wiązać z czynnikami wewnętrznymi, czyli np. szeroko rozumianą sytuacją banku, ale także zewnętrznymi, czyli wszystkim tym, co stanowi [...]ryzyko stopy procentowej
ryzyko stopy procentowej (ang. interest rate risk) ryzyko strat, na których poniesienie narażony jest bank w wyniku zmiany stóp procentowych na rynku pieniężnym. Ryzyko te występuje, w szerokim rozumieniu, wtedy, gdy w operacjach mających związek z gospodarką aktywami i pasywami banku zmiany ich oprocentowania nie są ze sobą w ścisłym związku pod względem wysokości stopy [...]ryzyko stóp procentowych
ryzyko stóp procentowych ryzyko związane ze zmianą wartości instrumentów finansowych pod wpływem wahań rynkowych stóp procentowych.ryzyko ubezpieczeniowe
ryzyko ubezpieczeniowe niebezpieczeństwo i możliwość nastąpienia określonego zdarzenia losowego, wypadku lub szkody. Wyróżnia się dwa główne rodzaje tego ryzyka: spekulatywne i czyste. Pierwsze może wystąpić w sytuacjach, kiedy chcemy osiągnąć zysk, jednocześnie narażając się wtedy na możliwość strat. Druga kategoria ryzyka związana jest z wystąpieniem zdarzeń losowych, a więc dotyczy każdego człowieka. Zawsze jednak obydwa [...]Rzecznik Ubezpieczonych
Rzecznik Ubezpieczonych jest osobą prawną powołaną do reprezentowania interesów ubezpieczonych i uprawnionych z umów ubezpieczenia. Zadaniami Rzecznika Ubezpieczonych są: reprezentowanie i ochrona interesów konsumenckich ubezpieczonych i uprawnionych z umów ubezpieczenia, opiniowanie projektów aktów prawnych w zakresie i dotyczących ubezpieczeń, informowanie Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych o dostrzeżonych nieprawidłowościach w działalności ubezpieczycieli a także inicjacja [...]Sąd Giełdowy
Sąd Giełdowy stały sąd polubowny powołany do rozstrzygania sporów pomiędzy uczestnikami transakcji giełdowych oraz pomiędzy giełdą a jej akcjonariuszami.Sentix
Sentix opinia inwestorów na temat gospodarki – indeksy gospodarcze obliczane na podstawie ankiety przeprowadzanej wśród ok. 3 100 inwestorów giełdowych, w tym 700 inwestorów instytucjonalnych. Ankietowani przedstawiają swoją opinię na temat bieżącej sytuacji gospodarczej oraz zmian, których oczekują oni w przeciągu nadchodzących 6 miesięcy. Ocenie podlega sytuacja ekonomiczna w: strefie euro, Stanach Zjednoczonych, Japonii, pozostałej [...]serwisy giełdowe
serwisy giełdowe zestawy informacji giełdowych udostępniane przez giełdę dystrybutorom informacji w postaci przekazu elektronicznego.sesja giełdowa
sesja giełdowa określony przedział czasu, w którym mogą być zawierane transakcje na giełdzie. Na giełdzie warszawskiej sesje odbywają się regularnie w miejscu zwanym parkietem, od poniedziałku do piątku, w godzinach 10:00 – 16:00. Na GPW funkcjonują obecnie dwa systemy notowań: system notowań jednolitych i system notowań ciągłych. W systemie notowań jednolitych chodzi o to, że [...]składka
składka suma pieniężna należna ubezpieczycielowi w zamian za udzieloną przez niego ochronę ubezpieczeniową: inaczej – opłata za gwarancję, że w wypadku określonego nieszczęścia (przy zachowaniu ściśle określonych warunków) ubezpieczyciel pokryje szkodę.składka dodatkowa
składka dodatkowa dobrowolna składka dodatkowa płacona z dowolną częstotliwością.składka regularna
składka regularna obowiązkowa składka wynikająca z umowy ubezpieczenia, płacona z określoną częstotliwością. Jest ona określona w polisie i może być uiszczana miesięcznie, kwartalnie, półrocznie i rocznie.sola weksel
sola weksel inaczej nazywany wekslem suchym albo prostym. To weksel własny lub weksel, który został wystawiony w jednym egzemplarzu.Sondaż perspektyw dla biznesu dystryktu Fed Filadelfia (Philadelphia Fed's Business Outlook Survey)
Sondaż perspektyw dla biznesu dystryktu Fed Filadelfia (Philadelphia Fed’s Business Outlook Survey) comiesięczny sondaż przeprowadzany wśród przedsiębiorstw przemysłowych mieszczących się na terenie trzeciego dystryktu amerykańskiego Systemu Rezerwy Federalnej (dystrykt Filadelfia). Odpowiedzi udzielane co miesiąc przez wytwórców z sektora przemysłu dotyczą kierunków zmian w ogólnej aktywności biznesu i w zakresie konkretnych aspektów jego funkcjonowania, jak zatrudnienie, [...]specjalista
specjalista w systemie kursu jednolitego członek giełdy, uprawniony do ustalania kursu oraz zapewniania płynności i równowagi na rynku. Specjalista dla danego papieru wartościowego jest wyznaczany przez emitenta za zgodą Zarządu Giełdy.split
split patrz: podział akcji.spółka giełdowa
spółka giełdowa spółka publiczna, której akcje chociaż jednej emisji są dopuszczone do obrotu giełdowego.spółka publiczna
spółka publiczna spółka, której akcje chociaż jednej emisji zostały dopuszczone do obrotu publicznego przez Komisję Papierów Wartościowych i Giełd. Wymaga to przedstawienia prospektu emisyjnego i jego zatwierdzenia.spread
spread wyrażona w punktach bazowych (100 p.b. = 1 proc.) różnica pomiędzy kursem akcji (wartością indeksu obliczonego przy pomocy tego kursu) w najlepszej ofercie sprzedaży i w najlepszej ofercie kupna na koniec notowań ciągłych; w przypadku gdy obliczenie wskaźnika na danej sesji jest niemożliwe lub występuje bardzo szeroka rozpiętość ofert, przyjmuje się wartość 1000 punktów [...]Sprzedaż domów na rynku wtórnym w USA /transakcje sfinalizowane/
Sprzedaż domów na rynku wtórnym w USA /transakcje sfinalizowane/ Narodowe Stowarzyszenie Pośredników w Obrocie Nieruchomości dokonuje publikacji dwóch indeksów opisujących aktywność na rynku wtórnym nieruchomości w Stanach Zjednoczonych. Sfinalizowane transakcje poprzedzają formalności trwające nie dłużej niż dwa miesiące od chwili akceptacji przez sprzedającego warunków umowy, co jest momentem rozpoczęcia transakcji w toku (podpisanie umowy przedwstępnej). [...]Sprzedaż domów na rynku wtórnym w USA /transakcje w toku/
Sprzedaż domów na rynku wtórnym w USA /transakcje w toku/ Narodowe Stowarzyszenie Pośredników w Obrocie Nieruchomości dokonuje publikacji dwóch indeksów opisujących aktywność na rynku wtórnym nieruchomości w Stanach Zjednoczonych. Sfinalizowane transakcje poprzedzają formalności trwające nie dłużej niż dwa miesiące od chwili akceptacji przez sprzedającego warunków umowy, co jest momentem rozpoczęcia transakcji w toku (podpisanie umowy [...]Sprzedaż nowych domów w USA
Sprzedaż nowych domów w USA raport o liczbie sprzedanych nowych domów w Stanach Zjednoczonych dzieła Urzędu Statystycznego Stanów Zjednoczonych i amerykańskiego Ministerstwa Mieszkalnictwa i Rozwoju Urbanistycznego. Na podstawie badania sondażowego liczba sprzedanych domów upubliczniana jest co miesiąc. Wielkość ta wyrównywana jest sezonowo i podawana w skali rocznej. Za sprzedaż domu na rynku pierwotnym uważa się, [...]stała stopa procentowa
stała stopa procentowa (ang. variable interest rate) stopa procentowa, jakiej nominalna wielkość nie zmienia się przez cały czas obowiązywania umowy o kapitał.statut funduszu inwestycyjnego
statut funduszu inwestycyjnego zbiór przepisów określających cel, wymogi formalne i zasady funkcjonowania funduszy, ich organizację wewnętrzną oraz warunki umowy zawartej pomiędzy nabywcą jednostek uczestnictwa a towarzystwem. Sporządza się go w formie aktu notarialnego.stawka
stawka procentowa lub promilowa wartość ubezpieczonego majątku potrzebna do wyliczenia składki.stawka bazowa
stawka bazowa (ang. basis rate) stopa procentowa stanowiąca podstawę do wyznaczania własnych stóp procentowych przez banki. Przyjmuje się za nią często: obowiązujące na międzybankowym rynku pieniężnym stopy procentowe (np. LIBOR, CIRR), stopy procentowe banku centralnego (np. stopa kredytu redyskontowego) lub też stopy procentowe instytucji, w której bank się refinansuje. Czasem wysokość stawki bazowej ustala się [...]stopa alokacji
stopa alokacji w systemie kursu jednolitego wskaźnik informujący o tym, w jakim stopniu zostały zrealizowane zlecenia z limitem ceny równym kursowi jednolitemu. Alokacja dokonywana jest na rynku zrównoważonym w przypadku zaistnienia nadwyżki kupna lub sprzedaży.stopa bezrobocia
stopa bezrobocia wyliczana jest jako procentowy udział liczby bezrobotnych w zasobach siły roboczej. Ta jest inaczej ludnością aktywną zawodowo, czyli wszystkimi osobami pracującymi i osoby poszukujące pracy, będąc zdolnymi do jej podjęcia. Wedle polskiego Głównego Urzędu Statystycznego stopą bezrobocia jest liczba bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy do liczby ludności aktywnych zawodowo. Definicja osoby aktywnej [...]stopa dywidendy
stopa dywidendy iloraz wypłaconej dywidendy w ostatnim roku i średniej wartości rynkowej spółki w badanym okresie (wyrażona w procentach). Określa opłacalność inwestycji w akcje z uwagi na dywidendę wypłacaną przez spółkę. Im wyższa stopa dywidendy, tym wyższa dywidenda otrzymana przez akcjonariusza wobec zainwestowanego kapitału. Wskaźnik ten ma szczególne znaczenie dla inwestorów długoterminowych.stopa procentowa
stopa procentowa (ang. interest rate) miernik przychodu przysługujący posiadaczowi kapitału z racji udostępnienia kapitału innym podmiotom na dany czas. Najczęściej podaje się ją w stosunku rocznym. W przypadkach wysokiej inflacji lub w odniesieniu do niektórych produktów bankowych, jak np. kredyt lombardowy podawana także w okresach tygodniowych, miesięcznych lub kwartalnych. Rozróżnia się następujące stopy procentowe: zmienna, [...]stopa redukcji
stopa redukcji wskaźnik informujący o tym, w jakim stopniu zostały zredukowane zlecenia giełdowe na rynku niezrównoważonym. Ma ona zastosowanie na rynku pierwotnym i wtórnym, kiedy w ramach oferty publicznej są oferowane akcje spółki.stopa składki
stopa składki inaczej stawka taryfowa, wyrażona w promilach lub procentach sumy ubezpieczenia. Dotyczy przeważnie jednego roku. Niektóre obejmują okresy krótsze, np. czas transportu lub podróży. Stawki wyrażone mogą być również kwotowo, np. NNW, koszty leczenia w podróży zagranicznej itp.stopa zwrotu
stopa zwrotu przyrost wartości inwestycji uwzględniający dywidendy lub odsetki i prawa poboru, wyrażony w procentach. To względna miara poziomu zyskowności inwestycji. Ułatwia porównywanie zyskowności inwestycji.stopa zwrotu do wykupu
stopa zwrotu do wykupu stopa zwrotu obejmuje wszystkie przyszłe wypłaty odsetek oraz wykup obligacji; obliczona na dzień ostatniej transakcji w systemie notowań ciągłych tzw. Yield to Maturity (YTM).stopa zwrotu z akcji
stopa zwrotu z akcji procentowa zmiana kursu akcji pomiędzy ostatnią sesją poprzedniego okresu i ostatnią sesją badanego okresu. Dywidenda traktowana jest w taki sposób, jakby była zainwestowana w akcje na pierwszej sesji po ustaleniu praw do dywidendy.stopa zwrotu z indeksu
stopa zwrotu z indeksu procentowa zmiana wartości indeksu giełdowego z notowań jednolitych pomiędzy ostatnią sesją poprzedniego okresu i ostatnią sesją badanego okresu.stopa zwrotu z obligacji
stopa zwrotu z obligacji procentowa zmiana ceny rozliczeniowej obligacji pomiędzy ostatnią sesją poprzedniego okresu i ostatnią sesją badanego okresu. Odsetki traktowane są w taki sposób, jakby były zainwestowane w te same obligacje na pierwszej sesji po ustaleniu praw do odsetek.stopień realizacji zleceń
stopień realizacji zleceń iloraz liczby zawartych transakcji (kupna, sprzedaży)i liczby złożonych zleceń (kupna, sprzedaży)w systemie jednolitym.strefa bezpieczeństwa
strefa bezpieczeństwa patrz: margines bezpieczeństwa.substancja mieszkaniowa
substancja mieszkaniowa podstawowy przedmiot ubezpieczeń mieszkaniowych, czyli lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny.suma
suma wartość pieniężna, na którą ubezpieczono mienie, życie lub zdolność do pracy. W ubezpieczeniach majątkowych: suma ubezpieczenia stanowi górną odpowiedzialność Towarzystwa ubezpieczeniowego i odszkodowanie tylko w wyjątkowych wypadkach może ją przekroczyć. W ubezpieczeniach na życie suma ubezpieczenia określa wysokość świadczenia należnego w razie nastąpienia wypadku ubezpieczeniowego (może być podwyższone urealnienie), w ubezpieczeniu następstw nieszczęśliwych wypadków, [...]suma bilansowa
suma bilansowa (ang. total assets) łączna wielkość aktywów banku. W ujęciu matematycznym suma aktywów jest taka sama jak równa pasywów, część osób podaje za sumę bilansową kwotę pasywów. Liczbowo jest to taka sama wielkość, jednak powoduje już zupełnie inną interpretację.suma odstąpienia
suma odstąpienia kwota, jaką dostaniemy po rozwiązaniu umowy ubezpieczeniowej.system kursu jednolitego
system kursu jednolitego system zawierania transakcji, w którym wszystkie transakcje giełdowe dla danego papieru wartościowego zawierane są na danej sesji po tej samej cenie. Jest ona ustalona wedle procedury fixingu.system notowań ciągłych
system notowań ciągłych system umożliwiający zawieranie transakcji na dany papier wartościowy na jednej sesji po różnych cenach. Jeśli zlecenie kupna odpowiada przeciwstawnemu zleceniu sprzedaży i odwrotnie, to wówczas dokonywana zostaje transakcja.szkoda
szkoda strata wyrządzona w ubezpieczonym mieniu przez określone zdarzenie losowe, w wyniku tej straty ubezpieczyciel jest obowiązany wypłacić odpowiednie odszkodowanie. Szkoda może mieć także charakter niemajątkowy, będąc np. krzywdami moralnymi.świadczenie
świadczenie suma, określona w polisie, którą Towarzystwo Ubezpieczeniowe jest obowiązane wypłacić w ubezpieczeniu osobowym w razie wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego.świadectwo uczestnictwa
świadectwo uczestnictwa pisemne świadectwo powierzenia środków, wystawiane przez Agenta Transferowego i wysyłane do Uczestnika Funduszu po przystąpieniu przez niego do Funduszu Inwestycyjnego. Zawiera ono nazwę funduszu, nr rejestru uczestnika, kwotę powierzonych środków, liczbę przyznanych jednostek uczestnictwa oraz datę wyceny.T+1
T+1 termin rozliczenia giełdowych transakcji kontraktami terminowymi: następny dzień roboczy.T+2
T+2 termin rozliczenia giełdowych transakcji obligacjami: data transakcji plus dwa dni robocze.T+3
T+3 termin rozliczenia giełdowych transakcji akcjami: data transakcji plus trzy dni robocze.tabela frakcyjna
tabela frakcyjna tabela stawek taryfowych stosowana w ubezpieczeniach krótkoterminowych. Określa wysokość należnej składki w procentowym stosunku do składki rocznej.termin wykupu
termin wykupu w przypadku obligacji, dzień w którym wystawiający zobowiązuje się wykupić obligację po jej cenie nominalnej wraz z odsetkami.termin wymagalności
termin wymagalności (ang. due date) termin stosowany zwyczajowo w bankowości, w odniesieniu do pasywów banku, w celu oznaczenia dnia, w którym zgodnie z umową zawartą z klientem powinno zostać uregulowane zobowiązanie bankowe. Termin ten może dotyczyć konieczności uregulowania zobowiązania w całości lub tylko spłaty odsetek klientowi należnych (wtedy termin wymagalności odnosi się do odsetek wymagalnych. [...]termin zapadalności
termin zapadalności termin, w którym Papier Wartościowy jest wykupywany przez Emitenta. Pojęcia tego używa się także dla określenia daty, w której dłużnik, zgodnie z zawartą umową, zobowiązany jest do spełnienia świadczenia względem wierzyciela.TFI
TFI (ang. Investment Fund Company) patrz: Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych.Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych
Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych spółka akcyjna, która za niezbędnym zezwoleniem KNF tworzy i zarządza jednym lub więcej Funduszami Inwestycyjnymi oraz reprezentuje je wobec osób trzecich. Będąc najważniejszym organem Funduszu Inwestycyjnego, podejmuje wszelkie działania konieczne do prawidłowego jego funkcjonowania.transakcja giełdowa
transakcja giełdowa zawarta na giełdzie, zgodnie z przepisami giełdowymi, umowa sprzedaży dopuszczonych do obrotu giełdowego papierów wartościowych, praw z nich albo innych instrumentów finansowych. Stronami transakcji mogą jedynie być firmy inwestycyjne i Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych.transakcja pakietowa
transakcja pakietowa transakcja giełdowa zawierana poza sesją, której minimalną wielkość (pakiet) i dopuszczalne odchylenia określa regulamin giełdy. Może być zawierana przed wprowadzeniem papieru wartościowego do obrotu giełdowego (pakietowa transakcja giełdowa) lub po jego wprowadzeniu (pakietowa transakcja pozasesyjna).transza
transza (ang. tranche) wydzielona część ogólnej sumy. Wypłat w transzach dokonuje się w sytuacjach wysokich kwot całkowitych np. udzielanych kredytów inwestycyjnych lub konsorcjalnych. W ten sposób bank zmniejsza ryzyko kredytowe, na które narażony jest przy wypłacaniu kredytu. Dlatego, kiedy nie zostają spełnione przez kredytobiorcę warunki określone w umowie, kredytodawca może wstrzymać lub odmówić dalszych wypłat.trasant
trasant (ang. drawer) osoba wystawiająca czek lub weksel trasowany.trasat
trasat (ang. drawee) zobowiązany do zapłaty z weksla lub czeku podmiot. Jeśli chodzi o weksel trasowany, jest to osoba, której wystawca traty poleca dokonanie zapłaty sumy wekslowej. W przypadku czeku tym podmiotem jest bank. Podpisanie weksla sprawia, że trasat staje się osobą zobowiązaną z weksla. Patrz też: akcept.trata
trata patrz: weksel trasowany.trata płatna za okazaniem
trata płatna za okazaniem (ang. at sight bill) weksel trasowany, którego płatność następuje w dniu jego okazania, czyli w dniu przedstawienia do zapłaty. To stosunkowo wygodna forma płatności, ponieważ posiadacz weksla może zażądać wypłaty sumy wekslowej w praktycznie każdej chwili, co pozwala na szybsze rozliczenie kwoty weksla.trata terminowa
trata terminowa (ang. term bill) weksel trasowany, którego płatność następuje w danym terminie, nie będący jednak tratą płatną za okazaniem. Rozróżnia się trzy rodzaje traty terminowej: płatną pewien czas po jej okazaniu, w ściśle określonym dniu i w pewnym czasie po tym terminie.tytuł egzekucyjny
tytuł egzekucyjny (ang. writ of execution) prawomocne orzeczenie sądu, akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji lub inne orzeczenie, akt, tytuł albo ugoda, które wedle prawa taki tytuł stanowią. Prawo wystawienia takiego tytułu bank może wystawić przeciw osobie, która z nim dokonała bezpośrednio czynności bankowej i wydała stosowne oświadczenie o poddaniu się egzekucji. By [...]tytuł wykonawczy
tytuł wykonawczy nazwa tytułu egzekucyjnego po nadaniu mu klauzuli wykonalności przez sąd.ubezpieczający
ubezpieczający osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, zawierająca umowę ubezpieczenia i opłacająca składkę ubezpieczeniową.ubezpieczenie kredytu
ubezpieczenie kredytu (ang. credit insurance) oznacza przejęcie na siebie części ryzyka związanego z nieotrzymaniem ekwiwalentu udzielonego przez bank kredytu. Ryzyko te związane jest wtedy z wystąpieniem ściśle określonych zdarzeń. Ubezpieczenie kredytu nie stanowi gwarancji zapłaty długu w terminie, lecz zapewnia pokrycie ewentualnej straty w przypadku braku dokonania płatności przez dłużnika. Przejęcie części ryzyka przez towarzystwo [...]ubezpieczenie na całe życie
ubezpieczenie na całe życie ubezpieczenie na życie, które zachowuje ważność przez całe życie osoby ubezpieczonej, pod warunkiem opłacania składek zgodnie z postanowieniami polisy.ubezpieczenie na dożycie
ubezpieczenie na dożycie ubezpieczenie na życie, które przewiduje wypłatę świadczenie, gdy ubezpieczony dożyje określonej liczby lat.ubezpieczenie na życie i dożycie
ubezpieczenie na życie i dożycie rodzaj ubezpieczenia na życie przewidujący wypłatę świadczenia, jeżeli śmierć nastąpi w ciągu określonej liczby lat lub ubezpieczony dożyje określonej liczby lat.ubezpieczenie terminowe
ubezpieczenie terminowe ubezpieczenie na życie, w ramach którego świadczenie jest wypłacane tylko w przypadku, gdy osoba ubezpieczona umrze w określonym okresie czasu.Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny fundusz ochronny, którego zadaniem jest wypłacenie odszkodowania z tytułu obowiązkowych ubezpieczeń w przypadkach szkody na osobie, gdy sprawca szkody nie mógł być zidentyfikowany oraz za szkody w mieniu i na osobie, gdy sprawca nie posiadał ubezpieczenia obowiązkowego. To Fundusz tworzony i finansowany za pomocą wpłat uiszczanych przez zakłady ubezpieczeniowe posiadające w swojej [...]ubezpieczony
ubezpieczony osoba, której mieniu, życiu lub zdrowiu zagraża określone zdarzenie losowe. Osoba, której mienie, zdrowie, życie, odpowiedzialność cywilna lub inne dobra stanowią przedmiot ubezpieczenia. Możliwe jest to, że ubezpieczający zawiera umowę ubezpieczenia, która obejmuje inną osobę, zawierając ją na cudzy rachunek.ubezpieczyciel
ubezpieczyciel towarzystwo ubezpieczeniowe. Strona w umowie ubezpieczenia, która zobowiązuje się wypłacić świadczenie jeżeli zdarzy się określona szkoda.uczestnik funduszu inwestycyjnego
uczestnik funduszu inwestycyjnego osoba, firma lub organizacja, która za wpłatę wniesioną do Funduszu Inwestycyjnego nabyła przynajmniej część Jednostki Uczestnictwa Funduszu.udział własny
udział własny procentowy udział klienta w każdej szkodzie, towarzystwa uwzględniają go np. w ubezpieczeniach komunikacyjnych, gdzie wysokość odszkodowania zależy od wartości rynkowej pojazdu. Oznacza to wysokość, jaką ubezpieczający będzie pokrywał z własnych środków w przypadku zaistnienia szkody.umorzenie jednostki uczestnictwa funduszu inwestycyjnego
umorzenie jednostki uczestnictwa funduszu inwestycyjnego odkupienie od uczestnika przez fundusz określonej liczby jednostek uczestnictwa. Środki pieniężne pochodzące z odkupienia są przekazywane przez fundusz na wskazane przez uczestnika w zleceniu konto bankowe. Odkupienie jednostek uczestnictwa może być, ale nie musi, obciążone opłatą manipulacyjną. Zlecenie odkupienia może być złożone osobiście/przez pełnomocnika w punkcie obsługi klienta, ewentualnie telefonicznie [...]umowa kredytowa
umowa kredytowa (ang. credit agreement) porozumienie, określające warunki na jakich kredytodawca jest zobowiązany postawić do dyspozycji kredytobiorcy daną kwotę środków pieniężnych na podany cel i czas, określony w umowie. Jest ona umową pisemną i musi być umową odpłatną, czyli musi być w niej zawarte oprocentowanie kredytu. Musi także zawierać określone elementy: strony umowy, kwotę kredytu, [...]umowa ubezpieczenia
umowa ubezpieczenia umowa, na podstawie której towarzystwo ubezpieczeniowe zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia zdarzenia przewidzianego w umowie, a ubezpieczający zobowiązuje się opłacać składkę. Umowa ta jest regulowana przepisami kodeksu cywilnego.underwriting
underwriting prace nad oszacowaniem i zaakceptowaniem (lub odrzuceniem) na odpowiednich warunkach ryzyka ubezpieczeniowego. Weryfikacja ryzyka odbywa się na podstawie danych historycznych.uposażony
uposażony osoba wskazana we wniosku przez ubezpieczonego jako uprawniona do otrzymania świadczenia w razie zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego. Może nią być okaziciel polisy ubezpieczeniowej lub wskazana imiennie osoba.walne zgromadzenie akcjonariuszy
walne zgromadzenie akcjonariuszy najwyższy organ władzy w spółce akcyjnej. Walne zgromadzenie odbywa się co najmniej raz w roku. Jego uczestnikami mogą być wszyscy posiadacze akcji określonej spółki. Liczba głosów jednego uczestnika zależna jest od liczby posiadanych akcji. Uprawnienia walnego zgromadzenia akcjonariuszy regulują kodeks spółek handlowych i statut danej spółki. Walne zgromadzenie zwoływane jest przez zarząd [...]waloryzacja
waloryzacja patrz: indeksacja.waluta
waluta (ang. currency) określenie znaków pieniężnych określonego kraju, występujących pod postacią monet i banknotów. Rozróżnia się: waluty wymienialne (wewnętrznie, zewnętrznie, częściowo oraz całkowicie) i niewymienialne; waluty krajowe oraz obce. Pojęcie waluty stosowane jest głównie, gdy jednostka monetarna określonego kraju występuje na rynku międzynarodowym.warrant
warrant instrument finansowy, którego cena zależy od ceny lub wartości tzw. instrumentu bazowego. Bezwarunkowe i nieodwołalne zobowiązanie się emitenta warrantu do wypłacenie uprawnionym właścicielom warrantów kwoty rozliczenia.warset
warset system notujący warszawskiej giełdy. System transakcyjny GPW zapewniał automatyzację składania zleceń, przekazywania ich na giełdę i zawierania na niej transakcji. Dostarczał także uczestnikom obrotu informacje o zawieranych transakcjach giełdowych i użyteczne statystyki rynkowe. Został on zastąpiony przez system UTP.wartość aktywów netto
wartość aktywów netto wartość Aktywów Funduszu pomniejszona o jego zobowiązania (m.in. opłaty transakcyjne) wyliczone w dniu wyceny.wartość bazowa indeksu
wartość bazowa indeksu początkowa (pierwsza),wartość indeksu giełdowego. Dla indeksów WIG20,WIG, MIDWIG oraz WIRR wartość bazowa wynosi 1000, dla indeksu NIF 160.wartość obrotów
wartość obrotów iloczyn kursu i liczby sprzedanych oraz kupionych papierów wartościowych (liczone podwójnie). Inaczej mówiąc to podwojony iloczyn wolumenu obrotów i kursu transakcji.wartość odtworzeniowa
wartość odtworzeniowa cena nabycia nowej, identycznej jednostki, obejmująca koszty opakowania, transportu, montażu i uruchomienia jednostki oraz inne tego typu koszty włącznie z podatkami i opłatami celnymi. Inaczej jest to kwota, będąca wystarczającą do zakupu takiego samego, szeroko pojętego, produktu lub o takich samych parametrach, jednakże produktu nowego.wartość rzeczywista
wartość rzeczywista wartość odtworzeniowa pomniejszona o amortyzację.weksel
weksel (ang. bill of exchange) papier wartościowy o sprecyzowanej prawnie formie. To dokument zobowiązujący wystawcę weksla lub wskazaną przez niego osobę do zapłacenia określonej kwoty pieniędzy w danym miejscu i czasie. Zobowiązanie wekslowe jest oderwane od przyczyny wystawienia weksla (abstrakcyjne) oraz bezwzględnie wymagalne, co oznacza, że wystawca weksla nie może tłumaczyć się wobec posiadacza weksla [...]weksel ciągniony
weksel ciągniony patrz: weksel trasowany.weksel in blanco
weksel in blanco (ang. in blanco promissory note) nazywany również wekslem niezupełnym. Dokument, który zawiera co najmniej podpis wystawcy weksla lub akceptanta, złożony celem zaciągnięcie zobowiązania wekslowego. Najczęściej weksel in blanco pełni funkcję gwarancyjną i wykorzystuje się go jako zabezpieczenie roszczeń np. stanowi zabezpieczenie kredytu. Weksel in blanco wypełnić może każdy prawny posiadacz weksla. Wystawieniu [...]Weksel Inwestycyjno-Komercyjny
Weksel Inwestycyjno – Komercyjny patrz: weksel komercyjny.weksel komercyjny
weksel komercyjny (ang. commercial note) weksel komercyjny (ang. commercial note) – jeden z krótkoterminowych komercyjnych papierów dłużnych występujących na polskim rynku kapitałowym. Mają one formę weksla własnego wystawcy, czyli emitenta, z terminem wykupu najczęściej nie dłuższym, niż 12 miesięcy. Nabywcy otrzymują je z dyskontem, co oznacza, że w terminie wykupu obecny posiadacz weksla otrzyma od [...]weksel niezupełny
weksel niezupełny patrz: weksel in blanco.weksel prosty
weksel prosty patrz: sola weksel.weksel skarbowy
weksel skarbowy (ang. treasury bill) jeden z rodzajów papierów dłużnych. Przyjmuje formę weksla własnego, który wystawia Skarb Państwa. Są one bardzo popularne w krajach anglosaskich, a ich polskim odpowiednikiem są bony skarbowe. Różnią się, w sytuacji, gdy w danym kraju występują tak weksle, jak i bony skarbowe, sposobem naliczania odsetek. Weksel skarbowy to walor, którego [...]weksel suchy
weksel suchy patrz: sola weksel.weksel trasowany
weksel trasowany (ang. draft; bill of exchange) inaczej nazywa się go wekslem ciągnionym lub tratą. To weksel, w którym trasant poleca trasatowi zapłatę danej kwoty pieniężnej w oznaczonym czasie i miejscu remitentowi wskazanemu na wekslu. Trasat powinien zaakceptować tratę i nie odpowiada on za zobowiązania, które wynikają z weksla, aż do momentu, gdy trata zyska [...]weksel własny
weksel własny (ang. promissory note) weksel, który zawiera bezwarunkowe przyrzeczenie wystawcy weksla zapłaty określonej sumy pieniężnej w danym miejscu i czasie. Remitent, na rzecz którego dokonuje się ta zapłata jest wskazany na wekslu. Obowiązek zapłaty powstaje w momencie złożenia podpisu na wekslu przez jego wystawcę.wekslobiorca
wekslobiorca patrz: remitent.WIBID
WIBID (ang. Warsaw Interbank Bid Rate) roczna stopa procentowa, jaką płacą banki za środki przyjęte w depozyt od innych banków. Stopa ta, podobnie jak WIBOR, ustalana jest codziennie o godz. 11:00.WIBOR
WIBOR (ang. Warsaw Interbank Offered Rate) średnia wysokość oprocentowania pożyczek na polskim rynku międzybankowym. Oznacza stopę procentową po jakiej banki udzielają pożyczek na pieniężnym rynku bankowym. Patrz też: LIBOR.wiek emerytalny
wiek emerytalny nowy system ustalił go na poziomie 67 lat dla kobiet i dla mężczyzn. Od początku 2013 r. jest on stopniowo podwyższany co 4 miesiące o 1 miesiąc. W ten sposób poziom 67 lat dla mężczyzn zostanie osiągnięty w roku 2020, a dla kobiet w roku 2040.wiek ubezpieczonego
wiek ubezpieczonego liczba pełnych ukończonych lat życia ubezpieczonego w dniu rozpoczęcia ochrony ubezpieczeniowej lub w dniu każdej rocznicy polisy.wierzytelności
wierzytelności patrz: należności.WIG
WIG Warszawski Indeks Giełdowy, indeks typu dochodowego, obejmujący akcje spółek notowanych na rynku podstawowym, liczony od 16.04.1991 r. Obejmuje akcje większości notowanych na warszawskim parkiecie spółek.WIG 20
WIG 20 indeks typu cenowego obejmujący akcje 20 spółek rynku podstawowego o największej kapitalizacji i najwyższych obrotach giełdowych, liczony od 16.04.1994 r. To indeks cenowy, co oznacza, że wyliczając go nie bierze się pod uwagę dochodów z tytułu dywidend i praw poboru.WIG sektorowe
WIG sektorowe subindeksy WIG-u, pozwalające ocenić efektywność inwestowania w spółki z różnych sektorów gospodarczych. Datą bazową subindeksów sektorowych jest 31.12.1998 r. Wyliczane indeksy sektorowe to: WIG Banki, WIG Budownictwo, WIG Chemia, WIG Deweloperzy, WIG Energia, WIG Informatyka, WIG Media, WIG Paliwa, WIG Spożywczy, WIG Telekomunikacja.WIRR
WIRR Warszawski Indeks Rynku Równoległego, indeks typu dochodowego obejmujący akcje spółek notowanych na rynku równoległym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, liczony od 31.12.1994 r.wniosek o ubezpieczenie
wniosek o ubezpieczenie formularz, który musi być wypełniony przez osobę (prawną lub fizyczną) lub stronę zabiegającą o ochronę ubezpieczeniową. Dostarcza on informacji niezbędnych do podjęcia decyzji o przyjęciu lub odrzuceniu ryzyka. Wniosek o ubezpieczenie jest przeważnie opracowywany przez firmy ubezpieczeniowe. Przyjęcie wniosku jest powoduje zawarcie umowy ubezpieczenia.wnioski o zasiłek dla bezrobotnych w USA
wnioski o zasiłek dla bezrobotnych w USA w Stanach Zjednoczonych istnieje federalny program ubezpieczeń od bezrobocia, przewidujący wypłatę zasiłków dla bezrobotnych, niezwolnionych z własnej winy i którzy przepracowali przed utratą pracy określony czas lub otrzymali określone wynagrodzenie, które to poziomy ustalane są w każdym stanie w sposób indywidualny. Amerykański system przewiduje poza tym także programy [...]wolumen obrotów
wolumen obrotów łączna liczba papierów wartościowych, które zmieniły właściciela, liczona dla danego papieru wartościowego lub rynku. Wielkość obrotów, którą osiąga dany walor oddaje stopień zaangażowania inwestorów.wprowadzenie do obrotu giełdowego
wprowadzenie do obrotu giełdowego decyzja w formie uchwały Zarządu Giełdy, podająca pierwszy dzień notowania, system notowania, ilość wprowadzanych papierów wartościowych, jednostkę transakcyjną, dni sesji na których będą odbywały się notowania oraz tryb wprowadzania.wskaźnik obrotu dla akcji
wskaźnik obrotu dla akcji iloraz wolumenu obrotów akcjami danej linii notowań w systemie jednolitym i ciągłym oraz średniej liczby akcji wprowadzonych do obrotu giełdowego w badanym okresie.wskaźniki nastrojów w gospodarce Komisji Europejskiej
wskaźniki nastrojów w gospodarce Komisji Europejskiej obliczane są one przez Dyrektoriat Generalny ds. Gospodarczych i Finansowych Komisji Europejskiej. Badane są wszystkie kraje Unii Europejskiej a także kraje kandydujące. Wartości wskaźników odzwierciedlają wyniki ankiet skierowanych do przedstawicieli sektorów przemysłu (40% wagi w indeksie), usług (30%), budownictwa (5%) i handlu detalicznego (5%) oraz do konsumentów (20%). ESI [...]wskaźniki wyprzedzające koniunktury
wskaźniki wyprzedzające koniunktury wskaźniki makroekonomiczne, które mają za zadanie przewidywanie stanu koniunktury gospodarczej danego kraju lub regionu w perspektywie od 3 do 6 miesięcy. Pozwalają śledzić inwestorom zmiany danych makroekonomicznych, takich jak choćby wielkość produkcji przemysłowej, będąc w ten sposób wskaźnikami częstokroć uważniej śledzonymi, niż te oficjalne, publikowane z pewnym opóźnieniem, a pochodzące z państwowych [...]wyczerpywalność sumy
wyczerpywalność sumy zwana inaczej zasadą konsumpcji sumy ubezpieczenia. Polega na zmniejszaniu się sumy ubezpieczenia o wartość wypłaconego świadczenia odszkodowawczego.wydanie przy płatności
wydanie przy płatności (angielski odpowiednik: delivery versus payment) zasada rozliczania transakcji giełdowych, tzw. DVP. Polega ona na zapewnieniu jednoczesności przekazania papierów wartościowych i pieniędzy, czyli płatności za nie.wyemitowane akcje
wyemitowane akcje liczba akcji zarejestrowanych w sądzie.wymiana akcji
wymiana akcji (ang. split) wymiana wszystkich Akcji danej spółki na proporcjonalnie większą liczbę Akcji o niższej wartości nominalnej lub odwrotnie.wypadek ubezpieczeniowy
wypadek ubezpieczeniowy wypadek losowy, objęty ochroną ubezpieczeniową, za który ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie lub świadczenie. Pojęcie to jest ściśle określone przez przepisy prawne, ogólne warunki ubezpieczenia lub umowie ubezpieczenia. Nie należy go utożsamiać z potocznym rozumieniem słowa „wypadek” i odnosi się do szerszego obszaru zjawisk.wystawca weksla
wystawca weksla (ang. drawer) osoba, która wystawia weksel. Wystawca weksla własnego przyrzeka z własnej woli zapłatę sumy wekslowej w określonym w wekslu terminie. Wystawca weksla trasowanego poleca trasatowi uiszczenie sumy wekslowej w terminie podanym w wekslu.z dywidendą
z dywidendą informacja podawana obok kursu giełdowego dla danej akcji oznaczająca, że akcje sprzedawane są z prawem do dywidendy za ostatni okres obrachunkowy.z prawem poboru
z prawem poboru informacja podawana obok kursu giełdowego dla danej akcji oznaczająca, że akcje sprzedawane są z prawem poboru nowych akcji.zabezpieczenie kredytu
zabezpieczenie kredytu (ang. collaterat) prawne zabezpieczenie zobowiązań dłużnika, które są zaciągnięte wobec banku. Jego celem jest zapewnienie bankowi zwrotu należności z tytułu udzielonych kredytów i gwarancji bankowych wraz ze wszystkimi kosztami, takimi jak prowizji i marże, w razie nieuregulowania zobowiązań przez dłużnika w umownym terminie. Ustanowienie zabezpieczenia uprzystępnia bankowi proces dochodzenia roszczeń, zwiększa wartość majątku, [...]zamknięty fundusz inwestycyjny
zamknięty fundusz inwestycyjny (ang. Closed-end Investment Fund) Fundusz Inwestycyjny, który emituje Certyfikaty Inwestycyjne, mające formalnie status papierów wartościowych. Certyfikaty mogą być imienne lub na okaziciela. Właściciel może je w swobodny sposób zbywać osobom trzecim, czyli odwrotnie, niż to się dzieje w otwartych funduszach inwestycyjnych. Certyfikaty te mogą być wprowadzone na giełdę. Tam istnieje możliwość codziennego [...]zamówienia na dobra trwałego użytku (USA)
zamówienia na dobra trwałego użytku (USA) zamówienia na dobra trwałego użytku są odbiciem zamówień złożonych u krajowych producentów na natychmiastowe i przyszłe dostawy wyrobów z okresem amortyzacji, wynoszącym minimum trzy lata. Dane te są opracowywane przez odpowiednik polskiego Głównego Urzędu Statystycznego – Census Bureau. Pierwsza publikacja jest wczesnym oszacowaniem, które dwa tygodnie później staje się [...]zapasy
zapasy rolą utrzymywania zapasów przez przedsiębiorstwa jest zapewnienie ciągłości produkcji, zbytu wyrobów gotowych lub handlu. Mogą nimi być surowce, półprodukty, produkty lub towary. Umiejętna gospodarka zapasami polega na tym, by wielkość zapasów utrzymywać dopasowaną do popytu, tak żeby jednocześnie w efektywny sposób angażowała kapitał obrotowy, a jej skala będzie właściwa dla zachowania ciągłości działalności przedsiębiorstwa.Zarząd Giełdy
Zarząd Giełdy organ wykonawczy giełdy, składający się z pięciu osób, na którego czele stoi Prezes Zarządu (od samego początku notowań akcji na GPW był nim Wiesław Rozłucki, obecnie tę funkcję sprawuje Małgorzata Zaleska), powoływany przez Walne Zgromadzenie. Zarząd Giełdy kieruje sprawami i zarządza majątkiem giełdy oraz reprezentuje ją na zewnątrz. Posiedzenia odbywają się co najmniej [...]zarządzanie portfelem papierów wartościowych
zarządzanie portfelem papierów wartościowych (ang. Portfolio Management) usługa świadczona przez dom maklerski, polegająca na podejmowaniu w imieniu klienta decyzji w zakresie inwestowania w papiery wartościowe; wymaga zezwolenia Komisję Nadzoru Finansowego.zasada proporcjonalności wypłaty odszkodowania
zasada proporcjonalności wypłaty odszkodowania stosowana przez niektórych ubezpieczycieli w przypadku niedoubezpieczenia. Polega na wypłacie świadczenia odszkodowawczego w takim procencie, w jakim przyjęta do ubezpieczenia suma ubezpieczenia pozostaje do rzeczywistej wartości mienia w dniu powstania szkody.zastaw bankowy
zastaw bankowy (ang. banks pledge) by zabezpieczyć udzielony przez bank kredyt można ustanowić na jego rzecz zastaw na łatwo zbywalnych rzeczach ruchomych, które należą do kredytobiorcy lub osoby trzeciej z pozostawieniem przedmiotu obciążonego zastawem w posiadaniu zastawcy lub osoby trzeciej. Ustanowienie tego zastawu odbywa się poprzez zawarcie pisemnej umowy między zastawcą a bankiem. Zastaw powstaje [...]zastaw na prawach
zastaw na prawach (ang. pledge on rights) o ile prawa nie są zbywalne, w celu zabezpieczenia kredytu udzielonego przez bank można ustanowić na rzecz banku zastaw na prawach. Dokonuje się on na podstawie umowy zawartej między bankiem a właścicielem dokumentu potwierdzającego prawo stanowiące przedmiot zastawu, a dalej poprzez wydanie tego dokumentu, jeśli szczegółowe przepisy nie [...]zastaw na zasadach ogólnych
zastaw na zasadach ogólnych (ang. pledge) inaczej nazywany zastawem prawidłowym z wydaniem rzeczy. By zabezpieczyć kredyt i wszelkie inne wierzytelności banku można ustanowić na rzecz banku zastaw na łatwo zbywalnych rzeczach ruchomych, będących własnością kredytobiorcy lub osoby trzeciej, z których bank będzie mógł dochodzić zaspokojenia z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela rzeczy. Nieważne, czyją własnością [...]zastaw rejestrowy
zastaw rejestrowy (ang. registered pledge) umożliwia dłużnikowi korzystanie z obciążonego zastawem przedmiotu, a osobom trzecim umożliwia uzyskanie wiarygodnej informacji o ustanowieniu takiego zabezpieczenia. O ustanowienia takiego zastawu potrzeba umowy zawartej między zastawcą a zastawnikiem i wpisu do rejestru zastawów. Na świecie prowadzone są centralnej rejestry zastawów, zaś w Polsce prowadzą je sądy rejonowe, znajdującym się [...]zastawca
zastawca (ang. pledger) osoba, zazwyczaj właściciel danej rzeczy, ustanawiająca zastaw na rzecz innej osoby tzw. zastawnika. Przez cały czas trwania zestawu właściciel rzeczy może nią rozporządzać.zastawnik
zastawnik (ang. pledgee) osoba, na rzecz której uczyniony został zastaw. Z reguły zastawnikiem staje się bank, który udzielił kredytu.zawieszenie notowania
zawieszenie notowania tymczasowe zaprzestanie ustalania ceny na dany papier wartościowy danego emitenta na określony czas, na jego wniosek lub ze względu na interes lub bezpieczeństwo uczestników obrotu. Dzieje się to, jeśli emitent narusza obowiązujące na rynku przepisy a także, jeśli wobec emitenta zostało wydane prawomocne postanowienie o ogłoszeniu jego upadłości, która obejmuje likwidację jego majątku, [...]zawieszenie notowań
zawieszenie notowań informacja podawana obok nazwy danego papieru wartościowego oznaczająca, że jego notowanie jest zawieszone.zdarzenie
zdarzenie wypadek, którego dotyczy ubezpieczenie.zdolność kredytowa
zdolność kredytowa (ang. credibility) zdolność kredytobiorcy lub podmiotu, który dopiero ubiega się o kredyt do spłaty kwoty kredytu, czyli pożyczonego kapitału wraz z odsetkami w określonych terminach płatności. Polskie Prawo Bankowe mówi o tym, że jest to warunek niezbędny do otrzymania kredytu. Do wyjątkowych zalicza się sytuacje, kiedy udzielony zostaje kredyt osobie prawnej bez zdolności [...]zielona karta
zielona karta obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadacza (kierowcy) pojazdu w ruchu międzynarodowym. W systemie ZK pracują prawie wszystkie kraje europejskie. Nie jest ona jednak potrzeba na terenie Unii Europejskiej. Polska przystąpiła do umowy w 1958 roku.zlecenie maklerskie
zlecenie maklerskie zlecenie wystawiane przez członka giełdy na podstawie zlecenia klienta. Jest to oferta kupna lub sprzedaży notowanych na giełdzie papierów wartościowych lub instrumentów finansowych. Każde zlecenie zawiera informacje niezbędne do zawarcia transakcji: nazwę lub kod papieru wartościowego, którego dotyczy; rodzaj oferty; limit ceny lub polecenie wykonania zlecenia bez określenia limitu ceny; liczbę papierów wartościowych [...]zlecenie z limitem ceny
zlecenie z limitem ceny zlecenie z podaną maksymalną cenę zakupu lub minimalną ceną sprzedaży papierów wartościowych. Cenę maksymalną podaje się w przypadkach oferty kupna, a cenę minimalną przy zleceniach sprzedaży. Oznacza to, że inwestor ogłasza, że określony walor chce kupić nie drożej, niż po cenie, którą podał lub sprzedać nie taniej niż po określonej przez [...]zleceniodawca
zleceniodawca (ang. ordering party) podmiot, który zleca bankowi dokonanie określonych czynności. Termin ten jest używany przy poleceniach zapłaty, gwarancjach bankowych i akredytywach dokumentowych.zmienna stopa procentowa
zmienna stopa procentowa (ang. fixed interest rate) stopa procentowa, której wielkość nominalna przybiera wartość zmienną. Zmienia się ona wraz ze zmianą rynkowych stóp procentowych, tzn. WIBOR, LIBOR i EURIBOR.zmienność kursu w skali roku
zmienność kursu w skali roku odchylenie standardowe z logarytmów stosunku kursu (wartości indeksu) i kursu (wartości indeksu) odniesienia dla każdej sesji badanego okresu, przeliczone do skali rocznej przy założeniu, że w roku jest 250 sesji giełdowych.zobowiązania
zobowiązania (ang. liabilities) jedna z kategorii pasywów, oznaczająca kapitał obcy pozyskany przez bank od swoich klientów w postaci depozytów, które ów bank przyjął od nich. Środki pozyskane od klientów, będących firmami lub osobami fizycznymi, są z reguły najtańszym pieniądzem. Priorytetem dla każdego banku jest utrzymanie stabilnej bazy depozytów, ponieważ są one podstawą finansowania należności, w [...]zysk na akcję
zysk na akcję iloraz zysku netto za 4 ostatnie kwartały i aktualnej liczby wyemitowanych akcji. Określa zysk przypadający na jedną akcję. Im wyższa jego wartość, tym lepsza wycena spółki. Jest on ważną informacją dla akcjonariuszy z uwagi na to, że pokazuje, ile zysku wypracował kapitał zainwestowany przez nich w przedsiębiorstwo. Zysk na akcję stanowi jeden [...]Opcje dostępności
Wysoki kontrast
Czytaj stronę
Kliknij aby czytać
Podświetlenie linków
Duży Tekst
Odstępy między tekstami
Zatrzymaj animacje
Ukryj obrazy
Przyjazny dla dysleksji
Kursor
Struktura strony