Poradnik dla obywateli Ukrainy | Порадник для громадян України

wybierz język: | вибрати мову: ?? ??

Jakie dokumenty potrzebuje imigrant z Ukrainy
do otwarcia konta bankowego?

Wymagane jest przedstawienie dokumentu nadania PESEL i jednego z poniższych dokumentów (wymagane dokumenty mogą różnić się pomiędzy bankami, gdyż procedury są dopiero dostosowywane do sytuacji):

  • paszport (zagraniczny)
  • ukraiński paszport (dowód osobisty)
  • tymczasowe zaświadczenie tożsamości cudzoziemca (w ciągu 90 dni od jego wydania należy dostarczyć aktualny dokument potwierdzający tożsamość)
  • wiza typ D (wiza krajowa, długoterminowa) lub typu C (wiza Schengen, wiza krótkoterminowa),
  • ­karta pobytu z zezwoleniem na pobyt czasowy, pobyt stały lub pobyt rezydenta długoterminowego UE
  • karta pobytu innego państwa Schengen,
  • polski dokument tożsamości cudzoziemca.

Niektóre banki wymagają też posiadania polskiego numer telefonu (w dowolnej sieci).

Nawet jeśli bank tego nie wymaga, to jednak warto polski numer posiadać. To bardzo ułatwi funkcjonowanie w naszym kraju. Obniży też koszty połączeń telefonicznych i dostępu do Internetu.

W których bankach możliwa jest
obsługa w języku ukraińskim i rosyjskim?

W momencie tworzenia tego poradnika obsługa w języku ukraińskim i rosyjskim przez Internet i aplikację mobilną jest możliwe w:

  • Alior Bank (rosyjski i ukraiński)
  • Bank Pekao (ukraiński)
  • BNP Paribas (ukraiński)
  • PKO BP (rosyjski i ukraiński)
  • Santander (ukraiński)

W powyższych bankach można też porozmawiać po ukraińsku na infolinii banku, a czasami też w wybranych oddziałach.

Ile kosztuje korzystanie z konta
i gdzie warto je założyć?

  •  tzw. rachunek podstawowy

Jeśli konto ma być prowadzone w złotych i ma służyć tylko do podstawowych celów (trzymanie pieniędzy na koncie, wykonywanie przelewów na rachunki w Polsce, płacenie kartą, czy wypłaty gotówki), to najtańszym rozwiązaniem jest tzw. rachunek podstawowy.

Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem rachunek podstawowy muszą oferować wszystkie banki i jest bezwarunkowo bezpłatny. Darmowe jest też wydanie i korzystanie z  wydanej do niego karty. Bezpłatnie wypłacimy też pieniądze z bankomatów swojego banku i 5 razy miesięcznie z bankomatów obcych. Bank musi nam też pozwolić co miesiąc wykonać 5 bezpłatnych przelewów.

Prowizje banki mogą naliczać tylko w trzech przypadkach – za szósty i kolejny przelew w miesiącu, za szóstą i kolejną wypłatę z bankomatu obcego w miesiącu oraz za transgraniczne operacje płatnicze (np. wypłatę pieniędzy z zagranicznego bankomatu).

Takie konto można jednak otworzyć tylko jeśli ktoś nie posiada żadnego innego rachunku w żadnym polskim banku. Również w trakcie korzystania z niego nie można otworzyć żadnego innego konta bankowego.

Wadą rachunku podstawowego jest to, że nie uda się z niego wykonać przelewu na Ukrainę. Transakcje płatnicze są tu ograniczone do obszaru EOG (UE + Norwegia, Islandia i Liechtenstein). Posiadacz takiego konta nie dostanie też debetu w koncie czy karty kredytowej.

  • zwykłe konto

Jeśli ktoś nie chce być ograniczony powyższymi zasadami, to może założyć zwykły rachunek. Taki zwykle jest płatny, ale opłat często można uniknąć dzięki aktywnemu korzystaniu. Zwolnienie z opłat zwykle wymaga wykonywania określonej liczby płatności kartą (np. przynajmniej 5 płatności miesięcznie) lub płatności na określoną kwotę (np. przynajmniej na 300 zł miesięcznie).

Niektóre banki przygotowały również specjalne promocje dla obywateli Ukrainy. Takie oferty zwykle zwalniają na kilka lub kilkanaście miesięcy z opłat za korzystanie z konta i karty oraz za wysyłanie i przyjmowanie przelewów z Ukrainy.

Czy można otworzyć konto w Polsce
będąc jeszcze na Ukrainie?

Nie jest to możliwe.

Jak przekazać pieniądze z Ukrainy do Polski
– wady i zalety różnych rozwiązań

  • wypłata gotówki w polskim bankomacie – obecnie dobrym rozwiązaniem na transfer pieniędzy do Polski wydaje się zabranie ze sobą wydanej na Ukrainie karty płatniczej. W Polsce można z niej wypłacić złote w bankomacie lub płacić nią w sklepach. Warto jednak wybierać takie bankomaty, które nie pobierają dodatkowej prowizji. W momencie pisanie tego tekstu nie pobiera ich np. sieć Euronet;
  • hrywny przywiezione w gotówce – w takim przypadku dorośli obywatele Ukrainy mają możliwość wymiany do 10 000 UAH na PLN po kursie 0,14 zł w wybranych oddziałach banku PKO BP. Lista placówek i więcej szczegółów pod linkiem  https://www.nbp.pl/homen.aspx?f=/ukraina/obmin-hryvni.html
  • inna waluta przywieziona w gotówce – jeśli ktoś przywiózł ze sobą pieniądze w gotówce w jakieś innej walucie np. euro lub dolary, to może je wymienić na złote w kantorze tradycyjnym lub internetowym. Warto porównywać kursy i szukać takiego, w którym kurs kupna waluty jest jak najwyższy (jak najwięcej złotych za euro czy dolara). Zwykle najkorzystniejsze kursy mają kantory internetowe. Tam wymiana jest jednak możliwa dopiero, gdy założysz konto walutowe i wpłacisz na nie gotówkę. Część takich internetowych kantorów  poprowadzą banki (np. Alior Bank, Banku Pekao, PKO BP, Santander), a inne firmy niebankowe (np. Cinkciarz.pl, internetowykantor.pl).

Co z ubezpieczeniem w przypadku wjazdu samochodem
zarejestrowanym na Ukrainie do Polski?

  • poruszając się po polskich drogach samochodem trzeba posiadać ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (OC). Aby ten warunek został spełniony trzeba albo posiadać tzw. zieloną kartę wydaną przez ukraińskiego ubezpieczyciela, albo kupić takie ubezpieczenie w Polsce.
  • jeśli masz ważną zieloną kartę, to nie musisz kupować dodatkowego ubezpieczenia w Polsce;
  • jeśli nie masz ważnej zielonej karty, to aby poruszać się po polskich drogach musisz wykupić ubezpieczenie OC w momencie wjazdu do Polski;
  • cztery firmy oferują tego typu ubezpieczenia dla Ukraińców za darmo na 30 dni: Allianz, Ergo Hestia, PZU i Warta. Po tym okresie jest ono płatne. Każda z tych firm ma infolinię z obsługą w języku ukraińskim.
  • warto pamiętać, że jeśli ktoś doprowadzi do wypadku po spożyciu alkoholu lub w stanie po użyciu środków odurzających, to ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie, ale później będzie domagał się zwrotu tej kwoty od sprawcy (tzw. regres). Podobnie będzie w przypadku kierowania bez posiadania odpowiednich uprawnień (prawa jazdy), czy ucieczki z miejsca zdarzenia.
  • jeśli nie posiadasz ani zielonej karty i nie wykupisz polskiego ubezpieczenia, to zapłacisz karę pieniężną, której wysokość zależy od rodzaju pojazdu i tego jak długo nie ma się ubezpieczenia;
  • jeśli nie posiadasz ani zielonej karty i nie wykupisz polskiego ubezpieczenia i spowodujesz wypadek, to odszkodowanie poszkodowanemu wypłaci Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Później będzie on domagał się spłaty tej kwoty od Ciebie. Jeśli dobrowolnie nie dokonasz spłaty, to sprawa trafi do sądu.

Na co obywatel Ukrainy powinien zwrócić uwagę
przy poszukiwaniu mieszkania na wynajem w Polsce?

  • najbezpieczniejszym rozwiązaniem i pierwszym krokiem powinno być zwrócenie się o pomoc do rodziny, znajomych, czy osób, które pomagają osobom przybywającym z Ukrainy. W ten sposób można znacznie skrócić czas poszukiwań mieszkania, a także otrzymać korzystniejsze stawki wynajmu.
  • początkowym rozwiązaniem obniżającym koszty może być najem większego mieszkania w kilka osób lub najem pokoju w mieszkaniu zamieszkanym przez kilku najemców;
  • nie płać za możliwość obejrzenia mieszkania, żadnych opłat rezerwacyjnych, zaliczek czy za listę adresów wolnych mieszkań. Takich opłat z reguły wymagają oszuści. Jedyny dodatkowy koszt, który pojawi się na początku, zaraz po podpisaniu umowy najmu, to kaucja. Jest to kwota w wysokości 1-2 miesięcznych stawek czynszu. Kwota ta zostanie zwrócona po okresie najmu, o ile w lokalu nie było żadnych zniszczeń i zaległości w płatnościach.
  • warto sprawdzić czy wynajmujący jest właścicielem mieszkania. Najlepiej poprosić go o pokazanie dowodu osobistego i o podanie numeru księgi wieczystej mieszkania. Ten numer wpisujemy na stronie https://ekw.ms.gov.pl/ i sprawdzamy czy podane tam dane właściciela zgadzają się z dowodem osobistym wynajmującego.
  • w momencie odbioru lokalu zostanie sporządzony protokół zdawczo-odbiorczy, w którym zostaną spisane wszystkie elementy wyposażenia. Najlepiej dokładnie go przeanalizować i sprawdzić, czy wszystkie sprzęty, które są w nim zapisane faktycznie znajdują się w mieszkaniu i czy są sprawne. Najlepiej zrobić też zdjęcia. Może ty być bardzo pomocne, jeśli po zakończeniu najmu właściciel będzie twierdził, że coś zostało zniszczone lub że brakuje jakiegoś elementu wyposażenia.
  • warto poprosić właściciela o dotychczasowe rachunki za mieszkanie (woda, prąd, gaz), żeby wiedzieć, jakich miesięcznych kosztów można się spodziewać i w jakim czasie należy je regulować. Taka wiedza ułatwi planowanie wydatków.
  • zawsze trzeba podpisać z właścicielem umowę wynajmu. Spisany dokument wraz ze szczegółowo ustalonymi warunkami najmu daje lepsze zabezpieczenie obu stronom w przypadku ewentualnej sytuacji konfliktowej. Poniżej kilka elementów, które powinny  znaleźć się w umowie:
  1. dane właściciela mieszkania i najemcy
  2. zakres odpowiedzialności obu stron za ewentualny remont, naprawy konieczne do zrobienia w mieszkaniu, możliwość wprowadzenia zmian w mieszkaniu oraz ponoszenie kosztów za te czynności
  3. okres wypowiedzenia umowy przez obie strony
  4. konieczność sporządzenia i podpisania protokołu zdawczo – odbiorczego przy przyjmowaniu i opuszczaniu mieszkania
  5. kwestię możliwości ewentualnego podnajmu
  6. wysokość opłat za mieszkanie (kwestia kaucji, opłat czynszowych, opłat za wynajem, kosztów dodatkowych wynikających za ewentualne naprawy etc.)

Stan na dzień: 29.03.2022