Faktoring jako nowoczesna forma finansowania przedsiębiorstw

Niejedna firma, która ma regularnie do czynienia z nierzetelnymi płatnikami, może narazić się na utratę płynności finansowej. Co w takim przypadku może zrobić przedsiębiorca? Przeważnie pierwszym krokiem jest udanie się do banku i wnioskowanie o kredyt obrotowy, mający na celu poprawienie kondycji finansowej firmy. Większość banków wymaga jednak od kredytobiorcy pełnej zdolności kredytowej, co jednak nie jest możliwe w przypadku przedsiębiorstwa, którego dotyka problem opóźnienia w płatnościach za dostarczone produkty i usługi. Najlepszym rozwiązaniem w takiej sytuacji jest skorzystanie z usługi finansowej, jaką jest faktoring.

Czym jest faktoring i dla kogo jest przeznaczony?
Faktoring polega na wykupieniu przez instytucję finansową faktur, wystawionych przez przedsiębiorstwo. To usługa poprawiającą płynność finansową firmy i dlatego jest przeznaczona dla klientów zainteresowanych uzyskaniem zapłaty za towary i usługi bez czekania na termin płatności, który zazwyczaj wynosi od 30 do 90 dni. Faktoring jest transakcją trójstronną, w której udział biorą: klient (faktorant), odbiorca (dłużnik) oraz strona finansująca (faktor).

Zasada działania faktoringu
Zasada działania factoringu jest prosta. Po podpisaniu umowy z faktorem, należy przesłać mu niezapłacone przez naszych kontrahentów/klientów faktury, na podstawie których zostaje wypłacone nawet 80-90% zaległej kwoty, co z pewnością zagwarantuje dalsze, niezachwiane funkcjonowanie naszej firmy. Spłata uzyskanej „pożyczki” następuje po przelaniu przez dłużnika środków na konto faktora (konto widnieje na fakturze), który także przelewa nam (faktorantowi) pozostałą część środków, czyli spłaca pozostały dług. Firma korzystająca z takiego rozwiązania zyskuje bardzo dużo. Najważniejszą korzyścią jest utrzymanie płynności finansowej, a co za tym idzie, zmniejszenie ryzyka bankructwa. Dodatkowym atutem jest również zwiększenie ściągalności należności poprzez działanie faktora.

Usługę taką świadczą instytucje bankowe oraz pozabankowe. Banki wymagają braku negatywnych wpisów w bazach zbierających informacje od kredytobiorcach, takich jak BIK. Firma, która chce skorzystać ze wsparcia faktoringu, nie może zalegać ze spłatą zobowiązań finansowych (w przeszłości, ani obecnie). Wymagane jest również przedstawienie zaświadczenia o regularnym opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne.

Kłopoty z terminowym regulowaniem płatności przez zleceniodawców mogą także wywołać reakcję łańcuchową, która spowoduje, że faktorant również nie jest w stanie dotrzymać terminów płatności w bankach i urzędach. Z pewnością dla instytucji bankowych będzie to duży problem. Wtedy pomocną dłoń wyciągają faktorzy pozabankowi. Zasada ich działania jest taka sama, jak w przypadku banków, jednakże wszelkie negatywne informacje o firmie, które mogą widnieć w „bazach dłużników”, nie dyskwalifikują przedsiębiorcy i ten może skorzystać ze wsparcia faktoringu.

Faktoring dla branży budowlanej
– Faktoring dla branży budowlanej to coś więcej niż tylko źródło finansowania bieżącej działalności. Kiedy klient trafia do nas z finansowaniem transakcji budowlanej, to oprócz potrzeby uzyskania samego wsparcia finansowego, będącego najczęstszym powodem, dla którego przedsiębiorca sięga po usługę faktoringu, otrzymuje on również szeroką pomoc i cały pakiet usług dodatkowych zawartych w ofercie, o wartości których najczęściej przekonuje się dopiero w trakcie procesu przyznania finansowania lub w przypadku wystąpienia kryzysowego scenariusza z płatnikiem – komentuje Grzegorz Pardela, Członek Zarządu, Dyrektor Handlowy Pragma Faktoring S.A., Partner Biznesowy Expander Advisors Sp. z o.o.

W przypadku branży budowlanej, powinno się raczej mówić o dyskontowaniu wierzytelności niż o faktoringu, z uwagi na specyfikę tej branży. Cechuje ją mała powtarzalność usług. Poza tym wartości poszczególnych faktur tylko części całej wartości inwestycji, co jest związane z realizacją kolejnych jej etapów, licznych kaucji, czy możliwości potrąceń za różne zdarzenia (np. opóźnienia, wadliwe wykonanie robót itp.). Liczba zdarzeń mogących obniżyć wartość nabytej i sfinansowanej wierzytelności jest w tej branży wyjątkowa obszerna, co w zderzeniu z tym, jak często klienci nie przywiązują wagi do dobrego udokumentowania wierzytelności, daje nam odpowiedź na pytanie, czemu tak liczne są przypadki spraw spornych czy zwłok dotyczących zapłaty za konkretną wierzytelność.

Faktoring dla „budowlanki” krok po kroku
Współpracę z firmą działającą w branży finansowej warto zacząć od zlecenia dokonania rzetelnej ekspertyzy danego kontraktu czy umowy. Należy szukać faktora, u którego nie poniesiemy z tego tytułu dodatkowych opłat, a koszt takiej pomocy zostanie ujęty w cenie usługi faktoringowej. W opinii prawnej otrzymamy czytelne wskazówki na temat tego, czy umowa, którą zawarliśmy (faktorant) z swoim kontrahentem o świadczeniu usług budowlanych w precyzyjny sposób opisuje poszczególne obszary współpracy, np. terminy i warunki odbioru poszczególnych etapów realizacji projektu, tryb zgłaszania reklamacji, wartość kaucji. Należą do nich także zasady określające zgłoszenie podwykonawcy do inwestora, oraz te określające rozliczenia pomiędzy członkami konsorcjum, jeśli w takiej konfiguracji realizowana jest inwestycja, okoliczności i wysokość naliczania ewentualnych kar czy wreszcie samo udokumentowanie wierzytelności. W oparciu o taką opinię przygotowuje się następnie odpowiednie dokumenty, które doprecyzowują w/w obszary, zawężające pole do ewentualnych i sporów i chronią interesy klienta, który decyduje się na usługę faktoringu.
Kolejny krok to weryfikacja biznesowa kontraktu – badanie całej ścieżki, od inwestora, przez generalnego wykonawcę, aż do podwykonawców, ich kondycji finansowej i zdolności do spłaty zobowiązań, w tym zobowiązań regresowych czy warunków rozliczeń pomiędzy członkami konsorcjum.

Dopiero tak przygotowana transakcja daje nam pewność, że cały proces faktoringu przebiegnie sprawnie i bez zbędnych komplikacji. W przypadku, kiedy jednak dochodzi do opóźnień w zapłacie, dzięki posiadaniu właściwie udokumentowanej transakcji, uzyskanie należności nie będzie trudne. Pomoże nam w tym, także znalezienie odpowiedniego faktora, np. firmy, która posiada własną spółkę windykacyjną, notowaną na głównym parkiecie GPW, która dodatkowo od wielu lat działa na rynku wierzytelności wymagalnych B2B.

Faktoring samorządowy kontra przedsiębiorcy z branży budowlanej
Wiele firm zajmujących się kwestią finansowania przedsiębiorstw proponuje swoim klientom z sektora budowlanego także usługę faktoringu samorządowego, która jest skierowana do przedsiębiorców realizujących kontrakty na zlecenie jednostek samorządu terytorialnego – JST (gmin, powiatów, województw). Skorzystanie z tego rozwiązania pozwala na szybkie pozyskanie środków pieniężnych pod wierzytelności, których płatnikiem jest JST. W dużej mierze opinia na temat danej jednostki JST jest wyznacznikiem udzielenia finansowania, co w praktyce oznacza, że jeśli np. gmina ma dobrą opinię dotyczącą wypłacalności, to firma stającą do przetargu nie musi przedstawiać dokumentów finansowych. Klient , który zdecyduje się na usługę faktoringu, nie posiadając pełnej kwoty na realizację kontraktu, który został zlecony przez JST, uzyskuje dostęp do środków na realizację projektu i przy tym nie ma liczonej zdolności kredytowej, co jest ewenementem na rynku. Przedsiębiorca po udokumentowaniu bezsporności wierzytelności uzyskuje równowartość wystawionych faktur (100%).

Monika Mojzesowicz
Dyrektor Departamentu Produktów dla Firm