Jak założyć księgę wieczystą

Każda nieruchomość powinna mieć księgę wieczystą. Dlatego zakłada się ją dla nieruchomości, która do tej pory nie miała księgi wieczystej albo jej księga zaginęła lub uległa zniszczeniu.

Dla nieruchomości, która do tej pory nie ma księgi wieczystej, należy ją założyć i prowadzić. Założenie księgi wieczystej następuje z chwilą dokonania w niej pierwszego wpisu. Wpis dokonywany jest na wniosek złożony na urzędowym formularzu. Natomiast organem prowadzącym księgę wieczystą jest sąd rejonowy, tzw. wydział wieczystoksięgowy.

Księgi wieczyste prowadzone są po to, aby ustalić stan prawny: nieruchomości, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego lub prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej. Księga prowadzona jest dla konkretnej nieruchomości i stanowi coś w rodzaju rejestru, w którym wpisuje się informacje o stanie prawnym nieruchomości.

Księga wieczysta prowadzona jest dla nieruchomości, a nie dla konkretnego właściciela. Dlatego prawo własności nieruchomości należy wykazać tylko w jednej księdze wieczystej.

Księga wieczysta ma cztery działy i do każdego z nich dokonuje się wpisu. W dodatku dział pierwszy dzieli się na dwa działy. Są to:

• dział I-0 Oznaczenie nieruchomości. Zamieszcza się w nim dane pochodzące z ewidencji gruntów, które umożliwiają dokładne oznaczenie nieruchomości,

• dział I-Sp Spis praw związanych z własnością. W tym dziale są wpisywane ewentualne prawa związane z prawem własności wpisanej nieruchomości.

Natomiast do działu drugiego wpisuje się oznaczenie właściciela albo właścicieli tej nieruchomości lub użytkownika wieczystego.

Z kolei dział trzeci zawiera wpisane ograniczone prawa rzeczowe, z wyjątkiem hipotek, a także ograniczenia w rozporządzeniu nieruchomością lub użytkowaniem wieczystym. Obejmuje też prawa osobiste i roszczenia, które ciążą na nieruchomości, ale bez roszczeń dotyczących hipoteki.

W dziale czwartym są wpisane hipoteki. Dokładnie zostają tam określone wysokości hipotek, waluta, zakres i rodzaj, a także pierwszeństwo i ewentualne inne cechy hipotek.

Wpisów do księgi dokonuje sędzia albo referendarz w postępowaniu wieczysto-księgowym na podstawie złożonych wniosków. Tylko w wyjątkowych przypadkach wpis dokonywany jest z urzędu.

Więcej na ten temat w „Gazecie Prawnej”.