Czy podwyżka VAT wygasi rynek

Skokowa podwyżka stawki VAT na materiały budowlane zaszkodzi gospodarce – twierdzą przedstawiciele branży budowlanej. Sejmowej komisji przyjdzie zająć się tym i innymi problemami VAT na trzydniowym posiedzeniu.

Podwyżka VAT na materiały budowlane z 7 na 22 proc. ma nastąpić 1 maja 2004 r., wraz z wejściem w życie nowej ustawy o podatku od towarów i usług. Wprawdzie rząd odżegnywał się od chęci wykorzystania jej dla zwiększenia wpływów budżetowych, ale też nie przedstawił jeszcze zapowiadanego projektu ustawy o zwrocie tego podatku dla inwestorów budowlanych. Grozi to skokowym wzrostem stawki podatku, co byłoby szokiem dla rynku. Według przedstawicieli Związku Pracodawców – Producentów Materiałów dla Budownictwa, oznaczałoby to wykreowanie bardzo dużego popytu przez najbliższe kilka miesięcy, a następnie zastój w branży. – Wyobraźmy sobie producenta cegieł, którego piec nie może ich wypalać na „pół gwizdka”, będzie on musiał zatrzymać zakład i zwolnić pracowników – przekonuje Ryszard Kowalski, prezes związku.

Jednym z rozwiązań takiej sytuacji byłoby szerokie stosowanie pojęcia „budownictwa społecznego” – w takim przypadku przepisy Unii Europejskiej pozwalają na stosowanie obniżonych stawek w budownictwie. Propozycja taka była już bezskutecznie zgłaszana przez posłów opozycji w trakcie prac sejmowej podkomisji pracującej nad projektem nowej ustawy o VAT. Przedsiębiorcy budowlani chcą, by sejmowa komisja zajęła się propozycją ponownie. – Chcemy, by objąć tym pojęciem całe budownictwo mieszkaniowe, do czasu gdy osiągniemy w Polsce wskaźnik 400 mieszkań na 1000 mieszkańców. Teraz wynosi on 310, zaś do osiągnięcia celu trzeba by wybudować około 4 mln mieszkań – twierdzi R. Kowalski. Jak zauważa Marek Kukuryka, prezes firmy Sanitec-Koło, w różnych krajach Unii Europejskiej materiały budowlane też są objęte stawkami preferencyjnymi i dlatego powoływanie się rządu na regulacje europejskie jest nieuzasadnione.

O tej i innych sprawach dotyczących nowego VAT będzie dyskutowała sejmowa Komisja Finansów Publicznych na rozpoczynającym się jutro trzydniowym posiedzeniu. Zakończone już prace specjalnej podkomisji nie przyniosły rozstrzygnięcia wielu spornych kwestii, w tym zdefiniowania budownictwa społecznego. Eksperci i posłowie opozycji mają wiele zastrzeżeń, m.in. do wprowadzania kaucji dla firm handlujących z krajami UE, braku zwrotu podatku dla tzw. eksportu usług czy też ulgi na złe długi.

Paweł Rochowicz, Gazeta Prawna