Zmiany w funduszach emerytalnych
Za tydzień wejdą w życie kolejne zapisy znowelizowanej ustawy o funduszach emerytalnych. Pojawi się kilka istotnych zmian dotyczących bezpośrednio klientów funduszy. Na nowych zasadach będą pobierane prowizje od składki i za zarządzanie. Inaczej będziemy płacić za przeniesienie się do innego funduszu. Losowania do OFE też będą odbywać się według innych reguł.
Od 1 kwietnia tego roku zmieni się kilka zasad, które do tej pory obowiązywały klientów funduszy emerytalnych (OFE). Najważniejsze zmiany dotyczą opłat pobieranych przez fundusze emerytalne: prowizji od składki oraz za zarządzanie środkami. Odczują je zarówno obecni klienci OFE (których jest około 11 mln), jak i nowi. Wprowadzone regulacje są w zasadzie korzystne dla członków funduszy. Doprowadziły one jednak do tego, że prawie wszystkie OFE przyjęły maksymalną, zapisaną w ustawie wysokość opłat i konkurencja w tej dziedzinie skończyła się.
Każdy fundusz będzie pobierać od swoich klientów mniej więcej takie same opłaty.
Inaczej będziemy płacić za przeniesienie oszczędności do innego OFE. Obecnie opłata ta jest pobierana ze środków zgromadzonych na rachunku klienta w funduszu. Od 1 kwietnia osoba zmieniająca fundusz przed upływem 24 miesięcy członkostwa będzie musiała pokryć opłatę transferową z własnej kieszeni. Będzie to kwota od 80 zł do 160 zł. Po raz pierwszy zostanie pobrana od osób, które zmienią fundusz po 1 kwietnia i wezmą udział w drugim w tym roku transferze, w maju. Jeśli jednak ktoś zdecyduje się na zmianę OFE i podpisze umowę transferową do końca tego miesiąca, operacja ta będzie rozliczana według dotychczasowych zasad, niezależnie od tego, kiedy zostanie sfinalizowana.
Od początku kwietnia inaczej będzie liczony staż członkowski (co prawda, będzie on mieć znaczenie tylko przy zmianie funduszu). Datą początkową stanie się ostatni dzień miesiąca, w którym klient zawarł umowę z funduszem albo stał się jego członkiem w drodze losowania. Muszą być jednak spełnione dwa warunki: w dniu zawarcia pierwszej umowy z OFE trzeba podlegać ubezpieczeniu emerytalnemu (liczy się okres 12 miesięcy przed dniem zawarcia umowy); poza tym ZUS musi dokonać wpisu lub zmian w Centralnym Rejestrze Członków OFE.
ZUS w ciągu 30 dni roboczych powinien zawiadomić fundusz, czy osoba, która podpisała umowę, spełnia te warunki. Dotychczas zawarte umowy zostaną dostosowane do nowych wymagań. Gdyby doszło do zamknięcia rachunku, fundusz powiadomi o tym klienta.
Sporo zmian dotyczy także losowania. Według obecnych przepisów losowanie było przeprowadzane raz w roku. Teraz ZUS będzie je organizować dwa razy w roku, w ostatnim dniu roboczym stycznia oraz lipca. W losowaniu nie będą brać udziału wszystkie OFE, lecz tylko te, które uzyskały w dwóch ostatnich okresach rozliczeniowych wyższe od średniej stopy zwrotu. Dodatkowym warunkiem jest to, by aktywa nie przekraczały 10 proc. wartości aktywów netto wszystkich OFE. Obecnie trzy fundusze: Commercial Union, ING Nationale-Nederlanden oraz PZU Złota Jesień nie spełniają tego drugiego warunku – ich udział w rynku pod względem aktywów przekracza 10 proc. Do funduszy tych nie będzie można trafić w drodze losowania.
Zmieni się również prezentacja wyników inwestycyjnych OFE. Od kwietnia zostanie wydłużony – z dwuletniego na trzyletni – okres brany pod uwagę przy wyliczaniu stopy zwrotu, a także średniej ważonej stopy zwrotu wszystkich funduszy. Poza tym stopy zwrotu będą prezentowane nie co kwartał, lecz co pół roku, w ostatnim dniu roboczym marca i września. Został także ograniczony – do 15 proc. – maksymalny udział każdego OFE w kształtowaniu średniej stopy zwrotu.
Katarzyna Ostrowska, Rzeczpospolita
