Kratka po kratce – rozliczamy ulgi mieszkaniowe

Niestety, w tym roku też nie rozliczymy łatwo ulg mieszkaniowych. Choć wiele z nich już wygasło, nadal są rozliczane w ramach praw nabytych. Poniżej przewodnik po czterostronicowym formularzu PIT D.

Kto korzysta z ulgi odsetkowej, musi dodatkowo wypełnić PIT 2k, czyli „Oświadczenie o wysokości wydatków związanych z inwestycją służącą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych”. Wypełniając formularze podatkowe, trzeba skrupulatnie czytać je razem z objaśnieniami. Przy wypełnianiu deklaracji za rok 2004, musimy też zaglądać do zeznania ubiegłorocznego, jeżeli korzystaliśmy z ulg mieszkaniowych już w poprzednim roku.

Przewodnik po rubrykach

• Część A zawiera dane identyfikacyjne podatnika. Są to informacje występujące we wszystkich formularzach. Nie zapominajmy też o wpisaniu NIP – jest u góry każdego druku z serii PIT.

Uwaga: Ulgi mieszkaniowe występują w dwojakiej postaci: jedne w postaci wydatków odliczanych od dochodu, inne w postaci częściowego pomniejszenia podatku.

• Część B dotyczy ulg w formie odliczeń od dochodu (a także i przychodu).

Ulga odsetkowa

Część B1 wypełniają podatnicy korzystający z odliczenia odsetek od kredytu zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe.

Ulga odsetkowa, obowiązuje od 2002 r., polega na odliczeniu wydatków na spłatę odsetek od kredytu udzielonego przez bank lub spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe od dochodu ustalonego jako podstawa wymiaru podatku. Kredyt musi być przeznaczony na własne potrzeby mieszkaniowe podatnika.

Z ulgi odsetkowej może korzystać ten, kto w przeszłości (przed 2002 r.) nie odliczał od dochodu, przychodu lub podatku wydatków na cele mieszkaniowe. Nie korzystał również z ulgi na kupno działki budowlanej ani z ulgi za oszczędzanie w kasie mieszkaniowej, chyba że ulgę w starej wersji zwrócił.

Uwaga: Nie można odliczyć od dochodu odsetek od spłacanego w czynszu kredytu udzielanego przez Bank Gospodarstwa Krajowego ze środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego, odsetek od kredytów udzielanych przez kasę mieszkaniową, a także odsetek od tych kredytów, w spłacaniu których pomaga państwo.

Odsetki odlicza się od kredytu do wysokości 189 tys. zł Kto zaciągnął kredyt w kwocie wyższej, powinien wysokość odliczanych odsetek ustalić proporcjonalnie: np. zaciągnął kredyt w wysokości 300 tys. zł na 20 lat za 6,5 proc., zapłacił bankowi w roku 2004 19 275 zł odsetek. Dzieląc 189 tys. zł przez 300 tys., otrzymuje wskaźnik 0,63 i tym wskaźnikiem oblicza odsetki do odliczenia, czyli 19 275 zł x 0,63 wynosi 12 143,44 zł.

Uwaga: Odliczamy jedynie odsetki od kredytu zaciągniętego po 1 stycznia 2002 r.

Inwestycja musi znajdować się na terytorium RP, na terenie przeznaczonym pod budownictwo mieszkaniowe. Powinna być zakończona przed upływem trzech lat, od końca roku kalendarzowego, w którym uzyskano pozwolenie na budowę, nie wcześniej niż w 2002 r. Ten warunek dotyczy wyłącznie inwestorów indywidualnych. W przypadku mieszkań nabywanych od deweloperów czy spółdzielni ten trzyletni okres nas nie wiąże. Odsetki odliczamy, jeśli lokal został już przekazany w użytkowanie notarialnym aktem własności lub z własnościowym spółdzielczym prawem do lokalu.

Część B1.1 dotyczy jedynie małżonków składających odrębne zeznania podatkowe

Dawne ulgi odliczane od dochodu

• W części B2 wykazujemy odliczane od dochodu wydatki na budowę domu lub mieszkania do kwoty nie wyższej niż 189 tys. zł. Dotyczy to inwestycji na potrzeby własne rozpoczętej przed 1997 r., gdyż od tego roku obowiązywało odliczanie 19 proc. wydatków od podatku. W ramach praw nabytych tę formę ulgi można jeszcze kontynuować do końca 2004 r.
• W części B3 ujawnia się bardzo stara ulga, jeszcze z 1992 i 1993 r., dotycząca spłaty wówczas pobranego kredytu od zakładu pracy na cele mieszkaniowe.
• W części B4 przyda się zeznanie ubiegłoroczne, bo trzeba podać faktycznie już wykorzystane odliczenie w ubiegłych latach do 2003 r. włącznie – chodzi oczywiście o wydatki odliczane od dochodu – dotyczą więc inwestycji rozpoczętych przed 1997 r.
• W części B5 m.in. pokazujemy wydatki poniesione w latach 1997 – 1999 na spłatę kredytów zaciągniętych przez spółdzielnie mieszkaniowe przed 31 maja 1992 r. na budowę mieszkań na wynajem, odliczane do 2003 r., o ile wydatki te nie znalazły wówczas pokrycia w dochodach.
• W części B6 pokażemy już kwotę odliczeń od dochodu w 2004 r.
• Część C wypełniają jedynie małżonkowie (którzy składają odrębne zeznania PIT 36 i PIT 37 lub składają zeznanie PIT 28).

Dawne ulgi odliczane od podatku

• Część D obejmuje blok ulg, w których odliczeń dokonuje się nie od dochodu, lecz od podatku, i jest to zazwyczaj 19 proc. poniesionego wydatku (z wyjątkiem oszczędności lokowanych w kasie mieszkaniowej – tu odliczenie wynosi 30 proc. oszczędności).
• W części D1 wykazujemy limity przysługujących odliczeń, wydatki objęte ulgą i kwoty przysługujących odliczeń. To rozliczenie dotyczy ulg na zakup działki budowlanej (wiersz 1), budowę mieszkania lub domu ze spółdzielnią lub deweloperem (wiersz 2), samodzielnie prowadzonej inwestycji, np. budowy domu jednorodzinnego (wiersz 3) i ulgi za systematyczne oszczędzanie w kasie mieszkaniowej (wiersz 4). Pamiętajmy, że łączne odliczenie od podatku z tytułu ulg w wierszach 2, 3 i 4 nie może przekroczyć limitu 35 910 zł – jest to właśnie 19 proc. kwoty 189 tys. zł. Wydatki muszą być dokumentowane fakturami VAT. Z tej ulgi można kontynuować odliczanie jedynie do końca 2004 r.

Uwaga: Jeżeli zabraknie nam w 2004 r. podatku na odliczenie całej należnej ulgi – resztę odliczymy w następnych latach, aż do wyczerpania. Jednak wydatki poniesione np. w 2005 r. na kontynuację budowy – nie zostaną już objęte ulgą.

Odliczenie od podatku 30 proc. oszczędności składanych w kasie mieszkaniowej nie może być wyższe niż określony limit w roku (11 340 zł za rok 2004). 11 340 zł to 6 proc. limitu w wysokości 189 tys. zł (limit 11 340 tys. zł odpowiada oszczędnościom złożonym w kasie w kwocie 37 800 zł (30 proc. od 37 800 zł – to właśnie 11 340 zł).

Trzeba ponadto pamiętać, że odliczane w okresie oszczędzania kwoty od podatku muszą się mieścić nie tylko w rocznych limitach, ale i w tzw. dużym limicie, czyli w kwocie 35 910 zł. Z ulgi za oszczędzanie w kasie mieszkaniowej możemy korzystać tak długo, na jak długo zawarliśmy z kasą mieszkaniową umowę przed końcem 2001 r.

• Część D2 dotyczy tych, którzy skorzystali z ulgi od podatku przy sprzedaży nieruchomości, np. sprzedali mieszkanie, które posiadali krócej niż 5 lat, i uzyskali zwolnienie z 10-procentowego podatku, ponieważ zainwestowali uzyskane ze sprzedaży pieniądze w inwestycję mieszkaniową i korzystają z ulgi budowlanej. Muszą ją pomniejszyć właśnie o to zwolnienie.
• Część D3 dotyczy podatników, którzy zrezygnowali z kwatery, np. wojskowych.
• W D4 wykazujemy sumę przysługującego odliczenia od podatku w 2004 r.

Ulga remontowa

• W części D5 rozliczamy ulgę remontową.

Żeby w ogóle zacząć korzystać z tej ulgi, trzeba wydać na cele remontowe przynajmniej 567 zł. Ulga ta formalnie już nie istnieje, ale w ramach praw nabytych każdy podatnik może z niej korzystać do 2005 r. włącznie.

Uwaga: Nawet jeżeli nic na remont nie wydaliśmy w 2003 i w 2004 r., możemy pełny limit ulgi wykorzystać w 2005 r.

Od podatku odliczamy 19 proc. wydatków na cele remontowe i modernizacyjne. Jednak tylko do wysokości określonego ustawowo limitu. Limit, czyli maksymalna kwota, o którą można zmniejszyć podatek, wyznaczona jest na okres wspomnianych już trzech lat.

Jakie to są limity: – jeśli wydatki dotyczą budynku, podatek może być zmniejszony maksymalnie o 5670 zł, co odpowiada wydatkowi w kwocie 29 842 zł,

– jeśli wydatki dotyczą mieszkania, podatek może być zmniejszony maksymalnie o 4725 zł, co odpowiada wydatkowi w kwocie 24 868 zł,

Uwaga: T e limity się nie sumują! Korzystamy tylko z jednego, aczkolwiek remontować możemy kilka mieszkań i jeszcze domy, np. podatnik ma dom i mieszkanie. Przysługuje mu limit odliczeń 5670 zł. Może w mieszkaniu wymienić okna, a w domu – dach. Obejmie ulgą obydwa wydatki, ale nie więcej niż do wysokości limitu 5670 zł.

Każdy z tych limitów może być podwyższony o odliczenie od podatku

– do 945 zł, jeśli wydamy do 4973 zł na remont i modernizację instalacji gazowej i urządzeń eksplozymetrycznych.

Małżeństwu przysługuje łącznie jeden limit ulgi remontowej.

Ulga podatkowa przysługuje również za wpłaty na wyodrębniony fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej, a także wpłaty na wyodrębniony fundusz remontowy spółdzielni mieszkaniowej. Trzeba jednak przedstawić zaświadczenia o dokonaniu tych wpłat. Wpłaty na fundusz remontowy przedstawiamy jako wydatki na remont i modernizację.

Uwaga: Aby korzystać z ulgi remontowej, wydatki trzeba dokumentować fakturami VAT.

Jako wydatki na remont i modernizację możemy też wykazać wydatki poniesione na wykończenie nowego mieszkania lub domu.

• W D6 znów wykazujemy należne do 2003 roku odliczenie od podatku, którego nie mogliśmy zrealizować, bo w latach ubiegłych zabrakło nam podatku.
• W D7 obliczamy ostatecznie należny nam podatek do zwrotu i te sumy przenosimy do odpowiednich zeznań rocznych w formularzach PIT 28 (dla prowadzących działalność gospodarczą, opodatkowaną ryczałtem), PIT 36 (dla prowadzących działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych) i PIT 37 (dla nieprowadzących pozarolniczej działalności gospodarczej, zatrudnionych, emerytów, rencistów, żyjących ze świadczeń, prac zleconych itp.).
• Część E wypełniają tylko małżonkowie, którzy rozliczają się odrębnie, a nie wspólnie.

Krystyna Milewska, Rzeczpospolita