Podatek katastralny w Polsce: Czym jest podatek katastralny i co musisz wiedzieć?

podatek katastralny - co to

W polskiej polityce co jakiś czas wraca temat podatku katastralnego, czyli należności wobec państwa za posiadaną nieruchomość. Ta forma opodatkowania od lat funkcjonuje w części krajów Europy Zachodniej, a niedługo może zostać wprowadzona również w Polsce. Co to oznacza dla właścicieli mieszkań, domów i lokali komercyjnych? Oto najważniejsze informacje o podatku katastralnym.

Podatek katastralny może stać się jedną z najpoważniejszych zmian w systemie podatkowym ostatnich lat. Dla właścicieli nieruchomości oznacza nowe obowiązki finansowe, a dla rynku – zmianę sposobu wyceny mieszkań i domów. Eksperci ostrzegają, że jego wprowadzenie wpłynie nie tylko na ceny nieruchomości, ale też na decyzje kredytowe wielu Polaków.

Czym jest podatek katastralny?

Podatek katastralny to jedna z form opodatkowania nieruchomości, w której właściciel odprowadza na rzecz państwa kwotę obliczoną w oparciu o wartość rynkową lokalu. Oznacza to, że im droższe mieszkanie lub dom posiadasz, tym wyższy podatek musisz zapłacić. Taki system działa już w wielu krajach Europy Zachodniej, natomiast w Polsce jego wprowadzenie jest rozważane.

Na razie co podatek od nieruchomości nalicza się od powierzchni użytkowej. Dlatego obecnie większa należność spoczywa na właścicielach lokali o dużym metrażu. W przypadku budynków mieszkalnych kwoty nie są jednak wysokie – w 2025 r. stawka wynosi maksymalnie 1,19 zł/m². Właściciel 100-metrowego mieszkania płaci więc zaledwie nieco ponad 100 zł w ciągu roku.

Ile wynosi podatek katastralny? Przewidywane stawki i obliczenia

W krajach europejskich stawki podatku katastralnego oscylują w granicach 0,5% do 3% wartości nieruchomości. W Polsce za najbardziej prawdopodobną propozycję uznaje się wysokość między 0,5 a 1%. Dodatkowo w debacie publicznej pojawiają się postulaty wyższego opodatkowania właścicieli większej liczby lokali. Miałoby to być 2% dla 5. i 6. nieruchomości, 3% dla 7. i 8. i aż 4% dla kolejnych.

Jak by to mogło wyglądać w praktyce? Oto przykładowe wyliczenia na podstawie tego, ile wynosi podatek katastralny w innych krajach i jakie wartości procentowe pojawiały się w propozycjach rządzących. Obliczenia wykonaliśmy przy założeniu, że lokale duże, luksusowe, atrakcyjnie położone, komercyjne lub kolejne posiadane byłyby objęte wyższą stawką.

Typ nieruchomości Wartość rynkowa Stawka katastralna Podatek roczny
Mieszkanie 50 m² 500 000 zł 0,5 % 2 500 zł
Dom jednorodzinny 200 m² 1 000 000 zł 1,0 % 10 000 zł
Lokal komercyjny 800 000 zł 1,5 % 12 000 zł
Luksusowa willa 2 000 000 zł 0,8 % 16 000 zł

Porównując: dla mieszkania 50 m² (o wartości 500 000 zł) obecny podatek od nieruchomości (przy stawce 1,19 zł/m²) wynosiłby 59,50 zł/rok, natomiast podatku katastralnego (z oprocentowaniem 0,5%) trzeba by zapłacić aż 2 500 zł. Dlatego rządzący rozważają jego wprowadzenie dopiero od drugiej nieruchomości lub wprowadzenie ulg na pierwsze mieszkanie.

Jak wycenia się wartość nieruchomości?

Wartość nieruchomości, potrzebną do ustalenia kwoty katastralnego podatku, oblicza administracja podatkowa. Odbywa się to na podstawie:

  • masowej wyceny nieruchomości w oparciu o ceny transakcyjne,
  • lokalizacji, stanu technicznego i przeznaczenia nieruchomości.

Wycena podlega regularnej aktualizacji, aby utrzymać zgodność należności z rynkowymi realiami. Oznacza to, że wysokość podatku każdego roku może być inna, co utrudnia zarządzanie domowym budżetem w dłuższej perspektywie.

Sprawdź, jak obliczyć wartość nieruchomości, aby zorientować się, z jaką kwotą podatku powinieneś się liczyć w przyszłości.

Od kiedy podatek katastralny? Terminy i plany wprowadzenia podatku katastralnego

Temat podatku katastralnego w Polsce wraca regularnie od prawie 30 lat. Pierwsze plany pojawiły się już w 1989 r., a w kolejnych latach podejmowano kroki zmierzające do zmiany opodatkowania nieruchomości.

W 1997 r. oficjalnie przyjęto termin katastru nieruchomości. Następnie rząd rozważał połączenie ewidencji gruntów i budynków z rejestrem podatkowym. A dekadę temu uruchomiono proces tworzenia Zintegrowanego Systemu Informacji o Nieruchomościach (ZSIN). Miał on umożliwić powstanie katastru pod podatek, ale projekt nie doszedł do skutku.

Nowy podatek katastralny w Polsce? Nie od razu!

W tym momencie w Polsce – mimo wcześniejszych prac – nie ma przygotowanego pełnego gruntu pod katastralny podatek. Kataster, czyli rejestr wartości nieruchomości jest niepełny, a wyceny z rynku – rozproszone i nieaktualne.

Potrzeba ich automatycznej aktualizacji, co wiąże się z dużymi kosztami. Poza tym należałoby stworzyć spójny system wyceny oraz odwołań od wyceny, który również wymagałby miliardowych nakładów.

Wysokie koszty i kwestie ustawodawcze, a ponadto sprzeciw społeczny i niechęć polityków do utraty poparcia, mogłyby spowodować znacznie opóźnienia we wprowadzeniu nowego podatku. Dlatego Ministerstwo Finansów nie podaje konkretnie, od kiedy podatek katastralny miałby funkcjonować. Mówi się raczej ogólnikowo o perspektywie kilku najbliższych lat.

podatek katastralny - co to

Jak podatek katastralny wpłynie na właścicieli nieruchomości?

Podatek katastralny oznacza większe wpływy do budżetu państwa i mniej pieniędzy w portfelach większości obywateli. Szacuje się, że własne mieszkania ma nawet 87-90% Polaków. Choć efekt zmian dotknie również właścicieli lokali komercyjnych i najprawdopodobniej odczują go osoby wynajmujące mieszkania.

Podatek katastralny a sytuacja właścicieli lokali mieszkalnych

Obecnie podatek od nieruchomości jest kwotą symboliczną – nawet właściciele dużych mieszkań nie płacą rocznie więcej niż kilkaset złotych. Jeśli zostałby nałożony podatek katastralny, musieliby odprowadzać do skarbu państwa kilkadziesiąt razy więcej. To znacznie podnosi koszty utrzymania i uderza w domowy budżet.

Według ekspertów szczególnie ucierpieliby na tym:

  • seniorzy – wielu z nich zostałoby zmuszonych do sprzedaży swoich mieszkań,
  • kredytobiorcy – dodatkowe obciążenia mogłyby im utrudnić spłatę kredytu,
  • właściciele kilku nieruchomości – inwestowanie w nieruchomości przestałoby być tak opłacalne, jak wcześniej. Szacuje się, że zysk z mieszkań mógłby spaść z 5 do 3,5%.

Podatek katastralny a sytuacja właścicieli lokali komercyjnych

Również dla właścicieli lokali komercyjnych wynajem przestałby być tak rentowny, jak do tej pory. Rozwiązaniem jest obciążenie częścią podatku wynajmujących. W dobrych lokalizacjach trudno byłoby jednak o znalezienie najemców, którzy najpewniej woleliby przenieść się do tańszych lokalizacji.

Podatek katastralny a sytuacja najemców

W teorii osoby wynajmujące mieszkania nie są objęte podatkiem katastralnym. W praktyce – nowa forma opodatkowania może doprowadzić do wzrostu czynszów za wynajem, jeśli właściciele będą przenosić w ten sposób część kosztów za nieruchomość. W efekcie bardziej może się opłacać wzięcie kredytu na zakup własnego mieszkania.

Jeśli rozważasz zakup własnego lokum zamiast dalszego wynajmu, skontaktuj się z naszym ekspertem finansowym. Pomożemy Ci znaleźć kredyt hipoteczny dopasowany do Twoich możliwości i sytuacji. Specjalista porówna oferty banków, wyjaśni warunki umowy i podpowie, jak bezpiecznie przejść cały proces finansowania.

Podatek katastralny a kredyt hipoteczny ​​– co się zmieni?

We wrześniu 2025 r. średnia cena ofertowa mieszkań wyniosła 780 746 zł. Od takiej wartości trzeba by zapłacić ponad 3900 zł podatku katastralnego. Ma to duże znaczenie dla osób, które planują wziąć kredyt hipoteczny na dom lub mieszkanie.

Po pierwsze, nowy podatek katastralny obniża atrakcyjność nieruchomości, przez co jej wartość spada – operat bankowy może określić wartość tego samego mieszkania na 10-20% niższą niż przed wprowadzeniem podatku.

Po drugie, na rynku wtórnym może pojawiać się więcej mieszkań zadłużonych z powodu wzrostu podatku. Dowiedz się, jak sprawdzić, czy mieszkanie jest zadłużone, aby mieć świadomość ewentualnych obciążeń przed zakupem mieszkania.

Po trzecie, podatek podnosi koszty utrzymania nieruchomości, a co za tym idzie – zmniejsza się dochód do spłaty kredytu (bo należność podatkowa wlicza się do niezbędnych wydatków).

Nowy podatek katastralny może zmienić sposób, w jaki banki oceniają ryzyko kredytowe. Dla instytucji finansowych oznacza to większe ryzyko spadku wartości zabezpieczenia kredytu, a więc – niższą zdolność kredytową klientów. W praktyce bank może wymagać wyższego wkładu własnego – nawet do 30% wartości nieruchomości.

Chcesz sprawdzić, ile wynosi Twoja zdolność kredytowa? Skorzystaj z naszego kalkulatora i umów się na rozmowę z ekspertem Expander. Specjalista obliczy, jak wysoki kredyt możesz uzyskać, wskaże, ile wkładu własnego potrzebujesz i porówna oferty banków, aby pomóc Ci wybrać najkorzystniejszy kredyt hipoteczny.

Jak przygotować się na wprowadzenie podatku katastralnego?

Wprowadzenie podatku katastralnego nie musi być finansowym szokiem, jeżeli wcześniej się do tego przygotujesz.

Masz własne mieszkanie lub dom?

Zorientuj się, ile wynosi wartość i oblicz możliwy podatek. Możesz już teraz odkładać co miesiąc odpowiednią kwotę lub jej część na przyszłą należność. Przekonasz się, jak bardzo nowa forma opodatkowania obciąży twój budżet i nauczysz się lepiej nim zarządzać w obliczu możliwych zmian.

Posiadasz więcej nieruchomości?

Zorientuj się, które nieruchomości nadal będą ci przynosić realny dochód, a które zaczną generować niepotrzebne koszty. W przypadku tych drugich warto rozważyć sprzedaż jeszcze przed wprowadzeniem nowego opodatkowania.

A jeśli dysponujesz mieszkaniami na wynajem, sprawdź możliwość renegocjowania umowy i przeniesienia części kosztów na najemców.

Zajmujesz się flippingiem mieszkań?

Wprowadzenie podatku katastralnego najprawdopodobniej wymusi na tobie zmianę modelu biznesowego. Mniej będzie się opłacało posiadanie wielu mieszkań na zapas. Inwestycje powinny być bardziej przemyślane i jak najszybciej sprzedawane. Już teraz staraj się skracać czas realizacji projektów, aby przygotować się do zmian.

Może warto rozważyć pracę na zlecenie, czyli pośredniczenie w sprzedaży, zamiast pełnego flippingu mieszkań w postaci samodzielnego kupowania, remontowania i sprzedawania nieruchomości.

Planujesz wziąć kredyt hipoteczny?

Zorientuj się w aktualnej wartości mieszkań i sprawdź, ile wyniosłaby twoja zdolność kredytowa po zmianach. Warto rozważyć podniesienie zarobków (zmiana pracy, poproszenie o podwyżkę, dodatkowe zlecenia) lub zwiększyć wkład własny, aby otrzymać większy kredyt hipoteczny.

Często zadawane pytania


Które kraje mają podatek katastralny?

Podatek katastralny obowiązuje w większości krajów Europy Zachodniej. Stosują go m.in. Francja, Hiszpania, Wielka Brytania, Włochy i Holandia. Wysokość podatku jest tam powiązana z wartością rynkową nieruchomości, a nie z jej powierzchnią. W niektórych państwach – jak Niemcy – stawki różnią się w zależności od regionu, co ma ograniczyć nadmierne obciążenie właścicieli mieszkań o niższej wartości.

Kto będzie płacił podatek katastralny?

W założeniu podatek katastralny mają płacić właściciele nieruchomości, a więc osoby posiadające mieszkania, domy lub działki. Jego wysokość będzie zależała od wartości rynkowej majątku. Choć w teorii najemcy nie są objęci tym podatkiem, w praktyce właściciele mogą przerzucać część kosztów na czynsze, co może zwiększyć koszty wynajmu mieszkań.

Po co podatek katastralny?

Celem podatku katastralnego jest zwiększenie dochodów budżetu państwa oraz uporządkowanie rynku nieruchomości. Ma on również zachęcać właścicieli do bardziej efektywnego wykorzystania posiadanych lokali, ograniczając zjawisko pustostanów. Według zwolenników to narzędzie ma w dłuższej perspektywie zrównoważyć rynek mieszkaniowy, choć przeciwnicy ostrzegają, że może on podnieść koszty życia i zmniejszyć dostępność mieszkań dla osób o niższych dochodach.

powiązane porady

Opcje dostępności

Wysoki kontrast
Czytaj stronę
Kliknij aby czytać
Podświetlenie linków
TT
Duży Tekst
Odstępy między tekstami
Zatrzymaj animacje
Ukryj obrazy
Df
Przyjazny dla dysleksji
Kursor
Struktura strony